Konieczność zawarcia Memorandum pomiędzy regulatorami wynika z umowy międzyrządowej w sprawie budowy Baltic Pipe zawartej między Polską a Królestwem Danii w 2018 r.[1]Ma ono ułatwić współpracę pomiędzy Urzędem Regulacji Energetyki i jego duńskim odpowiednikiem: FORSYNINGSTILSYNET (Danish Utility Regulator, DUR).
Po raz pierwszy w historii gaz będzie mógł płynąć z Polski do Danii.
Baltic Pipe to strategiczny projekt infrastrukturalny mający na celu utworzenie nowego korytarza dostaw gazu na europejskim rynku. Umożliwi on – po raz pierwszy w historii – przesyłanie gazu bezpośrednio ze złóż zlokalizowanych w Norwegii do Danii i Polski, a także do odbiorców w sąsiednich krajach. Baltic Pipe pozwoli również na dostarczanie gazu z Polski na rynek duński i szwedzki. Gazociąg będzie mógł przesyłać 10 mld m3 gazu ziemnego rocznie do Polski oraz 3 mld m3 z Polski do Danii. Zgodnie z planem gazociąg ma zacząć działać 1 października 2022 r.
Nad realizacją projektu Baltic Pipe pracują wspólnie polski operator systemu przesyłowego GAZ-SYSTEM oraz jego duński odpowiednik tj. ENERGINET. Właścicielami obu spółek są odpowiednio Polska i Dania.
Ku lepszej współpracy regulatorów
– Podpisanie Memorandum of Understanding umożliwi ściślejszą współpracę regulatorów dotyczącą funkcjonowania infrastruktury projektu, która musi działać zgodnie z prawem Unii Europejskiej – podkreśla Rafał Gawin, Prezes URE.
– Cieszy nas fakt zawarcia Memorandum. Postrzegamy to jako ważny krok w funkcjonowaniu Baltic Pipe i wyznaczenie wyraźnych ram dalszej współpracy z naszymi polskimi kolegami – powiedział Carsten Smidt, szef duńskiego regulatora.
W memorandum strony ustaliły m.in., że będą wymieniać informacje o wszelkich okolicznościach i działaniach, które mogą wpływać na prawidłowe wykonywanie prawa Unii Europejskiej w odniesieniu do infrastruktury projektu Baltic Pipe. Chodzi o wszelkiego rodzaju decyzje administracyjne lub postępowania dotyczące obu operatorów przesyłowych (jak np. zmiany w koncesjach i zezwoleniach, decyzjach przyznających certyfikaty niezależności itp.)
Interkonektor Baltic Pipe integralną część polskiego systemu przesyłowego
W umowie międzyrządowej z 2018 r. strony ustaliły, że część infrastruktury projektu Baltic Pipe biegnąca od ostatniego suchego spawu na duńskim wybrzeżu przez duńskie morze terytorialne, wyłączną strefę ekonomiczną i szelf kontynentalny na Morzu Bałtyckim aż do punktu połączenia z polskim systemem przesyłania gazu (czyli interkonektor) będzie stanowiła integralną część polskiego gazowego systemu przesyłowego. Oznacza to, że będzie on wyłączną własnością polskiego operatora i będzie obsługiwany przez GAZ-SYSTEM, który będzie pełnić funkcję operatora systemu przesyłowego w odniesieniu do interkonektora. Ponieważ decyzją z 28 listopada 2018 r. Duńska Agencja Energii (Energistyrelsen) na podstawie duńskiej ustawy o dostawach gazu ziemnego, przyznała dla OGP GAZ-SYSTEM S.A. wyłączenie spod przepisów tej ustawy w odniesieniu do wskazanej powyżej infrastruktury, konieczne stało się ustalenie zasad współpracy DUR i URE w celu zapewnienia funkcjonowania infrastruktury projektu Baltic Pipe zgodnie z prawem Unii Europejskiej. Podpisane memorandum określa zasady tej współpracy.
***
- Projekt Baltic Pipe jest zgodny z założeniami polityki energetycznej Unii Europejskiej.
- Bezpośredni dostęp regionu Europy Środkowo-Wschodniej do złóż w Norwegii podniesie bezpieczeństwo dostaw, otwierając na stałe nową drogę zaopatrzenia w gaz ziemny, zwiększając jednocześnie konkurencję oraz presję cenową wśród dostawców gazu.
- Gazociąg wpisuje się również w politykę ochrony klimatu i wspierania państw Europy Środkowo-Wschodniej w obniżaniu emisyjności ich gospodarek oraz stabilizowaniu systemów elektroenergetycznych w sytuacji zmiennej produkcji ze źródeł odnawialnych.
- Na projekt Baltic Pipe składa się pięć głównych komponentów:
- gazociąg biegnący na dnie Morza Północnego, dzięki któremu norweskie złoża gazu zostaną połączone z systemem przesyłowym w Danii;
- rozbudowa duńskiego systemu przesyłowego zwiększająca możliwości przesyłu gazu i obniżająca średni koszt transferu;
- nowoczesna tłocznia gazu w Danii umożliwiająca zabezpieczenie dostaw gazu zarówno dla Danii, jak i dla Polski;
- gazociąg na dnie Morza Bałtyckiego będący dwukierunkowym połączeniem systemów przesyłowych w Danii oraz Polsce, które dywersyfikuje źródła i kierunki dostaw;
- rozbudowa polskiego systemu przesyłowego, która jest też kolejnym krokiem do stworzenia z Polski regionalnego centrum handlu gazem zmniejszającego ryzyko przerw w dostawach oraz pobudzającego krajową gospodarkę.
[1]Art. 2 ust. 6 Umowy między Polską a królestwem Danii (Dz.U. 2019, poz. 1263).
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki