W dniu 6 lipca 2025 r. Robert Jeszke, Kierownik Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami, udzielił szerokiego wywiadu Panu Szymonowi Majewskiemu z Business Insider, w którym przedstawia kompleksową analizę konsekwencji unijnego celu redukcyjnego na 2040 r. z perspektywy Polski i całej UE, wskazując m.in. sektory o największym potencjale redukcyjnym oraz te, gdzie transformacja będzie szczególnie wymagająca.
Cały wywiad dostępny jest tutaj: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/komisja-europejska-nowy-cel-klimatyczny-na-2040-r-i-jego-konsekwencje/22g6m0c
Poniżej kilka kluczowych wniosków z rozmowy:
- Modelowe analizy CAKE/KOBiZE pokazują, że efektywniejszym i bardziej realistycznym celem na 2040 r. jest redukcja emisji o ok. 83% dla UE i 82% dla PL – podobny wariant znalazł się również w dokumentach KE z lutego 2024 r.
- Sektor elektroenergetyczny może stać się kluczowym źródłem emisji negatywnych – dzięki takim technologiom jak BECCS, już w 2040 r. wychwytywany CO₂ może przewyższać emisje w tym sektorze.
- Transport, przemysł i rolnictwo pozostają największymi wyzwaniami transformacyjnymi – ograniczona dostępność technologii i wysoki koszt redukcji mogą wpłynąć na produkcję i konkurencyjność.
- Międzynarodowe jednostki offsetowe mogą odegrać istotną rolę w realizacji celów klimatycznych – szczególnie w trudnych do redukcji sektorach. Kluczowe będą jednak jasne zasady, ograniczenia ilościowe i wysoka jakość tych jednostek (np. zgodnie z mechanizmem PACM z Porozumienia Paryskiego).
- Polska, podobnie jak inne państwa Europy Środkowo-Wschodniej, postuluje pragmatyczne podejście: przejrzyste mechanizmy wdrażania, dostępność technologii i finansowania oraz większą elastyczność – np. poprzez możliwość wykorzystania offsetów i integrację z innymi systemami handlu emisjami.
- Wśród rozwiązań znajduje się również koncepcja utworzenia European Central Carbon Bank (w skrócie ECCB) – który mógłby zarządzać zakupem offsetów, stabilizować ceny w ETS i wspierać transformację w krajach rozwijających się.
- Sektor LULUCF wymaga pilnych działań – UE nie jest na dobrej drodze do osiągnięcia celów pochłaniania CO₂ do 2030 r. Konieczne będzie m.in. aktywne zarządzanie lasami, ochrona mokradeł i renaturyzacja zdegradowanych terenów.
