Echa III Kongresu Kogeneracji

W dniach 27-29 czerwca odbył się III Kongres Kogeneracji. W Kazimierzu Dolnym spotkali się przedstawiciele świata nauki i biznesu, eksperci, reprezentanci branży energetycznej i ciepłownictwa, samorządowcy, politycy. Dyskutowano na temat możliwości przyspieszenia procesu transformacji energetycznej, jak również sposobów wykorzystania nowoczesnych technologii w ciepłownictwie. Organizatorem wydarzenia było Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych (PTEZ).

Pierwszego dnia Kongresu – 27 czerwca, odbyło XXX Krajowe Zgromadzenia Członków PTEZ. W trakcie wydarzenia przeprowadzono wybory Zarządu Towarzystwa. Prezesem PTEZ na kolejną kadencję został Wojciech Dąbrowski. Podczas Krajowego Zgromadzenia wybrano również Członków Zarządu PTEZ, w skład którego weszli:

• Sławomir Burmann (Veolia Energia Polska)
• Arkadiusz Kosiel (Fortum)
• Elżbieta Kowalewska (PGE Energia Ciepła)
• Paweł Jan Majewski (Enea)
• Jarosław Maślany (PGNiG TERMIKA)
• Paweł Szczeszek (Tauron Polska Energia)
• Adam Tywoniuk (PGE Polska Grupa Energetyczna)

Krajowe Zgromadzenia Członków było również okazją do podsumowania działalności Towarzystwa, omówiono plany aktywności w nadchodzącym roku, a Członkowie PTEZ zapoznali się również ze sprawozdaniem z działalności w 2021 r.

Poprzedni rok obfitował w wiele istotnych wydarzeń zarówno dla PTEZ, jak i całego sektora elektroenergetycznego i branży ciepłowniczej. We wrześniu 2021 r. odbył się II Kongres Kogeneracji, na którym dyskutowano na temat transformacji energetycznej i perspektywach rozwoju kogeneracji w naszym kraju. Rok 2021 r. to również 30-lecie działalności PTEZ, które podsumowano podczas uroczystej gali, zorganizowanej w Kazimierzu Dolnym.

We wtorek 28 czerwca odbyła się merytoryczna część III Kongresu Kogeneracji – cykl debat eksperckich, koncentrujących się wokół kwestii rozwoju kogeneracji w naszym kraju i kierunków transformacji energetycznej sektora elektroenergetycznego i ciepłownictwa. Wydarzenie otworzył Wojciech Dąbrowski – prezes PTEZ, który zwrócił uwagę na znaczenie tego rodzaju inicjatyw, dla wymiany myśli i doświadczeń w kontekście wyzwań klimatycznych i zagrożeń dla bezpieczeństwa energetycznego, będących skutkiem agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.

– Dzisiaj temat suwerenności energetycznej jest szczególnie ważny. Takie okazje jak Kongres Kogeneracji to szanse na przedstawienie naszych postulatów. Robimy to też za granicą, aby nasz głos był słyszalny. Apelujemy do naszych kolegów w Unii Europejskiej, aby nas wspierali. U nas system ciepłowniczy jest unikatowy w skali europejskiej. Transformacja musi uwzględniać naszą specyfikę. Patrzymy w przyszłości na OZE w ciepłownictwie, ale na dziś potrzebujemy stabilnego źródła jakim jest gaz. Liczymy, że paliwo to znajdzie się ostatecznie w taksonomii europejskiej. Nasi klienci chcą czystego powietrza, ale musimy pamiętać, że za transformacją energetyczną, za często jej nieprzemyślanymi krokami stoją spore pieniądze i duże wpływy. My jako firma usługowa mamy za zadanie dostarczać usługi klientowi w odpowiedniej dla niego cenie – powiedział Prezes Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych (PTEZ) i PGE Polskiej Grupy Energetycznej Wojciech Dąbrowski.

