EcoGenerator, czyli Zakład Unieszkodliwiania Odpadów jest obecnie jednym z dwóch (obok Enei) dostawców energii elektrycznej dla Szczecina. ZUO produkuje prąd z odpadów, ale w przyszłości planuje to robić także ze słońca. Instalacja fotowoltaiczna ma powstać na dachu magazynu żużla na terenie EcoGeneratora, a na sąsiedniej wyspie spółka chce wybudować ogromną farmę.
Żużel to jeden z odpadów poprocesowych powstałych po termicznym unieszkodliwianiu odpadów. Składają się na niego określone substancje zawarte w odpadach zmieszanych, które nie ulegają spaleniu i są to np. elementy betonowe czy mineralne. Przed ostatecznym zagospodarowaniem żużel jest odpowiednio uzdatniany. Mniejsze jego elementy wpadają na podajniki taśmowe i są transportowane w miejsce waloryzacji żużla. Tam w ogromnych boksach żużel jest sezonowany i magazynowany do momentu odbioru przez uprawnione firmy. To na dachu tego miejsca – magazynu sezonowania żużla, Zakład Unieszkodliwiania Odpadów chce zamontować panele fotowoltaiczne.
Na własne potrzeby
Łączna ich wydajność będzie wynosić około 300 kWp i w zamiarze będą dodatkowym źródłem energii służącym zabezpieczeniu potrzeb własnych zakładu. Potrzeby te ZUO w tej chwili zaspokaja, jednak z małym wyjątkiem. Chodzi o czas, kiedy instalacja w ogóle nie produkuje energii, czyli przez kilka tygodni w trakcie corocznego dużego postoju remontowego, który przypada w okresie letnim. W tym czasie zakład na rynku kupuje energię elektryczną na własne potrzeby. Posiadając instalację fotowoltaiczną nie będzie to konieczne. Zważywszy na fakt, że postój remontowy planowany jest przed sezonem grzewczym, w lipcu lub sierpniu, produkcja energii ze słońca byłaby na pewno efektywna. W miesiącach zimowych, w czasie normalnej pracy instalacji i produkcji energii z odpadów, pozyskaną ze słońca energię także można byłoby wykorzystywać dla własnych celów i tym samym zwiększyć wartość netto energii, która przeznaczona byłaby do sprzedaży.
Instalacja ma być niewielka, wkomponowana w istniejące źródło energii, więc realnym jej uruchomieniem mógłby być 2025 r. a szacunkowe poniesione koszty rzędu kilkuset tysięcy złotych.
Formalności związane z budową już się toczą. Wniosek o określenie warunków przyłączenia instalacji fotowoltaicznej został złożony. Po uzyskaniu tych warunków kolejnym etapem będzie zlecenie prac w trybie zaprojektuj i wybuduj.
Farma dla Szczecina
Znacznie większą inwestycję Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie planuje na sąsiedniej wyspie – Ostrowie Mieleńskim. Spółka w uzgodnieniu z Gminą Miasto Szczecin wykonała wstępne rozeznanie, które potwierdziło możliwości techniczne w zakresie budowy niezbędnej infrastruktury energetycznej, dla potrzeb przyłączenia nowego źródła energii na terenie, na którym pozostał urobek po pogłębianiu toru wodnego. To teren należący do Gminy, który do września jest przedmiotem dzierżawy Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. Po tym czasie 10 – letnią umowę dzierżawy ma z Gminą zawrzeć ZUO. To oznacza, że zakład będzie dysponować terenem o powierzchni przeszło 500 tys. m kw., na którym planowana jest budowa farmy fotowoltaicznej o powierzchni ok. 40 hektarów i mocy ok. 40 MW.
– Do funkcjonowania, w sumie w Szczecinie potrzebujemy ok. 103 tys. MWh w ciągu roku – zauważa Piotr Krzystek, Prezydent Szczecina. – EcoGenerator właściwie w stu procentach zasila obecnie Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego – oświetlenie uliczne, sygnalizację świetlną itd., wspiera Tramwaje Szczecińskie i dostarcza energię do ładowarek autobusów elektrycznych oraz do Technoparku Pomerania. Energię miastu zapewniają także 43 instalacje fotowoltaiczne na szczecińskich instytucjach. Wyprodukowana dzięki planowanej przez EcoGenerator farmie energia, zasilałaby pozostałe miejskie jednostki i tym samym pokryłaby brakujące do samowystarczalności energetycznej zapotrzebowanie Szczecina. To zatem dla nas bardzo ważny cel.
Harmonogram inwestycji zakłada jej powstanie ok. 2030 r. Cały proces budowy będzie znacznie bardziej skomplikowany niż w przypadku paneli fotowoltaicznych na dachu magazynu żużla na terenie EcoGeneratora.
