Powojenna odbudowa Ukrainy powinna opierać się na energii odnawialnej. Zgodnie z założeniami Zielonego Ładu, dekarbonizacja gospodarki ukraińskiej, której trzonem będzie energia wiatrowa, zapewni Ukrainie niezależność, dobrobyt, zatrudnienie i pokój. Dla osiągnięcia tych celów ogromne znaczenie będzie miało rzeczywiste partnerstwo technologiczne i przemysłowe pomiędzy Ukrainą i Polską. Powojenna odbudowa ukraińskiego sektora energetycznego – cele, wyzwania i rola odnawialnych źródeł energii to będą główne tematy Ukraińsko-Polskiego Okrągłego Stołu podczas Konferencji PSEW 2022 w Serocku.
W ostatnich latach Ukraina poczyniła znaczne postępy w zakresie energii odnawialnej. Do końca 2021 roku udział OZE w krajowej produkcji energii elektrycznej wynosił ponad 8 %. Łączna moc zainstalowana w energetyce wiatrowej osiągnęła prawie 1,7 GW. Zgodnie z prognozą Ukraińskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, sporządzoną pod koniec 2021 r., w 2022 r. Ukraina zakładała co najmniej 1000 MW nowych mocy w energetyce wiatrowej. Ponadto około 4000 MW mocy zainstalowanej w energetyce wiatrowej otrzymało już pozwolenia na budowę. Obecnie wszystkie projekty, które były już w fazie rozwoju i budowy, zostały wstrzymane.
– Jestem przekonany, że wszystkie planowane projekty farm wiatrowych zostaną wznowione, a w przyszłości Ukraina otrzyma z nich jeszcze więcej dodatkowych megawatów. Wojna niewątpliwie zmieniła nasze podejście do życia, bezpieczeństwa energetycznego i niezależności. Wierzę, że już wkrótce Ukraina postawi sobie jeszcze ambitniejsze cele w zakresie energii odnawialnej. Jestem przekonany, że ta wojna uczyniła nas silniejszymi i bardziej świadomymi tego, jak istotne i ważne dla pokojowego świata są odnawialne źródła energii. Dziś każdy zdaje sobie sprawę z kosztów niezależności. Musimy jak najszybciej wycofać się ze źródeł kopalnych i jądrowych, jednocześnie rozwijając energetykę odnawialną, ponieważ tylko ona będzie w stanie utrzymać tę niezależność w sposób zrównoważony, sprawiedliwy i pokojowy – mówi Andriy Konechenkov, Prezes Ukraińskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Rozwój odnawialnych źródeł energii zależnych od warunków pogodowych będzie wymagał odpowiedniej elastyczności ukraińskiego systemu energetycznego, aby zapewnić stabilne działanie systemu. Jednym z narzędzi do osiągnięcia tego celu jest rozbudowa transgranicznych połączeń międzysystemowych. W marcu tego roku Ukraina wyszła z rosyjskiej sieci i system elektroenergetyczny został zsynchronizowany z Europą (przez ENTSO-E). W tym samym miesiącu Polska stała się pierwszym krajem, który wznowił import ukraińskiej energii elektrycznej. Dalsza rozbudowa użytecznych mocy transgranicznych między oboma krajami przyniosłaby korzyści zarówno pod względem integracji zmiennych źródeł odnawialnych, zapewnienia przychodów ukraińskiemu systemowi energetycznemu, jak i pomocy w osiągnięciu celów Polski w zakresie jednoczesnego zmniejszenia emisji CO2 w sektorze energetycznym i zapewnienia przystępnych cenowo dostaw energii elektrycznej.
– Polska i Ukraina, jako węglowe regiony Europy, aktywnie zmierzają w kierunku „zielonej” transformacji i dekarbonizacji swoich gospodarek. Oba nasze kraje mają podobne podejście do biznesu energetycznego i starają się zminimalizować wpływ Rosji na europejską politykę energetyczną. Silniejsze powiązania między Ukrainą a UE w zakresie infrastruktury energetycznej zwiększą stabilność i bezpieczeństwo całego regionu oraz pomogą zmniejszyć zależność od importu rosyjskich paliw kopalnych – mówi Janusz Gajowiecki, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Nawiązanie stosunków eksportowo-importowych między Ukrainą a Europą za pośrednictwem Polski z jednej strony przyniesie obu krajom bezpośrednie skutki gospodarcze rzędu miliarda dolarów rocznie, a z drugiej strony ukraińska energia elektryczna pomoże UE zastąpić część gazu importowanego z Rosji. Innymi słowy, Ukraina jest dziś dla krajów UE realnym narzędziem uniezależnienia się od rosyjskiej energii, a Polska z kolei może pełnić rolę mediatora w tym procesie. Możemy też stać się pierwszym krajem europejskim, z którym Ukraina zbuduje obowiązujący model relacji handlowych na rynku energii elektrycznej.
– Rozwój zmiennych źródeł odnawialnych będzie wymagał znacznej elastyczności ukraińskiego systemu elektroenergetycznego w celu zapewnienia jego stabilnego działania. Jednym z narzędzi do osiągnięcia tego celu jest rozbudowa transgranicznych połączeń międzysystemowych. Silniejsze więzi między Ukrainą a UE zwiększą stabilność i bezpieczeństwo całego regionu oraz pomogą zmniejszyć zależność od importu rosyjskich paliw kopalnych – mówi Monika Morawiecka, Ekspertka organizacji Regulatory Assistance Project.
Jest oczywiste, że wszystkie te potencjalne kierunki współpracy ukraińsko-polskiej będą wymagały znacznych inwestycji. Ukraina posiada znaczny niewykorzystany potencjał w zakresie lądowej i morskiej energii wiatrowej, zielonego wodoru, nowej infrastruktury elektroenergetycznej itp. Już dziś wiele międzynarodowych instytucji finansowych, takich jak EBOiR, ogłosiło swoje plany inwestowania w ukraińską gospodarkę. Z kolei Polska, poprzez udział w projektach OZE, mogłaby stać się gwarantem międzynarodowych inwestycji na Ukrainie. Tym wszystkim zagadnieniom poświęcony będzie specjalny Ukraińsko-Polski Okrągły Stół podczas Konferencji PSEW 2022 w Serocku (13-15 czerwca). Podczas tego wyjątkowego spotkania zostaną poruszone zagadnienia kluczowe dla odrodzenia się ukraińskiej energetyki – główne cele, wyzwania i rola OZE. Pojawią się także tematy pozyskania niezbędnych środków na powojenną odbudowę oraz znaczenie instytucji finansowych w tworzeniu sprzyjającego otoczenia dla współpracy biznesowej w kontekście odnawialnych źródeł energii. Więcej informacji na stronie: www.konferencjapsew.pl.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej
