W związku z rosnącą liczbą odmów przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, których konsekwencją jest także wzrastająca liczba sporów między podmiotami zainteresowanymi inwestycjami w nowe źródła energii a operatorami sieci, Prezes URE przygotował informację wyjaśniającą wątpliwości prawne związane z obszarem przyłączenia do sieci, a także z wprowadzoną w ubiegłym roku możliwością wykorzystania tzw. cable poolingu.
Stanowisko Prezesa URE jest odpowiedzią na postulaty i problemy zgłaszane coraz częściej przez przedsiębiorców działających w sektorze odnawialnych źródeł energii organizacje biznesowe, a także operatorów systemu elektroenergetycznego. Poprzez syntetyczne przedstawienie obowiązujących przepisów regulujących problematykę przyłączania OZE do sieci elektroenergetycznej oraz linii orzeczniczej sądów odnoszących się do tych kwestii, regulator wspiera optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów sieciowych, a w konsekwencji przyspieszenie procesu transformacji energetycznej.
Operatorzy sieci nie powinni nadużywać odmów ze względu na brak warunków technicznych
W publikacji przedstawiono zagadnienia dotyczące technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz dopuszczalną z punktu widzenia regulatora praktykę wydawania przez operatorów sieci odmów przyłączenia ze względu na brak ww. warunków.
Prezes URE określa zakres wykorzystywania przesłanki warunków technicznych przyłączenia do sieci, która zdaniem regulatora powinna być ograniczona jedynie do sytuacji, w której przyłączenie jest niemożliwe w obecnym i przyszłym stanie sieci, niezależnie od nakładów na jej rozbudowę. Natomiast wszystkie sytuacje, w których przyłączenie do sieci jest technicznie wykonalne, a negatywna decyzja dotycząca jego wykonania wynika np. z braku ujęcia koniecznych inwestycji w planie rozwoju danego operatora, odmowa zawarcia umowy przyłączenia do sieci powinna być uzasadniona zarówno brakiem warunków technicznych, jak i ekonomicznych.
Jednocześnie Prezes URE przypomina, że w przypadku odmowy wydania warunków przyłączenia ze względów ekonomicznych, operator sieci powinien przedstawić podmiotowi ubiegającemu się o przyłączenie kalkulację kosztów jego wykonania na zasadach komercyjnych.
Regulator zachęca też operatorów oraz podmioty wnioskujące o przyłączenie do negocjacji w kwestii skorzystania z możliwości przyłączenia w trybie komercyjnym. Takie rozwiązanie jest bowiem możliwe nawet w sytuacji złożenia do Prezesa URE wniosku o rozstrzygnięcie sporu w sprawie odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci.
Jak stosować cable pooling?
Od 1 października 2023 r. obowiązują przepisy umożliwiające współdzielenie przyłącza przez kilka instalacji wytwórczych, czyli tzw. cable pooling[1]. Rozwiązanie to umożliwia przyłączenie do sieci elektroenergetycznej[2]w jednym miejscu dwóch lub większej liczby instalacji odnawialnego źródła energii, które mogą należeć do jednego lub kilku wytwórców.
Jednak jak wynika z informacji uzyskanych od użytkowników systemu, barierą w praktycznym wykorzystaniu możliwości stwarzanych przez to rozwiązanie jest brak ujednoliconego podejścia do nowych przepisów. Z tego względu w opublikowanej dziś informacji prezesa URE znalazły się kierunkowe wytyczne na temat procedury przyłączania instalacji OZE do sieci w ramach współdzielenia przyłącza.
W dokumencie wskazano w jakich okolicznościach możliwe jest zastosowanie współdzielenia przyłącza, w tym np. jakiego rodzaju instalacje OZE mogą być łączone, oraz czy dopuszczalne jest łączenie instalacji już pracujących w sieci oraz nowo wybudowanych. Wskazano również jaka jest dopuszczalna struktura właścicielska instalacji pracujących w trybie cable pooling oraz jakie są zasady współpracy właścicieli instalacji OZE z operatorami sieci, na przykład w kwestii reprezentacji w umowach o przyłączenie czy zabezpieczenia instalacji przed przekroczeniem zgłoszonej mocy przyłączeniowej.
Informacja Prezesa URE nr 15/2024 jest dostępna na stronie internetowej URE.
[1] Przepisy dot. tzw. cable poolingu zostały wprowadzone ustawą z 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2023 poz.1762).
[2] Zgodnie z art. 7 ust. 1f ustawy Prawo energetyczne instalacje OZE można przyłączać w ramach cable poolingu do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
