14 grudnia 2024 r. weszła w życie część przepisów znowelizowanej ustawy o OZE. Zmiany dotyczą m.in. zasad ustalania preferencyjnych warunków umarzania świadectw pochodzenia oraz uiszczenia opłaty OZE i kogeneracyjnej, a także modyfikacji katalogu PKD. Nowelizacja ustawy implementuje wytyczne Komisji Europejskiej w zakresie pomocy publicznej, której beneficjentami są podmioty spełniające wymogi zapisane w ustawie o OZE (tzw. odbiorcy przemysłowi).
Przedsiębiorcy, którzy przed wejściem w życie nowelizacji ustawy o OZE złożyli do Prezesa URE dokumenty wymagane do wpisania ich do stosownego wykazu na 2025 r., w terminie 20 dni od momentu wejścia w życie nowelizacji – czyli do 3 stycznia 2025 r. włącznie – muszą złożyć do Regulatora ich korektę, przygotowaną zgodnie z opisanymi poniżej informacjami. Oświadczenia nieskorygowane w ww. terminie będą nieskuteczne.
Natomiast podmioty, które jeszcze nie złożyły do Prezesa URE wymaganych dokumentów, a chcą skorzystać z preferencyjnych warunków muszą przesłać do Regulatora oświadczenia przygotowane według nowych wzorów także w ciągu 20 dni od wejścia w życie nowej ustawy.
W znowelizowanych przepisach rozszerzony został katalog kodów PKD, które upoważniają do uzyskania statusu odbiorcy przemysłowego. Od 2025 r. bowiem to rodzaj kodów PKD (a nie jak wcześniej – wartość współczynnika intensywności zużycia energii) będzie decydował o poziomie ulg.
Nowy zakres dokumentów składanych do Prezesa URE
Przedsiębiorcy chcący skorzystać z preferencyjnych warunków realizacji obowiązku umarzania świadectw pochodzenia oraz uiszczenia opłaty OZE i kogeneracyjnej w 2025 r., muszą złożyć do Prezesa URE oświadczenie oraz opinię biegłego rewidenta (oba dokumenty przygotowane według nowego wzoru).
Oświadczenie powinno zawierać potwierdzenie:
- wykonywania przeważającej działalności gospodarczej oznaczonej jednym z kodów Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), o których mowa w art. 52 ust. 6 znowelizowanej ustawy OZE;
- ilości zużytej energii elektrycznej oraz ilość energii elektrycznej zakupionej na własny użytek w roku kalendarzowym poprzedzającym rok realizacji obowiązku;
- wartości współczynnika intensywności zużycia energii elektrycznej
- ilości energii elektrycznej objętej: obowiązkiem umarzania świadectw pochodzenia (lub opłat zastępczych), opłaty OZE oraz opłaty kogeneracyjnej;
- dołączenia wymaganej opinii biegłego rewidenta, zawierającej wszystkie niezbędne elementy.
Aby ułatwić przedsiębiorcom składanie oświadczeń, eksperci Urzędu Regulacji Energetyki przygotowali szablony dokumentów: nowy wzór oświadczenia, tabelę służącą do określenia ilości zużytej i zakupionej energii elektrycznej oraz kalkulator służący do obliczenia współczynnika intensywności zużycia energii elektrycznej, które dostępne są na stronie www.ure.gov.pl.
Opinia biegłego rewidenta, według nowych wytycznych, powinna zawierać:
- potwierdzenie prawidłowości wyliczenia współczynnika intensywności zużycia energii elektrycznej;
- potwierdzenie prawidłowość określenia kodu PKD przeważającej działalności;
- deklarację, że odbiorca przemysłowy nie znajduje się w trudnej sytuacji w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r.
Sposób doręczenia dokumentów
Dokumenty można doręczyć w formie papierowej lub elektronicznej. Dokumenty elektroniczne powinny być opatrzone podpisami kwalifikowanymi złożonymi przez osoby umocowane do reprezentacji przedsiębiorcy.
Dokumenty w formie papierowej można złożyć:
- pocztą na adres:
Urząd Regulacji Energetyki
Departament Źródeł Odnawialnych
ul. Towarowa 25a
00-869 Warszawa
- osobiście w Kancelarii Urzędu pod ww. adresem (lub w jednym z Oddziałów Terenowych URE).
Na kopercie należy dopisać „Odbiorca przemysłowy OZE”.
Dokumenty w formie elektronicznej można złożyć:
- za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej na platformie ePUAP (/URE/SkrytkaESP);
- na adresy mail: odbiorcaprzemyslowyoze@ure.gov.pl i dzo@ure.gov.pl.
Niezależnie od podpisanych oryginałów ww. dokumentów, prosimy o wypełnienie i przesłanie oświadczenia, wraz z tabelami i kalkulatorem, w formie elektronicznej (edytowalnej), na adres e-mail: odbiorcaprzemyslowyoze@ure.gov.pl.
Zmiana zasad preferencyjnych warunków umarzania świadectw pochodzenia, opłaty OZE i kogeneracyjnej
Dotychczas ilość zużytej energii, dla której odbiorca przemysłowy miał obowiązek umorzyć świadectwa pochodzenia oraz dokonać opłaty OZE i kogeneracyjnej definiowały trzy progi wartości współczynnika intensywności zużycia energii elektrycznej (3-20%, 20-40%, >40%). Im wyższa była wartość współczynnika, tym mniejszy był procent energii, dla której trzeba było umorzyć świadectwa pochodzenia oraz uiścić opłatę OZE i kogeneracyjną.
