Zgodnie z obowiązującym prawem (tzw. zasadą TPA: Third Party Access)[1], od 2007 r. odbiorcy końcowi mają swobodę wyboru sprzedawcy gazu lub energii elektrycznej. Prezes URE prowadzi monitoring zmian sprzedawców energii elektrycznej w dwóch grupach odbiorców: klientów indywidualnych (G) i biznesowych (A, B, C). Przez blisko 13 lat (do końca 2020 r.) sprzedawcę zmieniło 906 tys. odbiorców: 690 tys. w grupie taryfowej G i 216 tys. w grupach taryfowych A, B, C.
W 2020 r. liczba odbiorców indywidualnych którzy zmienili dostawcę energii elektrycznej wzrosła o 5%, a wśród klientów biznesowych wzrost wyniósł 3%.
W minionym roku wśród odbiorców indywidualnych zainteresowanych zmianą sprzedawcy prądu w czerwcu widać wyraźną tendencję spadkową. Natomiast od sierpnia zauważalny jest powolny, ale dość systematyczny przyrost. Natomiast w grudniu w tej grupie odbiorców odnotowano 1838 zmian, czyli ponad dwukrotnie mniej niż w analogicznym miesiącu 2019 r. (4172).
W grupie odbiorców biznesowych od lutego 2020 r. zmiany utrzymywały się na w miarę zbliżonym poziomie (wyjątkowo rekordowym miesiącem był styczeń z liczbą ponad trzech tysięcy zmian). W grudniu ubiegłego roku w tej grupie odnotowano 499 zmian – ponad 2 razy więcej niż w listopadzie. Na uwagę zasługuje fakt, że w grudniu 2020 w grupach A, B, C sprzedawcę prądu zmieniło prawie 500 odbiorców biznesowych, podczas gdy w grudniu 2019 dokonano jedynie 66 zmian.
Rys. 1. Liczba zmian sprzedawcy energii elektrycznej w okresie od grudnia 2019 r. do grudnia 2020 r. w podziale na odbiorców biznesowych (grupy A, B i C) i indywidualnych (grupa taryfowa G).
Taryfa czy oferta wolnorynkowa?
Na koniec 2020 r. 9,8 mln odbiorców w gospodarstwach domowych korzystało z taryf zatwierdzanych przez Prezesa URE, natomiast 5,65 mln odbiorców korzystało z oferty pozataryfowej (wolnorynkowej). Oznacza to, że wolnorynkowe cenniki proponowane przez sprzedawców prądu miały zastosowanie do ponad 36% odbiorców w gospodarstwach domowych.
Rys. 2. Procentowy podział odbiorców energii elektrycznej w gospodarstwach domowych w rozróżnieniu na korzystających z oferty taryfowej i wolnorynkowej (stan na grudzień 2020)
Masz wybór. Wybieraj świadomie
Prawo do zmiany sprzedawcy jest jednym z podstawowych praw konsumenta, a zarazem ważnym elementem wzmacniania konkurencji na rynku. Jednak wraz z rosnącą liczbą sprzedawców i ofert, pojawiają się podmioty, które stosują nieuczciwe praktyki rynkowe.
Urząd Regulacji Energetyki przypomina o konieczności uważnego i dokładnego zapoznania się z ofertą i umową, zanim złożymy swój podpis pod dokumentami przedłożonymi przez przedsiębiorcę. Oprócz ceny usługi, należy zwracać uwagę m.in. na następujące kwestie:
- na jaki okres zawierany jest kontrakt,
- czy jest automatycznie przedłużany,
- czy nie ma zapisów np. o dodatkowych opłatach lub karach (np. za wcześniejsze odstąpienie od umowy).
Należy również pamiętać, że od każdej umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorcy można odstąpić. Konsument ma na to 14 dni od dnia jej zawarcia i może to zrobić bez podawania przyczyny takiej decyzji.
Sprawdzaj, czytaj, pytaj!
Nieuczciwe praktyki rynkowe dotyczą nie tylko rynków energii czy gazu. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował kampanię społeczną ostrzegającą przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi i oszustwami. Zachęcamy do obejrzenia spotów, a także do zapoznania się z nową kampanią informacyjną Towarzystwa Obrotu Energią pod patronatem URE „Poradnik świadomego Klienta”.
***
- Informacje i statystyki dotyczące zmian sprzedawcy energii są systematycznie zamieszczane na stronie internetowej URE.
- Dane dotyczące zmian sprzedawcy pochodzą z przeprowadzanej przez URE „Ankiety dot. informacji o odbiorcach, którzy zmienili sprzedawcę oraz postępach prac nad Generalnymi Umowami Dystrybucyjnymi (GUD) oraz Generalnymi Umowami Dystrybucyjnymi dla Usługi Kompleksowej (GUD-K)”.
- W Polsce mamy ok. 17,8 mln odbiorców końcowych energii elektrycznej, z czego ponad 15,4 mln to odbiorcy z grup taryfowych G (gospodarstwa domowe).
- Grupy A i B stanowią odbiorcy zasilani z sieci wysokiego i średniego napięcia i są to tzw. odbiorcy przemysłowi, natomiast do grupy C należą odbiorcy przyłączeni do sieci niskiego napięcia, pobierający energię elektryczną dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, tzw. odbiorcy biznesowi.
[1] uregulowaną w art. 4 ust. 2 ustawy Prawo energetyczne (Dz.U 1997 nr 54 poz. 348.)
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
