26 października 2021 r. w Luksemburgu odbyła się nadzwyczajna Rada UE ds. Energii, która poruszała temat wzrostu cen energii i gazu w Europie. W posiedzeniu udział wziął Wiceminister Adam Guibourgé-Czetwertyński.
Nadzwyczajna Rada UE ds. Energii była ważnym etapem w wypracowywaniu wspólnego stanowiska UE w zakresie problemu wysokich cen energii. Jak podkreślił wiceminister niezbędne jest jednak podjęcie dalszych realnych działań, w tym przez Komisję Europejską w kontekście konkluzji Rady Europejskiej z 22 października br., w celu przeciwdziałania i ograniczenia wzrostów cen energii elektrycznej i gazu.
W trakcie spotkania wiceminister klimatu i środowiska Adam Guibourgé-Czetwertyński zaznaczył także, że oprócz doraźnych działań podejmowanych przez państwa członkowskie, potrzebujemy również pilnych działań na szczeblu Unijnym – zwłaszcza w zakresie funkcjonowania rynku gazu i kwestii wysokich cen uprawnień do ETS.
– Powinniśmy niezwłocznie wszcząć śledztwo antymonopolowe, tak aby stwierdzić czy Gazprom swoją polityka łamie prawo konkurencji i zakłóca funkcjonowanie unijnego rynku gazu. Dodatkowo musimy zapewnić pełne egzekwowanie prawa Unii Europejskiej w odniesieniu do Nord Stream 2, w tym zasad unbundlingu, dostępu stron trzecich i kalkulacji taryf – powiedział.
Wiceminister wskazał także, że gwałtownie rosnące ceny ETS są także odpowiedzialne za skoki cen energii.
– Należy jak najszybciej wykorzystać czy też wzmocnić istniejące zabezpieczenia przed nadmiernym wzrostem cen uprawnień ETS. Spodziewamy się, że badanie funkcjonowania systemu EU ETS, do którego Rada Europejska zaprosiła Komisję, dokładnie sprawdzi wpływ zachowań spekulacyjnych na ceny uprawnień ETS – mówił.
Jak podkreślił wiceminister klimatu i środowiska, państwa członkowskie powinny dostosować ramy prawne bezpieczeństwa dostaw gazu w UE, tak aby skuteczniej wykorzystywać środki zapobiegawcze, takie jak obowiązkowe magazynowanie gazu, w celu radzenia sobie z zagrożeniami geopolitycznymi. Ponadto wiceminister dodał, że bardzo istotne jest zapewnienie warunków inwestycyjnych w niskoemisyjne technologie w ramach tzw. taksonomii.
– Musimy stworzyć spójny system taksonomii, która zapewni klimat inwestycyjny dla technologii niezbędnych do płynnego przejścia na niskoemisyjne, bezpieczne systemy energetyczne. Potrzebujemy rozwiązań dla elektrowni gazowych i energii jądrowej. Nowa regulacja musi zostać zaprezentowana niezwłocznie – zaznaczył.
Wiceminister Guibourgé-Czetwertyński przypomniał także, że Polska opowiada się za sprawiedliwą transformacją energetyczną od samego początku unijnej debaty o neutralności klimatycznej.
– Aby zapobiec przyszłym wahaniom cen, konieczna jest także dalsza dywersyfikacja dostaw gazu ziemnego i uniezależnienie UE od działań jednego podmiotu. Dodatkowo potrzebujemy środków wsparcia, aby chronić konsumentów – podsumował.
W tym kontekście wiceminister klimatu i środowiska wskazał na sytuacje w Mołdawii, gdzie nie można dopuścić do pogłębienia obecnego kryzysu energetycznego. W Polsce mamy świadomość i doświadczenia jak trudny może to być czas, a Unia Europejska powinna znaleźć narzędzia do pomocy. Polska już dziś pomaga Mołdawii. Spółka PGNiG przesłała stronie mołdawskiej po raz pierwszy historii gaz od innego dostawcy niż Rosja.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska