W drugim kwartale 2022 r. sprzedawcę paliwa gazowego zmieniło prawie 2,1 tys. odbiorców, a od stycznia do końca czerwca br. ich liczba wyniosła prawie 22 tys.
Zgodnie z obowiązującym prawem (tzw. zasadą TPA: Third Party Access)[1], od 2007 r. odbiorcy końcowi energii elektrycznej i gazu mają swobodę wyboru sprzedawcy. URE monitoruje ten obszar i cyklicznie publikuje dane dotyczące obu rynków prezentujące dynamikę zmian.
Rys. 1. Dynamika zmian sprzedawcy gazu (wg liczby przełączeń) w podziale na odbiorców i układy pomiarowe [2] – stan na koniec czerwca 2022 r.
Wykres zmian sprzedawcy nie obejmuje uruchomionej na rzecz odbiorców sprzedaży rezerwowej.
Rys. 2. Liczba zmian sprzedawcy gazu (liczba przełączeń) od 2007 r. do końca czerwca 2022 r., w podziale na grupy taryfowe (W1 – W10) oraz według liczby odbiorców i liczby układów pomiarowych.
Konsumencie masz wybór, ale wybieraj świadomie
Prawo do zmiany sprzedawcy nośnika energii jest jednym z podstawowych praw konsumenta, a zarazem ważnym elementem wzmacniania konkurencji na rynku. Jednak wraz z rosnącą na rynku liczbą sprzedawców i ofert, pojawiają się podmioty, które stosują nieuczciwe praktyki rynkowe. Dlatego Urząd Regulacji Energetyki przypomina o konieczności uważnego i dokładnego zapoznania się z ofertą i umową, zanim złożymy swój podpis pod dokumentami przedłożonymi przez przedsiębiorcę. Oprócz ceny za energię elektryczną, należy zwracać uwagę na wysokość opłat stałych, np. opłaty handlowe oraz m. in. na następujące kwestie:
- czy oprócz sprzedaży gazu oferta zawiera dodatkowe usługi i związane z tym opłaty,
- na jaki okres zawierany jest kontrakt,
- czy będzie on automatycznie przedłużany,
- jakie są warunki wypowiedzenia (czy są przewidziane opłaty za wcześniejsze wypowiedzenie umowy), na jakich zasadach będzie odbywać się rozliczenie po upływie okresu obowiązywania oferty.
Należy również pamiętać, że od każdej umowy zawartej na odległość można odstąpić. Konsument ma na to 14 dni od dnia jej zawarcia i może to zrobić bez podawania przyczyny takiej decyzji.
Nie wahaj się zapytać sprzedawcy o takie kwestie jak:
- wysokość opłat stałych (np. opłaty handlowej),
- dodatkowe opłaty oraz inne płatne usługi (np. dodatkowe ubezpieczenie) i kary umowne. Wszystkie te pozycje mogą wpłynąć na wysokość Twojego rachunku.
Zanim przedłużysz dotychczasową umowę lub zawrzesz umowę z nowym sprzedawcą ZAWSZE:
- zastanów się, czy ta oferta jest dla Ciebie korzystna (porównaj nie tylko cenę energii, ale zwróć też uwagę na wysokość opłat stałych, dodatkowych opłat czy innych płatnych usług (np. dodatkowe ubezpieczenie i kary umowne)
- dokładnie przeanalizuj wszystkie dokumenty, w tym umowę, jakie zostaną Ci przekazane do podpisu,
- upewnij się czy na przedstawionych dokumentach, ofertach lub umowach widnieją dane firmy, której przedstawicielem jest sprzedawca,
- daj sobie czas na dokładne przeczytanie dokumentów (w tym umowy).
PAMIĘTAJ! Nie daj się oszukać – od 3 lipca 2021 r. obowiązuje zakaz sprzedaży „door-to-door” wobec odbiorców w gospodarstwach domowych.
Oznacza to, że przedsiębiorstwa energetyczne (czyli zarówno te sprzedające energie elektryczną jak i gaz) nie mogą już zawierać umów poza lokalem przedsiębiorstwa z odbiorcami w gospodarstwach domowych (np. podczas wizyty przedstawiciela w domu odbiorcy). Wprowadzanie zakazu zawierania umów sprzedaży gazu i energii elektrycznej poza lokalem przedsiębiorstwa nie ogranicza jednak możliwości zawarcia takiej umowy na odległość (np. telefonicznie) czy w punkcie sprzedawcy umiejscowionym np. w galerii handlowej.
Twoje prawa:
- w przypadku zawierania umowy na odległość przyszły sprzedawca powinien poinformować Cię na piśmie o prawie odstąpienia od umowy i przekazać Ci wzór tego oświadczenia,
- możesz odstąpić od umowy zawartej na odległość, tj. np. przez telefon, w terminie 14 dni od jej zawarcia bez podawania przyczyn i bez ponoszenia żadnych kosztów z tego tytułu,
- odstąpienie od umowy może nastąpić:
- za pośrednictwem listu poleconego z oświadczeniem o odstąpieniu od umowy,
- poprzez złożenie pisemnego oświadczenia osobiście w lokalu sprzedawcy,
- jeżeli sprzedawca zapewnia możliwość złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy drogą elektroniczną, konsument może odstąpić od umowy przez złożenie oświadczenia na stronie internetowej przedsiębiorcy,
- zawsze możesz skontaktować się ze swoim dotychczasowym sprzedawcą energii elektrycznej czy gazu, jeśli coś wzbudzi Twoje zastrzeżenia lub pytania.
Szczególną ostrożność zachowaj zawsze, gdy:
- na dokumentach niewidoczne są dane firmy, którą reprezentuje,
- nie jesteś w stanie zweryfikować jaką firmę reprezentuje przedstawiciel handlowy,
- jesteś namawiany do szybkiego podpisania umowy, np. pod pretekstem promocji,
- sprzedawca obiecuje Ci niższą stawkę opłaty za energię lub gaz, ale nie informuje o innych dodatkowych opłatach (np. opłacie handlowej) i karach oraz dodatkowo płatnych usługach (np. dodatkowym ubezpieczeniu),
- jesteś proszony o pokazanie ostatniego rachunku za energię/gaz (na rachunku można sprawdzić informacje o rodzajach usług i opłatach za te usługi) i dano Ci do podpisania kilka lub kilkanaście dokumentów.
Baza przedsiębiorstw posiadających koncesje, w tym na obrót paliwami gazowymi, dostępna jest na stronie URE.
[1] Uregulowaną w art. 4 ust. 2 ustawy – Prawo energetyczne
[2] Układ pomiarowo-rozliczeniowy energii elektrycznej to licznik energii elektrycznej u odbiorcy służący do pomiarów energii elektrycznej i rozliczeń za tę energię. Jeden odbiorca może mieć przypisany do siebie więcej niż jeden licznik energii.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki