44 405 odbiorców zdecydowało się na zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w 2024 r. W samym IV kwartale ubiegłego roku liczba zmian sprzedawcy w grupie taryfowej G wyniosła 6 232, zaś wśród odbiorców z grup taryfowych A, B, C było ich 1 951.
W grupie odbiorców indywidualnych w grupie taryfowej G liczba zmian dostawcy energii w całym 2024 r. wyniosła 26 635 (w 2023 r. było ich 17 780, co oznacza wzrost o 50%), zaś w grupie odbiorców biznesowych (grupy taryfowe A, B, C) zanotowano blisko 18 tysięcy zmian (w 2023 r. 8 042, a więc wzrost o 121% rdr).
Łącznie w ubiegłym roku na zmianę sprzedawcy zdecydowało się ponad 44 tys. odbiorców, czyli aż o 72% więcej niż w 2023 r., kiedy tych zmian było prawie 26 tys.
Wykres 1. Liczba zmian sprzedawcy energii elektrycznej w 2024 r. w porównaniu do całego 2023 r.
W samym czwartym kwartale ubiegłego roku liczba zmian sprzedawcy w grupie taryfowej G wyniosła 6 232 (w porównaniu z trzecim kwartałem 2024 r. to wzrost o 14%), zaś wśród odbiorców z grup taryfowych A, B, C było ich 1 951 (spadek o 27,6% w stosunku do poprzedniego kwartału).
Ponad milion zmian sprzedawcy energii od 2007 r.
Na decyzję o zmianie sprzedawcy wpływa kilka istotnych czynników, m.in.: poziom świadomości klientów i ich motywacja do zmiany, a także sama łatwość dokonania takiej zmiany (brak skomplikowanych procedur) oraz dostępność konkurencyjnych ofert na rynku.
Od 2007 r., kiedy wprowadzono możliwość zmiany sprzedawcy prądu w Polsce, dostawcę energii zmieniło już ponad milion odbiorców, z czego 786 tys. to odbiorcy w gospodarstwach domowych (grupa taryfowa G), a 256 tys. to odbiorcy biznesowi z grup taryfowych A, B i C.
Wykres 2. Liczba zmian sprzedawcy energii elektrycznej w poszczególnych grupach taryfowych od lipca 2007 do grudnia 2024 r.
Z czego wybieramy: oferty na sprzedaż energii dla gospodarstw domowych
Obecnie najbardziej popularną formą umowy na zakup energii elektrycznej zawieranej przez odbiorców indywidualnych jest oferta taryfowana. W umowie tego typu cena energii elektrycznej jest zatwierdzana przez Prezesa URE na podstawie wniosków składanych przez sprzedawców prądu i obowiązuje przez okres obowiązywania taryfy.
W tej grupie dominuje jednostrefowa taryfa G11, dla której przez całą dobę obowiązuje ta sama (płaska) cena energii elektrycznej. Dostępne są również taryfy wielostrefowe, takie jak G12 czy G13, które oferują niższą cenę energii w określonych porach doby, np. w nocy.
Kolejną ofertą dla odbiorców indywidualnych jest umowa wolnorynkowa, w której cena energii wynika wprost z oferty sprzedawcy i nie jest zatwierdzana przez Prezesa URE. W dotychczas zawieranych umowach tego typu cena energii zazwyczaj była stała przez cały okres obowiązywania umowy, lub aktualizowana okresowo (np. co miesiąc). Jednak w przypadku ofert wolnorynkowych, sprzedawcy – poza standardowymi opłatami – mają prawo naliczenia również tzw. opłaty handlowej, której wysokość nie jest regulowana, a sposób jej ustalania i wysokość może być zróżnicowana w zależności od dostawcy.
W 2024 r. u największych sprzedawców energii elektrycznej pojawił się nowy rodzaj oferty adresowanej do odbiorców indywidualnych: umowa z ceną dynamiczną. Oferta jest skierowana do odbiorców świadomych zasad obowiązujących na rynku energii oraz posiadających liczniki zdalnego odczytu i rozliczających się w cyklu jednomiesięcznym. O tym czym jest oferta z ceną dynamiczną, można przeczytać w komunikacie URE.
Rys. 1. Aktualnie dostępne oferty na sprzedaż energii elektrycznej dla gospodarstw domowych
Masz wybór. Wybieraj świadomie
Prawo do zmiany sprzedawcy jest jednym z podstawowych praw konsumenta, a zarazem ważnym elementem wzmacniania konkurencji na rynku. Jednak wraz z rosnącą liczbą sprzedawców i ofert, pojawiają się podmioty, które stosują nieuczciwe praktyki rynkowe. Dlatego Urząd Regulacji Energetyki przypomina o konieczności uważnego i dokładnego zapoznania się z ofertą i umową, zanim złożymy swój podpis pod dokumentami przedłożonymi przez przedsiębiorcę. Poza samą ceną energii/gazu należy zwracać uwagę m.in. na następujące warunki umowy:
- czy oprócz sprzedaży prądu oferta zawiera dodatkowe usługi i związane z tym opłaty,
- na jaki okres zawierany jest kontrakt,
- na jakich zasadach będzie odbywać się rozliczenie po upływie okresu obowiązywania oferty,
- jakie są warunki wypowiedzenia (czy są przewidziane opłaty za wcześniejsze wypowiedzenie umowy),
- na jakich zasadach będzie odbywać się rozliczenie po upływie okresu obowiązywania oferty.