Tegoroczny Kongres rozpoczął Referat wprowadzający pt. „Dekarbonizacja ciepłownictwa systemowego w Polsce w świetle pakietu Fit for 55”, wygłoszony przez Arkadiusza Szymańskiego – Przewodniczącego zespołu PTEZ ds. mechanizmów wsparcia, dyrektora Pionu Regulacji, Rynku Ciepła i Systemów Wsparcia w PGE Energia Ciepła S.A. Stanowił prezentację analizy przygotowanej przez powołany do tego celu Zespół ds. analizy skutków transformacji ciepłownictwa, w skład którego wchodzą eksperci reprezentujący poszczególnych Członków Wspierających Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych. Celem analizy była weryfikacja możliwości transformacji sektora ciepłowniczego w Polsce zgodnie z trajektorią zmian zaproponowaną w dokumentach pakietu „Fit for 55”.

– W ramach analizy zamodelowano scenariusze przebiegu transformacji sektora ciepłownictwa systemowego w Polsce, dla których warunki brzegowe określono na podstawie zaproponowanych przez Komisję Europejską propozycji w ramach pakietu Fit for 55, w oparciu o nie dokonano również obliczeń kosztów niezbędnych do poniesienia na budowę, przebudowę lub modernizację infrastruktury wytwórczej, przesyłowej i dystrybucyjnej oraz odbiorczej, które wyniosą od 277 do 410 mld zł, przy czym znaczna część, ze względu na harmonogram wprowadzenia poszczególnych przepisów, musiałaby zostać poniesiona do 2026 r. – aż 145 do 250 mld zł – podkreślił w trakcie konferencji Arkadiusz Szymański, będący równocześnie koordynatorem prac nad analizą w PTEZ.

Pełna treść Analizy, przygotowanej przez ekspertów Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych dostępna jest na stronie www.ptez.pl.

Następnie zgodnie z tradycją Kongresu wręczono statuetkę Przyjaciela Kogeneracji. W tym roku organizatorzy postanowili uhonorować instytucję, która aktywnie działa na rzecz rozwoju produkcji energii elektrycznej i ciepła w skojarzaniu – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Statuetkę odebrał Przemysław Ligenza – Prezes Zarządu NFOŚiGW. Wyróżnienie to przyznawane jest osobom i instytucjom, które mają wyjątkowy wkład w działania na rzecz promocji produkcji energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu. W poprzednich edycjach wydarzenia statuetka Przyjaciela Kogeneracji trafiła (w 2019 r.) do Krzysztofa Tchórzewskiego – ministra energii w latach 2015-2019, (w 2021 r.) do prof. dr hab. inż. Waldemara Kamrata z Politechniki Gdańskiej.

W sesji otwierającej Kongres głos zabrał również Prezes Urzędu Regulacji Energetyki – Rafał Gawin. Podkreślił, że „ciepłownictwo jest obszarem bardzo wrażliwym społecznie, któremu w Urzędzie poświęcamy dużo uwagi. Bo wyzwań jest wiele. Przede wszystkim klimatyczne, związane z szybkim tempem dekarbonizacji. A nowe, projektowane obecnie regulacje dodatkowo przyspieszają te zmiany. I choć wszystkie działy energetyki mierzą się z podobnymi wyzwaniami, to ciepłownictwo, ze względu na ten aspekt społeczny pełni tu kluczową rolę”.

W pierwszym panelu pt. „Kogeneracja w dobie wyzwań klimatyczno-energetycznych”. Uczestnicy rozmawiali o kosztach dostosowania sektora do wymagań dyrektyw, w kontekście procedowanego obecnie pakietu „Fit for 55”. Debatowano na temat wpływu rosnących cen emisji CO₂ na bieżącą kondycję przedsiębiorstw energetycznych i możliwości, zniwelowania negatywnych skutków wzrostu kosztów w tym obszarze. Omówiono kwestie ewentualnych rewizji dyrektyw EPBD, EED, RED, jak również konsekwencji implementacji Dyrektyw EED i EPBD i ich oddziaływaniu na odbiorców końcowych. W pierwszym panelu wzięli udział przedstawicieli administracji rządowej i czołowych przedsiębiorstw branżowych:

