Budowę elektrowni wodnej Krzynia rozpoczęto wiosną 1925 r. w miejscu dawnego drewnianego młyna, napędzanego wodami rzeki Słupia. Usytuowana jest 17 km od Słupska, na 51 km Słupi, poniżej elektrowni Strzegomino. Krzynia jest jedną z mniejszych elektrowni Energi Wytwarzania, ale kluczową z uwagi na wyrównywanie przepływu rzeki. Wśród 44 małych elektrowni wodnych spółki to już 23. jednostka, która przekroczyła wiek 100 lat.
Elektrownia Krzynia powstała w wyniku spiętrzenia rzeki Słupia za pomocą zapory ziemnej o długości 220 m i wysokości 8 m. Utworzony dzięki temu zbiornik retencyjny Krzynia ma powierzchnię 78 hektarów i pojemność całkowitą około 1,38 mln m³.
Moc elektrowni wynosi 912 kW, co wystarczyłoby do zasilenia 100 domów jednorodzinnych. Do produkcji energii elektrycznej wykorzystywany jest ośmiometrowy spadek wody, który kierowany jest do dwóch turbin Francisa marki Vöith, każda o mocy 460 kW. Turbiny bez przekładni współpracują z dwoma generatorami firmy Sachsen, które mają uzwojenia na napięcie 15 kV. Dzięki temu rozwiązaniu nie ma potrzeby stosowania pośredniczących transformatorów blokowych. Jest to jedyna elektrownia w spółce Energa Wytwarzanie z tak nietypowym napięciem generatorów.
Przez turbiny może dziennie przepłynąć prawie 1,5 mln m3 wody.
Ścisła współpraca
Elektrownia Krzynia jest elementem kaskady Słupi składającej się z trzech obiektów: Gałąźnia Mała, Strzegomino i Krzynia. Dwie pierwsze są elektrowniami szczytowymi pracującymi w okresie największego zapotrzebowania na energię, wykorzystując do tego wodę w zasilanym rzeką Słupią zbiorniku przed elektrownią Gałąźnia Mała. Natomiast elektrownia Krzynia wyrównuje przepływ dobowy rzeki Słupi.
Zbiornik elektrowni Krzynia zasilany wodą z pracujących elektrowni Gałąźnia i Strzegomino, posiada pojemność energetyczną 0,64 mln m3. W czasie pracy elektrowni poziom zbiornika (jeziora) waha się średnio w granicach 11-15 cm.
Elektrownia jest wyjątkowa także z wielu innych względów. Posiada na wlocie dwie hydrauliczne czyszczarki krat, niespotykane w innych tego typu obiektach w regionie.
Ostatnia na Słupi
Krzynia to ostatnia elektrownia wodna na rzece Słupi przed jej ujściem do morza. Położona jest w granicach Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi” i jest elementem Szlaku Zabytków Hydrotechniki w województwie pomorskim.
Źródło: Energa SA