Zanim zawrzesz umowę z nowym sprzedawcą ZAWSZE:
- zastanów się, czy ta oferta jest dla Ciebie korzystna,
- dokładnie przeanalizuj wszystkie dokumenty, w tym umowę, przed ich podpisaniem,
- upewnij się, czy na przedstawionych dokumentach, ofertach lub umowach widnieją dane firmy, której przedstawicielem jest sprzedawca.
PAMIĘTAJ! Nie daj się oszukać – od 3 lipca 2021 r. obowiązuje zakaz sprzedaży door-to-door wobec odbiorców w gospodarstwach domowych.
Oznacza to, że przedsiębiorstwa energetyczne i gazowe nie mogą już zawierać umów poza lokalem przedsiębiorstwa z odbiorcami w gospodarstwach domowych (np. podczas wizyty przedstawiciela w domu odbiorcy). Wprowadzanie zakazu zawierania umów sprzedaży energii elektrycznej i gazu poza lokalem przedsiębiorstwa nie ogranicza jednak możliwości zawarcia takiej umowy na odległość (np. telefonicznie) czy w punkcie sprzedawcy umiejscowionym np. w galerii handlowej.
Twoje prawa:
- w przypadku zawierania umowy na odległość sprzedawca powinien poinformować Cię na piśmie o prawie odstąpienia od umowy i przekazać Ci wzór tego oświadczenia,
- możesz odstąpić od umowy zawartej na odległość, tj. np. przez telefon, w terminie 14 dni od jej zawarcia, bez podawania przyczyn i bez ponoszenia żadnych kosztów z tego tytułu.
Szczególną ostrożność zachowaj zawsze, gdy:
- w dokumentach nie podano danych firmy, z którą masz zawrzeć umowę,
- nie znasz i nie jesteś w stanie zweryfikować firmy, którą reprezentuje przedstawiciel handlowy,
- jesteś namawiany do szybkiego podpisania umowy, np. pod pretekstem promocji, której termin niebawem upłynie,
- sprzedawca obiecuje Ci niższą stawkę opłaty za energię/gaz, ale nie informuje o innych dodatkowych opłatach i karach oraz dodatkowo płatnych usługach (np. dodatkowym ubezpieczeniu),
- jesteś proszony o pokazanie ostatniego rachunku za energię/gaz (na rachunku można sprawdzić informacje o rodzajach usług i opłatach za te usługi) i dano Ci do podpisania kilka lub kilkanaście dokumentów bez możliwości zapoznania się z nimi.
Zmiana sprzedawcy najczęściej podyktowana jest chęcią obniżenia rachunków za energię. A co jeszcze możemy zrobić, aby zminimalizować te wydatki?
- Oszczędzamy energię – kampania społeczna Ministerstwa Klimatu i Środowiska
- Polskie Sieci Elektroenergetyczne udostępniły aplikację mobilną Energetyczny Kompas, która pomoże w planowaniu używania urządzeń w taki sposób, by było to najbardziej korzystne dla systemu elektroenergetycznego oraz środowiska. Świadome i odpowiedzialne korzystanie z energii elektrycznej pozwoli także na zmniejszenie rachunków za prąd.
Aplikacja pokazuje tzw. energetyczne godziny szczytu. Są one wyznaczane na kolejny dzień (z wyjątkiem niedziel i świąt) i publikowane przed godz. 17. Są to godziny, w których prognozowane zapotrzebowanie będzie zaspokajane w największym stopniu przez elektrownie węglowe i gazowe. Elektrownie konwencjonalne muszą w tych godzinach pracować z największą mocą, a do pokrycia zapotrzebowania konieczna jest praca jednostek najmniej efektywnych, przez co najdroższych. W godzinach tych często występują również najniższe poziomy rezerw mocy, niezbędnej dla zbilansowania krajowego systemu elektroenergetycznego i zapewnienia jego bezpiecznej pracy.
Aplikacja została uzupełniona o nową funkcjonalność. Na nowym ekranie Praca KSE prezentowane są dane o bieżącej produkcji energii elektrycznej, aktualnym zapotrzebowaniu na moc, a także wielkość fizycznych przepływów energii między Polską a sąsiednimi krajami. Dzięki Kompasowi można również w łatwy sposób sprawdzić wielkości produkcji energii elektrycznej przez poszczególne rodzaje źródeł (w procentach oraz MWh). To odpowiedź na sygnały użytkowników, którzy prosili o wprowadzenie nowych funkcjonalności w aplikacji.
- Zgodnie z obowiązującym od 2007 roku prawem (tzw. zasadą TPA: Third Party Access), odbiorcy końcowi mają swobodę wyboru sprzedawcy energii elektrycznej i gazu. Prezes URE prowadzi monitoring zmian sprzedawców energii elektrycznej w dwóch grupach odbiorców: klientów indywidualnych (grupy G) i biznesowych (A, B, C).
- Informacje i statystyki dotyczące zmian sprzedawcy energii są systematycznie zamieszczane na stronie internetowej URE.
- Dane dotyczące zmian sprzedawcy pochodzą z przeprowadzanej przez URE „Ankiety dotyczącej informacji o odbiorcach, którzy zmienili sprzedawcę oraz postępach prac nad Generalnymi Umowami Dystrybucyjnymi (GUD) oraz Generalnymi Umowami Dystrybucyjnymi dla Usługi Kompleksowej (GUD-K)”.
- Grupy A i B stanowią odbiorcy zasilani z sieci wysokiego i średniego napięcia i są to tzw. odbiorcy przemysłowi, natomiast do grupy C należą odbiorcy przyłączeni do sieci niskiego napięcia, pobierający energię elektryczną dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, tzw. odbiorcy biznesowi.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