Najważniejszym punktem będzie uzyskanie warunków przyłącza do Głównego Punktu Zasilającego. Przewiduje się, że byłoby to po drugiej stronie Kanału Parnicy, czyli od strony ul. Gdańskiej. Długość kabla wynosiłaby wtedy ok. 1,5 km a kilkaset jego metrów znajdowałoby się pod Kanałem. Po wydaniu warunków będzie można przystąpić do wyboru wykonawcy instalacji. Kolejną kwestią jest sam grunt, który musiałby być poddany badaniom geologicznym.
Szacunkowo postawienie instalacji może pochłonąć 130 ml zł. ZUO jako inwestor będzie szukać możliwości finansowania zadania ze środków zewnętrznych.
Energia dla Szczecina
Zakład Unieszkodliwiania Odpadów jest jednym z filarów programu ENERGIA Miasta Szczecin, którego celem jest zwiększenie wykorzystania przez Miasto własnych źródeł energii, a docelowo uzyskania samodzielności energetycznej. Już teraz Szczecin jest liderem w samowystarczalności energetycznej wśród dużych miast. W 2023 r. dzięki korzystaniu z odnawialnych źródeł energii oraz własnej produkcji energii, Miasto zaoszczędziło 16 mln złotych. Prawie 8 mln złotych oszczędności udało się wypracować dzięki produkcji energii elektrycznej właśnie w procesie termicznego unieszkodliwiania odpadów, pozostała kwota to oszczędności z tytułu niezakupionego prądu, a wyprodukowanego przez OZE. Zwiększając udział własnych źródeł energii, Miasto uniknęło kolosalnych opłat za energię elektryczną i w znacznym stopniu uniezależniło się od czynników zewnętrznych. Konsekwentne wdrażanie nowych rozwiązań i inwestycje w odnawialne źródła energii zapewnią Szczecinowi bezpieczeństwo dostaw i pewność, że energii w Szczecinie nie zabraknie, a w przypadku OZE – dbałość o środowisko.
ZUO odgrywa ogromną rolę w tym procesie. Przełomowym wydarzeniem, które miało miejsce w 2022 r., było uzyskanie od prezesa Urzędu Regulacji Energetyki koncesji na obrót energią elektryczną, co umożliwiło zakładowi startowanie w przetargach na sprzedaż energii elektrycznej (wcześniej cały wolumen wyprodukowanej energii elektrycznej trafiał do Polskich Sieci Elektroenergetycznych).
W efekcie przez cały 2023 r. m.in. energia potrzebna do zasilenia lamp ulicznych i sygnalizacji świetlnych w Szczecinie a także ta wykorzystywana do funkcjonowania Szczecińskiego Parku Naukowo-Technologicznego, została wyprodukowana przez EcoGenerator.
Działania te zrealizowano w ramach wspomnianego wcześniej programu ENERGIA Miasta Szczecin i są kontynuowane do dziś. Umowa na 2024 r. z Technoparkiem Pomerania została podpisana pod koniec października 2023 r. a miesiąc później zawarto ją z Zarządem Dróg i Transportu Miejskiego w Szczecinie. Nowe podmioty, które w 2024 r. energię elektryczną czerpią od EcoGeneratora to Tramwaje Szczecińskie Sp. z o. o. – zasilanie sześciu stacji prostownikowych: „Piotra Skargi”, „Gontyny”, „Gdańska”, „Rugiańska”, „Kaliny”, „Piesza” oraz Szczecińskie Przedsiębiorstwo Autobusowe „Klonowica” Sp. z o.o. – stacje ładowania autobusów elektrycznych przy ul. Kołłątaja, Owocowej oraz przy ul. Kolumba.
Poza energią elektryczną, dzięki termicznemu unieszkodliwianiu odpadów, ZUO produkuje również energię cieplną. Od początku istnienia EcoGeneratora wyprodukowane przez zakład ciepło trafia do Szczecińskiej Energetyki Cieplnej i tym samym do kranów i kaloryferów szczecinian.
EcoGenerator – generujemy dobrą energię!
Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Sp. z o.o., czyli EcoGenerator znajduje się na Ostrowie Grabowskim w Szczecinie i działa od grudnia 2017 r. Jest to zakład, który w procesie termicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych odzyskuje energię produkując prąd i ciepło. To także jedna z najnowocześniejszych spalarni w Europie, wykorzystująca tzw. mokry system oczyszczania spalin.
O tym, co dzieje się w EcoGeneratorze na bieżąco piszemy na stronie www.ecogenerator.eu oraz na naszych profilach w social mediach.
Źródło: Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Sp. z o.o
