Z początkiem lipca na rynku energii pojawi się nowy uczestnik „Prosument wirtualny”. Jest to rozwiązanie, które umożliwi korzystanie z benefitów, jakie daje energetyka prosumencka, odbiorcom energii nieposiadającym własnej powierzchni, na której mogliby zamontować panele fotowoltaiczne. Co więcej, każdy z nas może stać się wirtualnym udziałowcem nawet farmy wiatrowej. Wirtualny prosument to ważne rozwiązanie dla szerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, z powodzeniem funkcjonujące np. na Litwie, czy w USA. Dzięki temu każdy z nas może mieć swój udział w ochronie klimatu.
Wirtualny prosument to osoba lub firma, która produkuje prąd z odnawialnych źródeł energii, ale niekoniecznie na własnej działce, czy dachu, a np. na farmie fotowoltaicznej, z której korzysta wspólnie z innymi. Taki prosument nie zużywa energii w miejscu jej wytworzenia, ale „odbiera” ją w formie rozliczenia – w obrazowym uproszczeniu jego rachunki za prąd są pomniejszane o energię, którą jego udział w instalacji wyprodukował.
Kto może zostać wirtualnym prosumentem?
Nowy model prosumencki adresowany jest zatem dla osób, które nie mają możliwości montażu odnawialnego źródła energii np. paneli fotowoltaicznych na własnej posesji (np. ze względu na brak przestrzeni, niekorzystne położenie, przepisy lokalne), jak:
- mieszkańcy domów wielorodzinnych, w których nie można zastosować modelu prosumenta zbiorowego (np. z uwagi na konstrukcję budynku lub ochronę konserwatorską);
- mieszkańcy domów, w których nie ma wystarczającej ilości miejsca na instalację (np. w domach typu bliźniak z niewielkim ogródkiem);
- przedsiębiorcy;
- jednostki samorządu terytorialnego i użyteczności publicznej;
- związki wyznaniowe.
Ograniczeniem jest udział prosumenta wirtualnego w mocy zainstalowanej źródła które nie może przekroczyć jednak 50 kW oraz jego mocy umownej.
Do 19 października 2026 r. wirtualny prosument może funkcjonować tylko na terenie tego samego Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD) na terenie którego działa źródło wytwórcze. Po tej dacie ten wymóg przestaje obowiązywać, co ma umożliwiać dokonywanie rozliczeń za pośrednictwem sytemu CSIRE.
Zasady rozliczeń dla prosumentów wirtualnych
Prosument wirtualny ze względu na odległość pomiędzy punktem poboru a źródłem wytwarzającym, całą wyprodukowana energię przekazuje do Sieci. W tym przypadku nie występuje autokonsumpcja, co skutkuje naliczeniem opłat dystrybucyjnych za pobraną energię. Prosument wirtualny pokrywa koszt opłat dystrybucyjnych za całą energię pobraną. Natomiast przez Sprzedawcę rozliczany jest na zasadach net-biling.
Szczegółowe informacje dotyczące zasad rozliczeń dostępne są u Sprzedawców.
Szczegółową definicję prosumenta wirtualnego określa art. 2 ustawy o OZE (Odnawialnych Źródłach Energii). Zgodnie z jej brzmieniem prosument wirtualny to odbiorca końcowy wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w instalacji odnawialnego źródła energii przyłączonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w innym miejscu niż miejsce dostarczania energii elektrycznej do tego odbiorcy, pod warunkiem że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym wytwarzanie to nie stanowi przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.
Źródło: Energa-Operator S.A.
