W dniach 21-22 kwietnia odbyło się posiedzenie Komitetu Sterującego Agencji Energii Jądrowej (NEA) OECD w Paryżu. Z inicjatywy Polski do agendy posiedzenia wprowadzony został punkt dotyczący rosyjskiej agresji na Ukrainę oraz jej konsekwencji dla bezpieczeństwa ukraińskiej infrastruktury jądrowej.
Rezultatem dyskusji było przyjęcie przygotowanego przez stronę Polską oświadczenia Komitetu Sterującego, w którym wyrażono głębokie zaniepokojenie w związku z sytuacją na Ukrainie po ośmiu tygodniach rosyjskiej agresji militarnej. W oświadczeniu stwierdzono, że Rosja wciąż zagraża bezpiecznej eksploatacji obiektów jądrowych i istnieje pilna potrzeba dalszych skoordynowanych działań organizacji oraz społeczności międzynarodowych. Siły rosyjskie wciąż okupują Zaporoską Elektrownię Jądrową oraz stanowią niebezpieczeństwo dla innych obiektów jądrowych.
W oświadczeniu zaznaczono, że jakikolwiek atak zbrojny wymierzony w obiekty jądrowe przeznaczone do celów pokojowych stanowi naruszenie prawa międzynarodowego. Zapisy odnoszą się także bezpośrednio do przejęcia kontroli przez rosyjskie siły nad ukraińskimi obiektami jądrowymi oraz bezprecedensowej sytuacji pracowników tych obiektów.
Komitet Sterujący wezwał w oświadczeniu rząd Federacji Rosyjskiej do natychmiastowego zaprzestania działań militarnych, zapewnienia bezpieczeństwa ukraińskich elektrowni jądrowych oraz do wycofania się z zajętych obiektów jądrowych, umożliwiając przywrócenie kontroli nad nimi Państwowemu Inspektoratowi Dozoru Jądrowego Ukrainy (SNRIU).
Przyjęcie i opublikowanie oświadczenia Komitetu Sterującego jest wynikiem działań Polski. Inicjatywa uzyskała pełne poparcie w ramach koordynacji stanowisk państw członkowskich UE, uczestniczących w pracach NEA, co przyczyniło się do jednomyślnego przyjęcia projektu oświadczenia podczas posiedzenia Komitetu.
Polska przyczyniła się również do podjęcia przez Radę OECD decyzji o zawieszeniu członkostwa Rosji w NEA OECD. Decyzja Rady OECD wejdzie w życie 11 maja.
Oświadczenie dostępne jest na stronie NEA OECD.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
