W dniu 22 października 2025 r., w ramach webinaru pt. „Decarbonisation Pathway of the Polish Economy in the EU Context” organizowanego przez CMCC Foundation – Centro Euro Mediterraneo sui Cambiamenti Climatici, zespół ekspertów CAKE (w składzie Katarzyna Mazanek, Zuzanna Różańska, Jan Witajewski-Baltvilks) zaprezentował wyniki analiz dotyczących ścieżki dekarbonizacji polskiej gospodarki w kontekście celów redukcyjnych w UE w ramach projektu AdJUST.
Analiza wyników CAKE objęła aspekty makroekonomiczne, strukturę energetyczną, rynek pracy oraz skutki rozkładu obciążeń z wykorzystaniem zintegrowanego podejścia modelowego (modele gospodarcze, energetyczne, transportowe i rolnicze zostały połączone), aby uchwycić wielowymiarowe skutki transformacji klimatycznej.
Zespół CAKE przedstawił najważniejsze wnioski podczas prezentacji:
- Polska stoi przed wyższymi kosztami transformacji niż średnia UE, co wynika z dużego udziału węgla i niższej efektywności energetycznej.
- Sektory o wysokiej emisji (przemysł ciężki, górnictwo) będą przechodzić głębsze zmiany, natomiast usługi i przemysł niskoemisyjny zyskać potencjał rozwojowy.
- Zatrudnienie i wynagrodzenia ulegną polaryzacji: spadek w sektorach emisyjnych, wzrost w branżach innowacyjnych.
- Aby transformacja była sprawiedliwa („just transition”), konieczne są aktywne polityki rynku pracy, przekwalifikowania, wsparcie regionów węglowych oraz mechanizmy łagodzenia skutków społecznych.
Transformacja klimatyczna, zdaniem naszych ekspertów, wymaga skoordynowanego podejścia w obszarach integracji działań energetycznych, społecznych i edukacyjnych.
W związku z powyższym polityki publiczne powinny:
- Wspierać rozwój nowych kompetencji i sektorów niskoemisyjnych.
- Zabezpieczać pracowników i regiony najbardziej narażone na skutki restrukturyzacji.
- Zapewniać stabilne ramy finansowania i mechanizmy łagodzące skutki reformy.
Źródło: Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych
