Przynajmniej 2,5 GW w bateryjnych magazynach energii przyłączonych do sieci przed końcem 2028 r., poprawa stabilności pracy sieci oraz bezpieczeństwa energetycznego kraju – to przewidywane efekty ogłoszonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej długo oczekiwanego naboru wniosków na dofinansowanie budowy magazynów energii. Przedsiębiorcy mogą ubiegać się o rekordowy budżet wynoszący 4,15 mld zł, z czego 3,735 mld zł przeznaczono na bezzwrotne wsparcie. Wnioski można składać od 4 kwietnia do 30 maja 2025 r.
NFOŚiGW ogłosił nabór wniosków w ramach programu priorytetowego „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej”. Celem programu jest zwiększenie stabilności Krajowej Sieci Energetycznej poprzez wsparcie budowy magazynów energii o mocy nie mniejszej niż 2 MW oraz pojemności co najmniej 4 MWh, przyłączonych do sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej na wszystkich poziomach napięcia.
Korzystne warunki
Program skierowany jest do przedsiębiorców spełniających określone kryteria, z wyłączeniem podmiotów sektora finansowego. Nabór wniosków potrwa od 4 kwietnia do 30 maja 2025 r., a budżet programu wynosi do 4 150 000 tys. zł, z czego do 3 735 000 tys. zł przeznaczono na bezzwrotne formy dofinansowania, a do 415 000 tys. zł na formy zwrotne. – Programy wsparcia, takie jak ten ogłoszony przez NFOŚiGW, są kluczowe dla przyspieszenia rozwoju magazynowania energii w Polsce. Dzięki budżetowi przekraczającemu 4 mld. zł możliwe będzie zrealizowanie wielu istotnych inwestycji w tym sektorze. Wysokie dofinansowanie, sięgające nawet 65% całkowitych kosztów inwestycji, znacząco ułatwi realizację projektów, ograniczając konieczność szukania finansowania zewnętrznego. Jest to szczególnie istotne, ponieważ banki wciąż mają niewielkie doświadczenie w finansowaniu magazynów energii – podkreśla Barbara Adamska, Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii.
Dodaje też, że w przypadku inwestycji realizowanych w formule „project finance”, czyli przez specjalnie utworzoną spółkę celową (co jest częstą praktyką w projektach magazynowych), wymagany jest co najmniej 15% wkład własny w stosunku do kosztów kwalifikowanych. Środki te muszą zostać wniesione jako kapitał zakładowy pokryty wkładem pieniężnym.
Kryteria oceny
Odnosząc się do kryteriów oceny wniosków, ekspertka podkreśla, że kluczowe będzie spełnienie wymogów formalnych oraz wykazanie gotowości inwestycji do realizacji. Projekty oceniane będą m.in. pod kątem jakościowym, a w przypadku równej liczby punktów decydować będzie stopień dojrzałości inwestycji oraz data złożenia wniosku. – Największe szanse na dofinansowanie będą miały projekty z najniższym wnioskowanym wsparciem w przeliczeniu na 1 MW mocy i 1 MWh pojemności oraz te, które mają najwyższą gotowość do realizacji. Owa gotowość rozumiana jest jako posiadanie niezbędnych zgód administracyjnych, decyzji i pozwoleń pozwalających na realizację danego projektu. Kluczowa może okazać się również data złożenia wniosku – im wcześniej, tym lepiej. Jeśli kilka projektów uzyska taką samą liczbę punktów i będzie miało ten sam poziom gotowości, o kolejności na liście rankingowej zdecyduje data wpływu wniosku do NFOŚiGW – podkreśla prezes PSME.
Impuls do rozwoju
W Polsce potrzebujemy minimum 10 GW bateryjnych magazynów energii w jak najkrótszym czasie, aby stabilizować pracę Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Zgodnie z prognozami Polskich Sieci Elektroenergetycznych, w ciągu najbliższej dekady moc takich magazynów powinna być jeszcze większa i wynieść ponad 15 GW. Problemem jest jednak brak doświadczenia inwestycyjnego oraz jasnych strumieni przychodów, co utrudnia rozwój rynku. – Programy wsparcia, takie jak „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej” są niezbędne, aby pomóc sfinansować budowę magazynów energii i dać impuls do rozwoju sektora – mówi Barbara Adamska. Na oddanie inwestycji do eksploatacji inwestorzy będą mieli zaledwie 36 miesięcy od dnia udzielenia dofinansowania. Jeżeli nie dotrzymają tego terminu, pomoc zostanie pomniejszona o 5% za każdy miesiąc opóźnienia, gdy opóźnienie wynosi od 3 do 6 miesięcy, a następnie o 10% za każdy kolejny miesiąc opóźnienia.
– Krótki termin realizacji będzie dużym wyzwaniem zarówno dla inwestorów, jak też dla operatorów systemów dystrybucyjnych i operatora systemu przesyłowego, przed którymi stoi zadanie przyłączenia magazynów do sieci. Aby usprawnić cały proces, konieczna będzie intensywna współpraca Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii z operatorami i regulatorem w celu wypracowania efektywnych ścieżek postępowania. PSME dąży do stworzenia sprzyjających warunków dla rozwoju magazynowania energii w Polsce, wspierając inwestorów, promując korzystne regulacje oraz inicjując dialog między kluczowymi uczestnikami rynku – konkluduje Barbara Adamska.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Magazynowania Energii
