Elektrownia Szczytowo-Pompowej Dychów, należąca do spółki PGE Energia Odnawialna z Grupy PGE, obchodzi w tym roku jubileusz 70-lecia.
– Elektrownia w Dychowie to najstarsza w Polsce elektrownia szczytowo-pompowa. Odgrywa ona kluczową rolę w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, realizując bardzo ważne zadania regulacyjno-interwencyjne. Jest swoistym magazynem energii wykorzystywanym w sytuacjach kryzysowych – mówi Wojciech Dąbrowski, Prezes Zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej. Ponadto, przy szybkim wzroście udziału w krajowym miksie energetycznym źródeł odnawialnych, elektrownie szczytowo-pompowe takie jak ta w Dychowie są niezbędne dla sprawnego funkcjonowania polskiego systemu elektroenergetycznego – dodaje Wojciech Dąbrowski.
Inwestycję rozpoczęto w listopadzie 1933 r., gdy Dychów znajdował się poza granicami Polski. W ramach projektu powstał jaz na Krzywańcu, zbiornik magazynujący oraz osiem mostów drogowych, jeden kolejowy i siedem przepustów syfonowych.
Elektrownia pracowała bezproblemowo i bezawaryjnie niemal do końca wojny. Zmieniło się to w lutym 1945 r., gdy do Dychowa wkroczyli żołnierze Armii Czerwonej. Zdemontowali oni wszystkie najważniejsze urządzenia, wywożąc je na wschód. Kiedy elektrownię przejęły polskie władze administracyjne, zapadła decyzja o jej odbudowie. Po kilku latach udało się sprowadzić z powrotem pompy akumulacyjne, wykonano też turbiny na wzór tych zrabowanych wcześniej. Ostatecznie pierwsza energia elektryczna z elektrowni popłynęła we wrześniu 1952 r. Elektrownia w Dychowie przez lata była największym tego typu obiektem w kraju. Dopiero w 1968 r. przegoniła ją elektrownia w Solinie.
– Dzisiejsza elektrownia w Dychowie to obiekt zmodernizowany, bardzo nowoczesny, realizujący ważne zadania związane z bilansowaniem mocy w systemie elektroenergetycznym – mówi Marcin Karlikowski, Prezes Zarządu PGE Energia Odnawialna. – W zeszłym roku w elektrowni zakończył się kapitalny remont. Zakres prac był bardzo szeroki. W każdym hydrozespole odnowiony został m.in. wirnik i stojan generatora, cały układ przepływowy turbiny, aparat kierowniczy z układem kinetycznym, zespół regulacji hydrozespołu, wirnik turbiny oraz instalacje wodne i olejowe, a także układy elektryczne. Dodatkowo wyremontowane zostały dwie pompy akumulacyjne, dzięki którym elektrownia może napełniać zbiornik górny przy niskich dopływach z rzeki – dodaje Marcin Karlikowski.
Elektrownia w Dychowie jest średniej wielkości elektrownią. Ma blisko 88 MW mocy zainstalowanej i jest wyposażona w trzy turbozespoły pionowe z turbinami Kaplana. Dodatkowo posiada cztery zespoły pompowe o wydajności 18m³/s każdy z silnikami synchronicznymi o mocach 2 x 5,9 MW i 2 x 5,74 MW. W przypadku wystąpienia w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym awarii katastrofalnej, Dychów – pełniąc rolę elektrowni rozruchowej – może zapewnić dostawę mocy rozruchowej przez okres co najmniej 5 godzin przy średnim obciążeniu około 17 MW.
O interwencyjnej roli elektrowni w Dychowie można było przekonać się w zeszłym roku, kiedy awarii uległa rozdzielnia w Rogowcu. Należące do PGE elektrownie szczytowo-pompowe odegrały wówczas kluczową rolę w zbilansowaniu krajowego systemu elektroenergetycznego. W momencie szczytowego zapotrzebowania na energię dostarczyły one do sieci ponad 1,5 GW mocy.
PGE Energia Odnawialna z Grupy jest największym producentem zielonej energii w Polsce. Posiada 20 farm wiatrowych, 29 elektrowni wodnych, 4 elektrownie szczytowo-pompowe oraz 5 farm fotowoltaicznych. Łączna moc zainstalowana wszystkich obiektów wynosi 2415,5 MW.
Źródło: PGE Energia Odnawialna S.A.
