W Gliwicach rusza przełomowa inwestycja w ciepłownictwo przyszłości – Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej – GLIWICE Sp. z o.o. (PEC-Gliwice) planuje zabudowę wielkoskalowej pompy ciepła na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (PWiK) w Gliwicach. Projekt, współfinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, będzie jednym z wiodących elementów postępującej w mieście transformacji energetycznej.
Inwestycja, na którą rozpisano i uruchomiono właśnie przetarg będzie zrealizowana w ramach programu „Zeroemisyjny system energetyczny OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa”. Budowa instalacji opartej na wielkoskalowej pompie ciepła, wykorzystującej ciepło odpadowe ze ścieków komunalnych powinna rozpocząć się jeszcze w tym roku.
Przedsięwzięcie obejmuje nie tylko zaprojektowanie i montaż systemu, ale także dostawę i uruchomienie kompletnej infrastruktury technologicznej, w tym buforowego zbiornika rozdziału faz. Technologia, która powstanie w gliwickiej oczyszczalni ścieków, to nowoczesny system odzyskiwania ciepła – oczyszczone ścieki, zanim opuszczą obiekt, oddają ciepło do miejskiej sieci ciepłowniczej.
– To nie tylko ekologiczny przełom, ale i realne wzmocnienie lokalnej gospodarki energetycznej. Dzięki tej inwestycji ograniczymy emisję dwutlenku węgla i zmniejszymy zapotrzebowanie na paliwa kopalne w ciepłownictwie – mówi Krzysztof Szaliński, Prezes PEC-Gliwice.
– Cieszymy się na integrację energetyczną z PEC-Gliwice. Taka współpraca da Centralnej Oczyszczalni Ścieków większy potencjał wykorzystania biogazu na naszych kogeneratorach produkujących energię elektryczną, a jak przy tej okazji wspomożemy proces dekarbonizacji Gliwic to tym bardziej wspaniale. W ten sposób damy bardzo dobry przykład integracji spółek miejskich, a przez to osiągniętych korzyści dla mieszkańców – mówi Tomasz Brągiel, Prezes PWiK.
Pompa ciepła, która zostanie zainstalowana w Gliwicach, działa na podobnej zasadzie jak popularne pompy gruntowe czy powietrzne, ale z kluczową różnicą – zamiast ciepła z gruntu czy powietrza, wykorzystuje ciepło ze ścieków komunalnych. Oczyszczone ścieki trafiają do specjalnego parownika i/lub pośrednich układów wymienników, gdzie oddają ciepło do czynnika roboczego. Następnie, dzięki dwustopniowej sprężarce, czynnik zostaje skompresowany i przekazuje ciepło do sieci zasilającej odbiorców. Moc pompy szacowana jest na 12 MWt. Oznacza to, że dzięki niej zasilonych w ciepło może być nawet kilka tysięcy gliwickich mieszkań jednocześnie.
– Zabudowywana przez nas pompa ciepła to będzie potężna, przemysłowa instalacja. To, co w domowych pompach mieści się w jednej skrzynce, tutaj zajmie cały specjalnie zaprojektowany budynek techniczny – wielkości niedużej hali. W środku pracować będą dwustopniowe sprężarki, parownik, skraplacz, system przechładzania, zbiornik rozdziału faz i cały zestaw zaworów regulacyjnych. Dodatkowo silnik elektryczny z przekładnią będzie napędzał cały proces, a za sterowanie odpowiadać będzie zaawansowany system automatyki – dodaje Prezes Szaliński.
Budynek z wielkoskalową pompą ciepła powstanie na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków przy ul. Edisona. To właśnie tam ścieki – zanim opuszczą oczyszczalnię – będą przekazywać swoje ciepło do systemu grzewczego miasta.
Wydajność urządzenia będzie różnić się w zależności od sezonu. Najlepsze parametry pompa osiągnie latem, kiedy temperatura ścieków jest najwyższa, a woda w sieci – najchłodniejsza. Zimą jej efektywność nieco spada, jednak dzięki odpowiedniej regulacji i konfiguracji, a także magazynowaniu ciepła, urządzenie ma pracować z wysoką efektywnością przez cały rok.
– Zastosowanie tej technologii to przykład myślenia o przyszłości. Odpady, które dotąd były niewykorzystanym zasobem, stają się dziś paliwem dla miasta – mówi Prezes gliwickiego przedsiębiorstwa.
Projekt PEC-Gliwice to część szerszej transformacji sektora ciepłowniczego, zmierzającej w stronę odnawialnych źródeł energii i zwiększenia efektywności energetycznej systemów sieciowych. Inwestycja realizowana będzie w kilku etapach – zakończenie prac zaplanowano na październik 2027 r. Całość została wpisana w strategię zrównoważonego rozwoju spółki i wpisuje się w krajowe cele klimatyczne.
PEC-Gliwice planuje systematyczne odchodzenie od węgla i paliw kopalnych, zastępując je rozwiązaniami opartymi na odnawialnych źródłach energii, wysokosprawnej kogeneracji oraz efektywnym zarządzaniu ciepłem.
Symbolem tej zmiany jest powstający w Gliwicach Park Zielonej Energii – kompleks nowoczesnych źródeł ciepła zlokalizowany przy ul. Królewskiej Tamy (w bezpośrednim sąsiedztwie gliwickiej ciepłowni). To unikalna w skali kraju inwestycja, której „sercem” będzie kocioł wielopaliwowy. Jego wsparciem usytuowana tuż obok największa w Polsce solarna farma termiczna składająca się z ponad 1100 szt. Wielkopowierzchniowych kolektorów słonecznych wraz z magazynem ciepła. Wszystko to połączone zostanie z siecią ciepłowniczą w modelu inteligentnego zarządzania energią.
– Budujemy system odporny na kryzysy energetyczne, elastyczny, oparty na lokalnych i odnawialnych źródłach. Chcemy, by Gliwice były miastem ciepła przyszłości – ekologicznego, stabilnego i dostępnego dla każdego – podsumowuje Krzysztof Szaliński, Prezes PEC-Gliwice.
Źródło: Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej – Gliwice Sp. z o.o.
