W połowie grudnia 2020 r. Polska Spółka Gazownictwa z GK PGNiG dołączyła do partnerstwa na rzecz budowy gospodarki wodorowej i weźmie udział w tworzeniu sektorowego porozumienia wodorowego.Uczestnicy partnerstwa na rzecz budowy gospodarki wodorowej chcą podjąć wspólne działania, które mają na celu wypracowanie, podpisanie i realizację porozumienia sektorowego o współpracy na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej w Polsce, w tym technologii wodorowych i krajowego łańcucha wartości – czyli Polskiego porozumienia wodorowego.
PSG będzie aktywnie uczestniczyć w opracowaniu „Planu inwestycji wodorowych” – zestawiania priorytetowych projektów, które mają m.in. zapewnić rozwój sieci dystrybucji wodoru. Zgodnie z planem, niezbędne jest wybudowanie rurociągu dedykowanego tylko dla tego gazu oraz wsparcie rozwoju i upowszechnienia metod produkcji wodoru z odnawialnych źródeł energii. Należy dodać, że porozumienie, do którego dołączyła Polska Spółka Gazownictwa nie będzie jednak skutkowało wykluczeniem z obrotu wodoru produkowanego ze źródeł konwencjonalnych, np. wytwarzanego z gazu ziemnego.
W całej Unii Europejskiej jednym z głównych tematów związanych z branżą energetyczną jest radykalne zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery, co w naszych warunkach sprowadzi się do odejścia od węgla na rzecz gazu i Odnawialnych Źródeł Energii. Mając na uwadze wyzwania czekające Polskę w oparciu o długofalową politykę Unii Europejskiej tzw. Europejski Zielony Ład, czyli m.in. założenie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz priorytet w wytwarzaniu energii z Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) PSG już od wielu lat analizuje możliwości technologiczne i regulacyjne dotyczące poszerzenia funkcjonalności infrastruktury gazowej o zdolność do transportu gazu ziemnego z domieszką innych gazów, przede wszystkim wytworzonych ze źródeł OZE, tj. biometanu, wodoru oraz syntetycznego gazu ziemnego.
Naszym zdaniem modernizacja i rozbudowa sieci gazowych w kierunku dystrybucji paliw gazowych OZE pozwoli także pozyskać nowych odbiorców z sektorów energetycznego, transportowego, a także sektorów przemysłowych, które wykorzystują paliwo gazowe w celu ograniczania śladu węglowego swoich wyrobów. To działanie wpłynie również na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Wszystkie te zagadnienia odzwierciedlane są w planach strategicznych Spółki.
Biometan
W drugiej połowie ubiegłego roku GK PGNiG zaprezentowała swoje plany na przyłączanie biometanowni do sieci dystrybucyjnej. Dystrybucja tzw. gazów odnawialnych, przede wszystkim biometanu oraz wodoru, jest ambitnym wyzwaniem dla PSG, zwłaszcza w aspekcie zwiększenia wykorzystywania paliw gazowych w ciepłownictwie do zastąpienia węgla. Zaangażowanie się w ten sposób w transformację energetyczną daje szansę w perspektywie po 2040 r. kiedy spodziewany jest początek procesu odchodzenia od gazu ziemnego jako paliwa przejściowego i kiedy wodór ma stać się jednym z głównych nośników energii na świecie.
Dlatego zakładając przyszły, istotny udział biometanu w rynku energii, PSG do 2025 r. planuje uzyskać zdolność do dystrybucji minimum 1 mld m3 tego gazu rocznie. Od 2030 r. może to być nawet 4 mld m3 biometanu. Chcemy stworzyć efektywne ekonomicznie i optymalne technicznie warunki umożliwiające przyłączenie do sieci gazowej biometanowni i innych źródeł gazów odnawialnych. Obecnie PSG jest przygotowana proceduralnie do przyłączenia do sieci i współpracy z biometanowniami: zidentyfikowaliśmy bariery natury technicznej i prawnej dla wtłaczania tego paliwa do sieci dystrybucyjnej, określiliśmy procedury usprawniające proces przyłączania biometanowni oraz opracowaliśmy wymagania dla biometanu, który będzie dystrybuowany naszą siecią.
Warto zwrócić uwagę, że gazowe sieci dystrybucyjne w Polsce nie były dotychczas zasilane paliwem ze źródeł odnawialnych. Do tego na razie nie ma jeszcze mechanizmów wsparcia inwestycji w zakresie wytwarzania biometanu, przyłączenia tego typu źródeł do sieci gazowej oraz mechanizmów rozliczeń wydatków związanych z dystrybucją paliw odnawialnych.
Wytwórnie biometanu zlokalizowane są zwykle w oddali od potencjalnych odbiorców paliwa gazowego, a istniejące lokalne sieci dystrybucyjne obecnie w znacznej części mają niewystarczający poziom chłonności dla przyjmowania tego gazu, dlatego przyłączenie instalacji biometanowni może być możliwe zwykle po wybudowaniu odcinka gazociągu o znacznej długości – z reguły ponad 10 km – i zamontowania układu sprężarek w celu zatłoczenia gazu do sieci wysokiego ciśnienia. To wymaga dużych nakładów, które odzwierciedlone są w wysokości opłaty przyłączeniowej.
Obecnie, w ramach przygotowania Spółki na wprowadzanie do sieci dystrybucyjnej wodoru, w pierwszej kolejności analizujemy możliwości jego transportu siecią dystrybucyjną w postaci domieszki do gazu ziemnego, ale badamy także konieczny do tego stopień modernizacji sieci. W kwestii dystrybucji wodoru widać szereg wyzwań technicznych – wiążą się one m.in. z jego potencjalnie negatywnym wpływem na prawidłowe i bezpieczne funkcjonowanie komponentów sieci gazowej.
Monitorujemy nowe technologie ważne dla sektora energetycznego i obserwujemy wprowadzane przez rząd zachęty wspierające zazielenianie gazu. Będziemy gotowi współuczestniczyć w biometanowej ewolucji. PSG liczy, że ta transformacja nie będzie gwałtowna i rewolucyjna, lecz będzie dobrze przemyślaną dynamiczną przemianą.
Źródło: Polska Spółka Gazownictwa sp. z o.o.