Obecnie wysokość ulgi zależy od rodzaju kodu PKD, definiującego przeważającą działalność. Nowelizacja ustawy rozszerza liczbę kodów PKD, które określają odbiorców przemysłowych i przypisuje je do jednej z dwóch grup[1]. Przedsiębiorstwa z grupy pierwszej wykonują obowiązek umorzenia świadectw pochodzenia oraz uiszczenia opłaty OZE i kogeneracyjnej dla 15% zakupionej na własne potrzeby energii elektrycznej. Podmioty z grupy drugiej mogą liczyć na nieco mniejszy upust – obowiązek umorzenia świadectw i dokonania opłat liczony jest od 25% zakupionej przez nich energii.
Nadal, aby zostać zaliczonym do grupy odbiorców przemysłowych, należy spełnić także wymagania w zakresie wysokości wskaźnika intensywności zużycia energii. Nowelizacja wskazuje, że odbiorca przemysłowy powinien wykazać ten wskaźnik na poziomie:
- równym lub większym niż 3%,
- mniejszym lub równym 0.
Podmiot wnioskujący o preferencyjne rozliczenia nie może także spełniać warunków określających „przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji”[2].
Przedsiębiorstwa korzystające z ulg zobowiązane będą do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych[3].
Jeśli preferencyjne warunki umarzania świadectw pochodzenia oraz uiszczenia opłat OZE i kogeneracyjnej spowodują, że należności wyniosą poniżej 0,5 euro/MWh, odbiorcy przemysłowi będą musieli uiścić opłatę wyrównawczą. Ten zapis wynika z ustalenia minimalnych opłat w przeliczeniu na MWh w wytycznych Unii Europejskiej[4].
Zmiany dotyczące obowiązków sprawozdawczych
Nowelizacja wprowadza zmiany dotyczące obowiązków sprawozdawczych odbiorców przemysłowych. Dotychczas wymagane informacje miały być przekazywane do Prezesa URE jednokrotnie, do 31 sierpnia roku następującego po przyznaniu ulgi. Nowe przepisy przewidują natomiast dwukrotny obowiązek sprawozdawczy. Oznacza to, że przedsiębiorcy składający wnioski na 2025 r. będą musieli przygotować dwa sprawozdania: pierwsze powinno zostać złożone do 31 lipca 2026 r., kolejne – do 31 stycznia 2027 r. Zmienia się także zakres informacji wymaganych w sprawozdaniu[5]. Natomiast sprawozdania za 2024 r. składane są według dotychczasowych wymagań – tzn. powinny wpłynąć do Prezesa URE do 31 sierpnia 2025 r.
- Formularz MS Excel (kalkulator) ma charakter jedynie informacyjny i został opracowany jako narzędzie pomocnicze do wyliczenia wartości współczynnika intensywności zużycia energii elektrycznej.
Zaleca się Odbiorcom przemysłowym korzystanie z kalkulatora, jednakże w żadnym wypadku jego funkcjonowanie nie stanowi podstawy do formułowania jakichkolwiek roszczeń wobec Prezesa URE, który nie ponosi odpowiedzialności za skutki wykorzystania kalkulatora oraz wyników uzyskanych przy jego pomocy.
W przypadku rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w formularzu MS Excel a Oświadczeniem złożonym w wersji papierowej, rozstrzygająca będzie treść Oświadczenia.
- Zasady dotyczące preferencyjnego umarzania świadectw pochodzenia i dokonywania opłat OZE określa bezpośrednio ustawa o OZE. Ulgi w opłacie kogeneracyjnej określa ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji z 2018 r.[6]. Nowelizacja ustawy o OZE pociągnęła za sobą zmiany w ustawie kogeneracyjnej: dwa progi płatności zobowiązań (od 15% i od 25% zakupionej na własne potrzeby energii) obowiązują dla trzech składowych: umarzania świadectw, opłaty OZE i kogeneracyjnej.
- Kody PKD z grupy pierwszej (uprawniającej do umarzania świadectw pochodzenia i uiszczania opłat jedynie od 15 % zakupionej na własne potrzeby energii) to: 0510; 0620; 0710; 0729; 0811; 0891; 0893; 0899; 1020; 1031; 1032; 1039; 1041; 1062; 1081; 1086; 1104; 1106; 1310; 1320; 1330; 1391; 1393; 1394; 1395; 1396; 1411; 1431; 1511; 1610; 1621; 1622; 1629; 1711; 1712; 1722; 1724; 1920; 2011; 2012; 2013; 2014; 2015; 2016; 2017; 2059; 2060; 2110; 2211; 2219; 2221; 2222; 2229; 2311; 2312; 2313; 2314; 2319; 2320; 2331; 2342; 2343; 2344; 2349; 2351; 2391; 2399; 2410; 2420; 2431; 2432; 2434; 2442; 2443; 2444; 2445; 2446; 2451; 2550; 2561; 2571; 2593; 2594; 2611; 2720; 2731; 2732; 2790; 2815; 3091; 3099.
- Kody PKD z grupy drugiej (uprawniającej do umarzania świadectw pochodzenia i uiszczania opłat od 25 % zakupionej na własne potrzeby energii) to: 1011; 1012; 1042; 1051; 1061; 1072; 1073; 1082; 1085; 1089; 1091; 1092; 1107; 1723; 1729; 2051; 2052; 2332; 2352; 2365; 2452; 2453; 2591; 2592; 2932.
[1] Por. art. 52 ust. 6 znowelizowanej ustawy o OZE.
[2] Według Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu [o funkcjonowaniu Unii Europejskiej].
[3] Stopień i sposób redukcji emisji definiuje art. 54a ust. 2 znowelizowanej ustawy o OZE.
[4] Wytyczne w sprawie pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz cele związane z energią z 2022 roku | EUR-Lex
[5] Por. art. 54, 54b znowelizowanej ustawy o OZE.
[6] Ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
