Inwestycje w transformację rynku energetycznego do 2030 r. wyniosą nawet 135 mld EUR (600 mld złotych) – wynika z raportu analityków EY przygotowanego na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej. Oznacza to konieczność wsparcia spółek energetycznych, na których spoczywa ciężar transformacji energetycznej Polski. Tylko dzięki dodatkowym funduszom, przede wszystkim z Unii Europejskiej, możliwe będzie zapełnienie luki inwestycyjnej wynikającej z realizacji przez Polskę celu osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Dokonane przez ekspertów EY wyliczenia opisane w raporcie pt. „Polska ścieżka transformacji energetycznej” nie pozostawiają wątpliwości, że niezbędna modernizacja polskiej energetyki i związane z nią działania osłonowe przekraczają możliwości inwestycyjne polskich przedsiębiorstw. Polska zrealizowała unijne cele wyznaczone na 2020 r., czyli ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20% w porównaniu z 1990 r. Jednocześnie energetyka osiągnęła udział odnawialnych źródeł w końcowym zużyciu energii na poziomie 16,1%, przekraczając wyznaczony przez UE cel określony na poziomie 15%.
– Rozwój odnawialnych źródeł energii jest konieczny, jeśli chcemy budować energetykę nieobciążaną kosztami zakupu emisji CO2. Niestety są to gigantyczne potrzeby inwestycyjne. W związku z tym, liczymy na wsparcie sektora energetycznego środkami z funduszy europejskich – powiedział Prezes Rady Zarządzającej Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, Prezes GK PGE Wojciech Dąbrowski.
Największe grupy energetyczne realizują obecnie zaawansowane, ambitne plany rozwoju nisko- i zeroemisyjnych źródeł wytwarzania oraz sieci dystrybucyjnych. Biorą na siebie większość ciężaru organizacyjnego, technologicznego i finansowego, wynikającego z transformacji energetycznej Polski. Trwa realizacja strategicznych dla bezpieczeństwa energetycznego kraju inwestycji zmieniających oblicze polskiej energetyki – projektów jądrowych, największych na Bałtyku morskich farm wiatrowych, przemysłowych farm fotowoltaiczne oraz wielkoskalowych i lokalnych magazynów energii.
Jak wskazują w raporcie eksperci EY, kompleksowe potrzeby inwestycyjne polskiej energetyki wraz z ciepłownictwem wynoszą aż 135 mld EUR do 2030 r. Ta perspektywa jest spójna z harmonogramem wdrażania nowych założeń unijnego pakietu regulacji „Fit for 55” zakładającego redukcję emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. o 55% w stosunku do poziomów z 1990 r. (wcześniejsze założenia mówiły o redukcji o 40%).
Zgodnie z szacunkami EY potencjał inwestycyjny czterech największych grup energetycznych, tj. PGE, Enei, Tauronu i Energi, w latach 2021-2030 – z uwzględnieniem bezpiecznego, lecz już wysokiego poziomu zadłużenia – wynosi prawie 29 mld euro. Wyceny te zostały oparte o zaktualizowaną sytuację ekonomiczną spółek, analizę ich planów inwestycyjnych i związanych z nimi dodatkowych przepływów pieniężnych. Oznacza to, że nawet po uwzględnieniu wielkiego zaangażowania wszystkich pozostałych uczestników rynku w modernizację sektora, pozostaje do zapełnienia znacząca luka inwestycyjna.
Wykres 1: Szacunek luki inwestycyjnej na transformację energetyczną w latach 2021-2030 [mld EUR]
Poziom jej redukcji będzie ostatecznie uzależniony od efektywności wykorzystania środków unijnych, o które częściowo trzeba będzie konkurować. Autorzy raportu wyliczyli, że w żadnym scenariuszu środki unijne nie pokryją jej w 100% i w efekcie luka wyniesie nie mniej niż 8 mld euro. Tym bardziej, że środki z UE będą także wykorzystane w innych sektorach gospodarki, takich jak np. gazownictwo i transport oraz przez gospodarstwa domowe. Energetyka nie będzie jedynym beneficjentem dostępnych funduszy, a luka inwestycyjna zostanie dodatkowo pogłębiona o koszty inwestycji w tych sektorach
Wykres 2: Możliwość pokrycia luki inwestycyjnej z wykorzystaniem środków finansowych UE i środków z budżetu państwa [mld EUR]
Jak wskazują autorzy raportu, kumulacja wydatków inwestycyjnych przypadnie na lata 2023-2030 i w konsekwencji może istotnie wpływać na kondycję finansową polskich spółek energetycznych. Planowanie dalszego rozwoju sektora energii wymaga dalszego, bardzo silnego wsparcia funduszami na kontynuację transformacji energetycznej w dłuższej perspektywie. Wyliczenia ujęte w raporcie EY wskazują, że długoterminowo skala inwestycji i wyzwań polskiej energetyki dążącej do osiągnięcia zeroemisyjności w 2050 r. może wynieść nawet 200 mld euro, czyli ponad 900 mld zł.
Szczegóły ustaleń raportu pt. „Polska ścieżka transformacji energetycznej” są dostępne na stronie internetowej PKEE: https://pkee.pl/publications/raport-ey-i-pkee-polska-sciezka-transformacji-energetycznej/.
Źródło: Polski Komitet Energii Elektrycznej