• Wojciech Dąbrowski – Prezes Zarządu, PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
• Piotr Dziadzio – Podsekretarz Stanu, Główny Geolog Kraju, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa w Ministerstwie Klimatu i Środowiska
• Monika Gawlik – Dyrektor Departamentu Rynków Energii Elektrycznej i Ciepła, Urząd Regulacji Energetyki
• Frédéric Faroche – Prezes Zarządu, Veolia Energia Polska S.A.
• Arkadiusz Kosiel – Dyrektor ds. Regulacji i Zarządzania Taryfami, Fortum
• Paweł Jan Majewski – Prezes Zarządu, Enea S.A.
• Maciej Przybylski – Dyrektor Departamentu Rozwoju Systemu, Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
• Paweł Przychodzeń – Wiceprezes Zarządu, PGNIG TERMIKA S.A.
• Marcin Staniszewski – Prezes Zarządu, Tauron Ciepło Sp. z o.o.

W trakcie drugiego panelu pt. „Wsparcie publiczne w procesie transformacji energetyki”, poruszono kwestie związane z możliwościami i sposobami pozyskania środków przeznaczonych na rozwój i transformację sektora energetycznego. Prelegenci przyjrzeli się bliżej Funduszowi Transformacji Energetyki i źródłom finansowania inwestycji. Poruszono temat dalszych prac nad usprawnieniem mechanizmu wsparcia kogeneracji. W dyskusji uczestniczyli:

• Anna Pekar – Dyrektor Departamentu Energii, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
• Małgorzata Kołodziej-Nowakowska – Dyrektor Biura ds. Instrumentów Pomocowych, PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
• Marcin Mauer – Wiceprezes ds. Ekonomicznych, PGNIG TERMIKA S.A.
• Małgorzata Mika-Bryska – Doradca ds. Regulacji i Relacji Publicznych, Veolia Energia Polska S.A.
• Marta Naworska – Kierownik Działu Modelu Rynku i Legislacji, Fortum

O znaczeniu transformacji ciepłownictwa dla samorządów dyskutowano w trakcie 3. panelu III Kongresu Kogeneracji pt. „Klimatyczny wymiar polityki miejskiej”. Uczestnicy poruszyli niezwykle ważne zagadnienia dotyczące wymogów prawnych obejmujących adaptację miast do zmian klimatu. Zwrócono uwagę na szereg dostępnych rozwiązań, które mogą służyć wzmocnieniu klimatycznego wymiaru polityki miejskiej. Przedstawiciele sektora elektroenergetycznego omówili kwestię możliwości większego udziału przedsiębiorstw energetycznych w transformacji ekologicznej miast. W panelu udział wzięli:

• Radosław Tabak – Naczelnik Wydziału, Departament Ciepłownictwa, Ministerstwo Klimatu i Środowiska
• Przemysław Kołodziejak – Prezes Zarządu, PGE Energia Ciepła S.A.
• Jarosław Maślany – Prezes Zarządu, PGNIG TERMIKA S.A.
• Jacek Szymczak – Prezes Zarządu, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie

Innowacje i ich wykorzystanie w produkcji energii elektrycznej i ciepła zdominowały dyskusję podczas ostatniego panelu III Kongresu Kogeneracji pt. „Nowoczesne technologie dla kogeneracji”. Nie zabrakło rozmowy o zastosowaniu tzw. paliw przyszłości w ciepłownictwie. Omówiono kwestię wykorzystania nowoczesnych technologii na rzecz ochrony środowiska naturalnego i osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych Unii Europejskiej. Do dyskusji zaproszono przedstawicieli firm technologicznych – liderów innowacji w energetyce i ciepłownictwie, jak również przedstawicieli świata nauki. W panelu uczestniczyli:

