16 marca 2023 r. Komisja Europejska opublikowała Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy zapewniające bezpieczne i zrównoważone dostawy surowców krytycznych.
Kluczowym elementem rozporządzenia jest lista surowców strategicznych i krytycznych dla UE. Bardzo ważną decyzją dla Polski jest utrzymanie statusu surowca krytycznego dla węgla koksowego, którego Polska jest czołowym producentem w UE. Dodatkowo należy wskazać, że UE uznała miedź jako surowiec strategiczny, a tym samym krytyczny dla UE. Również w tym przypadku Polska jest jego największym producentem. Projekty przyczyniające się do budowania strategicznych zdolności w zakresie surowców strategicznych i krytycznych dla UE będą mogły uzyskać łatwiejszą ścieżkę finansowania i pozwoleń.
Należy wskazać, że w Polityce Surowcowej Państwa przyjętej przez Radę Ministrów 1 marca 2022 r. węgiel koksowy został uznany za surowiec krytyczny dla polskiej gospodarki, natomiast miedź została zakwalifikowana jako surowiec strategiczny dla polskiej gospodarki, co wielokrotnie wskazywano na forum UE.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska od kilku lat współpracuje z Komisją Europejską w ramach grupy Raw Materials Supply Group oraz bezpośrednio z odpowiedzialnym za listę surowców krytycznych dyrektoriatem DG GROW. Wielokrotnie podczas spotkań na prośbę resortu klimatu i środowiska oraz w kierowanej korespondencji do Komisji Europejskiej wskazywano na konieczność utrzymania na liście węgla koksowego. Węgiel koksowy jest nie tylko kluczowym składnikiem do produkcji stali, ale również produkty uboczne procesu koksowania wykorzystywane są w wysoko zaawansowanych technologiach związanych z transformacją energetyczną.
Głównymi celami nowego aktu prawnego będą:
- wzmocnienie wszystkich etapów europejskiego łańcucha wartości surowców krytycznych, przy zachowaniu wysokiego poziomu ochrony środowiska
- dywersyfikacja importu surowców krytycznych do UE
- poprawa zdolności UE do monitorowania i ograniczania obecnego i przyszłego ryzyka zakłóceń w dostawach surowców krytycznych
- poprawa obiegu zamkniętego i zrównoważonego rozwoju.
W rozporządzeniu określono, aby do 2030 r., co najmniej 10% rocznego zużycia wskazanych surowców strategicznych w Unii było wydobywane w UE; co najmniej 40% ich rocznego unijnego zużycia pochodziło z ich przetwarzania w UE; co najmniej 15% ich rocznego zużycia UE pochodziło z recyklingu; import z jednego państwa trzeciego dla każdego surowca strategicznego nie może wynosić więcej niż 65% rocznej konsumpcji UE.
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy zapewniające bezpieczne i zrównoważone dostawy surowców krytycznych dostępny jest – https://single-market-economy.ec.europa.eu/publications/european-critical-raw-materials-act_en
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
