1 marca br. minęło 20 lat od zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki pierwszej taryfy dla paliw gazowych. Rok 2000 był przełomowym dla tego sektora – 3 stycznia weszło w życie rozporządzenie taryfowe dla paliw gazowych, a już 1 marca zatwierdzono pierwsze taryfy dla przedsiębiorstw sektora tj. taryfy Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A. oraz Zakładów Koksowniczych „Przyjaźń”.
Przez pierwsze 14 lat podstawowe znaczenie dla odbiorców paliwa gazowego miała taryfa PGNiG S.A. Przedsiębiorstwo to w 2000 r. obsługiwało bowiem ponad 6,7 mln odbiorców w gospodarstwach domowych na terenie całego kraju, dostarczając im cztery rodzaje paliw gazowych (gaz ziemny wysokometanowy, gaz ziemny zaazotowany, gaz propan-butan rozprężony i propan-butan powietrze). Ponadto przedsiębiorstwo to dostarczało gaz ziemny innym przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie sprzedaży paliw gazowych. Stąd też, taryfa PGNiG S.A. stanowiła punkt odniesienia dla taryf pozostałych przedsiębiorstw sektora.
1 stycznia 2024 – uwolnienie cen gazu dla gospodarstw domowych
W 2017 r. rozpoczęła się liberalizacja rynku gazu w Polsce. Nowelizacja prawa energetycznego z listopada 2016 r. wprowadziła ustawowe uwolnienie cen gazu – najpierw dla firm obrotu, które sprzedają paliwo hurtowo, następnie dla innych odbiorców z wyjątkiem gospodarstw domowych. Za cztery lata zmiana będzie dotyczyła wszystkich odbiorców.
- 1 stycznia 2017 r. – zwolniony z taryfowania został rynek hurtowy, a rynek detaliczny w zakresie LNG i CNG, punktu wirtualnego oraz sprzedaży w trybie przetargów;
- 1 października 2017 r. – rynek detaliczny z wyjątkiem gospodarstw domowych;
- 1 stycznia 2024 r. – ceny dla gospodarstw domowych będą zwolnione z procesu taryfikacji przez Prezesa URE.
Uwolnienie cen dotyczy zarówno gazu wysokometanowego, jak i zaazotowanego.
Ceny gazu dla odbiorców indywidualnych zostaną uwolnione dopiero od 2024 r., ponieważ ideą ustawodawcy było zapewnienie czasu gospodarstwom domowym na przystosowanie się do nadchodzących zmian, a także edukacja w zakresie przysługujących im praw na konkurencyjnym rynku gazu m.in. prawa zmiany sprzedawcy oraz ochrony prawnej.
Zmiana sprzedawcy gazu
Wolny rynek gazu ziemnego daje odbiorcom możliwość wyboru sprzedawcy. Od lipca 2007 r. Polacy mają prawo wybierać sprzedawcę energii elektrycznej i paliwa gazowego w gospodarstwach domowych, a ofert na zakup błękitnego paliwa nie brakuje. Każdy klient, przyłączony do sieci dystrybucyjnej, ma prawo do zmiany sprzedawcy paliwa gazowego na dowolnego sprzedawcę spośród firm posiadających Generalną Umowę Dystrybucyjną z Operatorem Systemu Dystrybucyjnego (dystrybutorem). Dystrybutor jest zobowiązany umożliwić konsumentowi paliw gazowych zmianę sprzedawcy, nie później niż w terminie 21 dni od dnia złożenia powiadomienia o zmianie sprzedawcy, przez odbiorcę lub upoważnionego przez niego sprzedawcę. Z możliwości zmiany sprzedawcy gazu skorzystało już ponad 240 tys. odbiorców indywidualnych oraz firm w naszym kraju. Trend wzrostowy wyraźnie się utrwala. O ile w 2011 r. odnotowano tylko kilka takich przypadków, o tyle w 2012 było ich już ponad 200, w 2014 r. możemy już mówić o tysiącach (7007 nowych umów). Obecnie takich zmian jest zdecydowanie więcej, w samym ostatnim kwartale ub. r. było ich 15,5 tys. a w całym ubiegłym 2019 r. ok. 54 tys.
Zdecydowanie częściej odbiorcy korzystają z przysługującego im prawa do zmiany sprzedawcy na rynku prądu niż gazu, (na koniec 2019 r. liczba odbiorców w gospodarstwach domowych, którzy zmienili sprzedawcę energii wyniosła ponad 657 tys.), jednak dynamika tego procesu jest bardzo wysoka w porównaniu z rynkiem energii elektrycznej.
W początkowej fazie liberalizacji rynku gazu z możliwości zmiany sprzedawcy korzystali przede wszystkim klienci instytucjonalni, z czasem wzrosło również zainteresowanie taką ofertą wśród klientów indywidualnych. Jest to zasługa coraz większej świadomości rynkowej klientów, którą kształtują m.in. działania marketingowe, a także coraz większa dostępność ofert na rynku.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
