Ceremonia podpisania polsko-japońskiego Porozumienia o współpracy (MoC) w zakresie współpracy w dziedzinie HTGR między Ministerstwem Klimatu i Środowiska oraz japońskim Ministerstwem Edukacji, Kultury, Sportu i Nauki (MEXT) odbyła się 16 listopada 2023 r. Dokument został podpisany w formule online przez szefów obydwu resortów, Minister Annę Moskwę i Ministra Masahito Moriyama.
Reaktory HTGR (ang. High Temperature Gas-Coold Reactors) obecnie traktowane są jako technologia wymagająca dalszych badań, szczególnie w obszarze inżynierii materiałowej i bezpieczeństwa jądrowego. Podpisane porozumienie stanowi ostateczne potwierdzenie woli politycznej obu rządów do rozwijania współpracy w zakresie demonstratora tej technologii.
– Dziękuję za dotychczasową bardzo dobrą współpracę w zakresie przygotowania do wdrażania w Polsce technologii wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych chłodzonych gazem. To istotny krok we wzmacnianiu roli energetyki jądrowej w naszym kraju – powiedziała Minister Anna Moskwa.
– Oczekujemy, że Japonia będzie kontynuować skuteczną współpracę z Polską w zakresie promowania roli energetyki jądrowej jako kluczowego instrumentu zwiększania bezpieczeństwa energetycznego, także na forum międzynarodowym, na rzecz sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej i zeroemisyjnych technologii – dodała Minister Moskwa.
Zawarte porozumienie stanowi kolejny krok na drodze zacieśniania relacji polsko-japońskich w obszarze energetyki jądrowej i ważny element stopniowej i sprawiedliwej transformacji energetycznej w Polsce – reaktory tego typu uznawane są za potencjalne źródło ciepła dla procesów przemysłowych, kogeneracji i produkcji wodoru. Wraz z transformacją gospodarki w kierunku neutralności klimatycznej rosło będzie zapotrzebowanie na tego typu niskoemisyjne technologie.
Zgodnie z uzgodnieniami trójstronnymi między ministrami właściwymi ds. zagranicznych, energii oraz nauki uzgodniono, że w związku z deklaracjami strony japońskiej o gotowości transferu wiedzy w zakresie HTGR, projekt koordynować będzie Ministerstwo Klimatu i Środowiska. W grudniu 2020 r. zakończono formalny proces wymiany not werbalnych, stanowiących deklarację polityczną woli współpracy w tym zakresie. Rada Ministrów powierzyła prowadzenie dalszych prac w tym obszarze ministrowi klimatu i środowiska. Ten ważny projekt współpracy polsko-japońskiej realizowany jest przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) i Japońską Agencję Energii Atomowej (JAEA).
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
