Zgodnie z zapowiedziami partii dotychczasowej opozycji, które wkrótce utworzą nowy polski rząd, w najbliższych miesiącach i latach rozwój OZE powinien znacząco przyśpieszyć. To ważne deklaracje. W tym kontekście priorytetem staje się mądre planowanie i konsekwentne wdrażanie nowych źródeł odnawialnych w miksie wytwórczym energii – ze szczególną dbałością o stabilność systemu i bezpieczeństwo dostaw. Do tego, aby prowadzić skuteczną transformację energetyczną, potrzebne są nie tylko regulacje, ale także dobre i nowoczesne narzędzia obliczeniowe. Świat zmienia się szybko – wygrywa ten, kto jest w stanie strategicznie planować, ale też reagować na zmiany i minimalizować koszty. Aby umożliwić sprostanie tym wyzwaniom, Forum Energii wraz z Enercode podjęły się zadania zbudowania otwartego modelu energetycznego, który wesprze planowanie modernizacji polskiej energetyki. W ramach projektu powstanie szereg analiz dotyczących rozwoju miksu energetycznego i sieci elektroenergetycznej – zarówno na poziomie krajowym, jak i w samorządach.
Modelowanie
W kolejnych miesiącach wspólnie będziemy rozbudowywać model energetyczny „Zefir dla kraju”, żeby jak najlepiej odzwierciedlał system elektroenergetyczny. Nazwa projektu ma znaczenie symboliczne – Zefir to ciepły, łagodny wiatr z zachodu. Liczymy, że nasz projekt będzie wsparciem dla wiatru zmian w polityce energetycznej i klimatycznej w Polsce. Naszym celem jest poprawa planowania, optymalizacja kosztów transformacji i zwiększenie potencjału energetyki odnawialnej.
W najbliższym czasie Enercode wykona prace techniczne związane z rozbudową i parametryzacją modelu, przy wykorzystaniu wiedzy Forum Energii na temat funkcjonowania rynku energii, polityki klimatycznej i rozwiązań technologicznych. Jednak, aby zwiększyć transparentność procesu i maksymalnie doprecyzować narzędzie, zaprosimy do jego współtworzenia najlepszych ekspertów i ekspertki związanych z sektorem.
“Zefir dla kraju” nie jest pierwszym modelem energetycznym w Polsce. Jednak większość z funkcjonujących obecnie opiera się wyłącznie na źródłach energetycznych – i nie bierze pod uwagę nowych rozwiązań i realnych barier dostarczenia energii do odbiorców. W naszych pracach uzupełnimy te luki, biorąc pod uwagę m. in. autokonsumpcję prosumencką, integrację ciepłownictwa z elektroenergetyką, specyfikę lokalnego wytwarzania energii, elektromobilność i rozwój zielonego wodoru. Docelowo model powinien uwzględniać również ograniczenia sieciowe. Co więcej, dane w ramach projektu są gromadzone w taki sposób, żeby w przyszłości umożliwić modelowanie rozpływów sieciowych. Takie działanie pozwoli na oszacowanie kosztów i czasu rozwoju sieci w celu rozwoju źródeł odnawialnych.
Współpraca Enercode i Forum Energii
Siłą obu zespołów jest różnorodność – połączenie doświadczeń regulacyjnych i rozwoju rynku z zaawansowanym wykorzystaniem narzędzi modelowania matematycznego. Takie podejście jest zgodne z trendem postępującej digitalizacji i wykorzystania algorytmów do rozwoju energetyki. Dzięki połączeniu kompetencji, w naszych analizach będziemy mogli wykazywać, jak w sposób optymalny kosztowo planować transformację w kierunku neutralności klimatycznej na poziomie lokalnym i krajowym. Jesteśmy bowiem przekonani, że dojście do neutralności klimatycznej zależy od mądrego i dobrego wykorzystania danych, budowy nowy jednostek wytwórczych, ale także poszukiwania ścieżek redukcji kosztów i lepszego wykorzystania istniejących zasobów.
Współpraca Enercode z Forum Energii rozwija się od lat, ale rozbudowa modelu energetycznego jest największym dotychczasowym wspólnym przedsięwzięciem. W ramach projektu “Przekraczając 60%” (nazwa nawiązuje do ambicji zwiększania udziału OZE w miksie) przeanalizujemy różne scenariusze rozwoju źródeł odnawialnych, uwzględniając rolę morskiej energetyki wiatrowej w polskiej transformacji. Dostęp do morza to strategiczna przewaga Polski, która powinna znaleźć odzwierciedlenie w planach kraju. Potencjał rozwoju offshore jest szacowany na 33 GW. W ramach prac będziemy analizować, z czym będzie się wiązać realizacja tego planu i jak wpisuje się on w potrzeby modernizacji energetyki. Projekt “Przekraczając 60%” jest wspierany przez European Climate Hub, czyli wspólną inicjatywę Fundacji Allianz i Climate Imperative.
Początki współpracy Forum Energii i Enercode sięgają jednak roku 2019, gdy wspólnie opracowaliśmy Forumetr – narzędzie online pozwalające na bieżąco śledzić m. in. ceny, miks wytwórczy oraz emisyjność produkcji energii elektrycznej w Polsce i państwach sąsiednich.
Energetyczne planowanie lokalne
Od 2022 r., Enercode i Forum Energii współpracują także przy projekcie LeadAir, w którym pomagamy pięciu polskim miastom zaplanować ich energetyczną transformację. Są to: Warszawa, Rybnik, Włocławek, Rawicz i Piastów. W tej współpracy wykorzystywany jest rozwijany przez Enercode model obliczeniowy “Zefir dla samorządów”[1], dzięki czemu powstają mapy drogowe pokazujące optymalne kosztowo ścieżki redukcji smogu oraz emisji szkodliwych gazów cieplarnianych i osiągania neutralności klimatycznej.
Od 2023 r. Forum Energii wspiera rozwój samorządowego modelu Zefir[2], aby mógł zostać wykorzystany także w innych polskich miastach.
Docelowo wszystkie modele nad którymi współpracujemy – zarówno dla kraju jak i dla samorządów, będą publicznie dostępne (Open Source) wraz z bazą danych. Finalnie owocem naszych prac będą zatem nie tylko raporty, ale także ogólnodostępne narzędzia służące planowaniu transformacji energetycznej kraju i samorządów.
[1] Prototyp Zefira powstał jako część projektu KLASTER – w którym brał udział NCBJ, AGH, MKiŚ oraz MRiT.
[2] Pierwotna wersja narzędzia Zefir została zbudowana przez Inters NCBJ w ramach finansowania NCBiR.
Źródło: Forum Energii