• Wojciech Bujalski – dr hab. inż., prof. PW, Instytut Techniki Cieplnej, Politechnika Warszawska
• Jarosław Głowacki – Wiceprezes ds. Technicznych, PGNIG TERMIKA S.A.
• Jakub Misztal – Dyrektor Sprzedaży na Polskę i Kraje Bałtyckie, Mitsubishi Power Europe
• Igor Petryk – Market Development Director, Wärtsilä
• Mariusz Słoma – Dyrektor Naczelny, Valmet
• Mateusz Wojnarowicz – Kierownik ds. Sprzedaży odpowiedzialny za region Europy Środkowo-Wschodniej – silniki gazowe, Jenbacher

Dyskusje panelowe moderował red. Wojciech Jakóbik – redaktor naczelny portalu BiznesAlert.pl

Na zakończenie III Kongresu Kogeneracji, Prezes PTEZ Wojciech Dąbrowski przedstawił Stanowisko Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych po III Kongresie Kogeneracji. Podkreślono w nim, że „konsekwencje agresji Rosji na Ukrainę oraz kwestie transformacji systemów ciepłowniczych to najważniejsze czynniki, które wpłynęły na sektor elektrociepłowniczy w ostatnim roku (…)”. PTEZ postuluje „konieczność podjęcia pilnych działań legislacyjnych i jednocześnie deklaruje przedstawienie konkretnych rozwiązań, które docelowo wpłyną na bezpieczeństwo energetyczne Polski – zarówno w obszarze systemów ciepłowniczych, jak i krajowego systemu elektroenergetycznego (…)”. Zwrócono uwagę, że „jednym z najważniejszych problemów przedsiębiorstw energetycznych, utrudniających transformację energetyczną, a nawet prowadzenie bieżącej działalności, jest brak środków finansowych na realizację inwestycji (…)”. W Stanowisku podkreślono znaczenie debaty na temat unijnych regulacji dot. neutralności klimatycznej: „Ostatni rok upłynął również pod znakiem intensywnych analiz skutków zaproponowanych rozwiązań legislacyjnych w ramach pakietu Fit for 55 oraz dokonania oceny ich wpływu na funkcjonowanie sektora elektrociepłowni, a także wypracowywania odpowiednich rekomendacji (…)”. PTEZ wskazało, że analiza pt. „Dekarbonizacja ciepłownictwa systemowego w Polsce w świetle pakietu Fit for 55”, zaprezentowana podczas otwarcia Kongresu, „potwierdziła, że niezbędne jest wprowadzenie zmian regulacyjnych w dokumentach pakietu Fit for 55, w szczególności w rewizji dyrektyw EED, RED i EPBD, które jednocześnie stanowią główne postulaty PTEZ w zakresie prac nad pakietem”. PTEZ w Stanowisku na zakończenie III Kongresu Kogeneracji wyraziło przekonanie, że „transformacja sektora ciepłownictwa systemowego z wykorzystaniem niskoemisyjnych jednostek kogeneracji jest niezbędna, aby osiągnąć założone cele polityki energetyczno-klimatycznej bez uszczerbku dla najważniejszych jej uczestników – konsumentów energii elektrycznej i ciepła (…)”.

W tegorocznym III Kongresie Kogeneracji wzięło udział prawie 200 gości. Wśród nich byli przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej, menadżerowie przedsiębiorstw energetycznych oraz naukowcy. Wydarzenie wpisało się na stałe do kalendarza konferencji i debat na temat kierunków rozwoju energetyki i ciepłownictwa w naszym kraju, promując produkcję energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu, jednocześnie tworząc przestrzeń wymiany wiedzy i doświadczeń przedstawicieli różnych środowisk, zainteresowanych kwestiami transformacji polskiej gospodarki.

Więcej informacji o III Kongresie Kogeneracji można znaleźć na stronie http://www.kongreskogeneracji.pl i na profilu Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych na Twitterze (@kogeneracjaPTEZ).

Źródło: Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych