Polski Komitet Energii Elektrycznej (PKEE) stoi na stanowisku, że efektywność energetyczna może odegrać znaczącą rolę w dążeniu do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu, jednocześnie nie powinna jednak osłabiać długoterminowej perspektywy elektryfikacji unijnej gospodarki. Niezbędne jest, zatem zapewnienie odpowiedniego wsparcia państwom członkowskim, a rewizja dyrektywy 2012/27/UE powinna być przedmiotem dokładnej analizy.
Wsparcie we wdrażaniu istniejących przepisów może być skuteczniejsze niż zmiana prawa
Unijny cel poprawy efektywności energetycznej na poziomie 32,5% do 2030 r. został wyznaczony w ramach pakietu Czysta energia dla wszystkich Europejczyków w 2018 r. Komisja Europejska otrzymała już od wszystkich państw członkowskich Krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu i na podstawie informacji w nich zawartych jest w stanie ocenić, czy zadeklarowane działania są wystarczające, by osiągnąć ten cel[1]. PKEE zgadza się, że może okazać się konieczne rozważenie zmian w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej (EED)[2], aby wypełnić lukę na poziomie unijnym. Jednakże zwracamy uwagę, że kompleksowa ocena skutków powinna uwzględniać uwarunkowania w poszczególnych państwach i zostać wykonana w kolejności podanej we wstępnej ocenie wpływu: od scenariusza zakładającego brak zmian legislacyjnych, poprzez opcję rozwiązań nielegislacyjnych, aż po przegląd dyrektywy. Uważamy, że rozwiązania pozalegislacyjne zapewniające dodatkowe wsparcie techniczne i finansowe we wdrażaniu obecnych przepisów mogą być wysoce skuteczne, w szczególności biorąc pod uwagę zasadnicze zmiany w EED dotyczące obowiązków uzyskiwania oszczędności energii.
Ponadto, zachęcamy Komisję Europejską do wspierania rozwoju rynków takich, jak usługi energetyczne i ESCO oraz do docenienia roli kogeneracji. Niemniej, jeżeli ocena wpływu wykaże, że rewizja EED jest konieczna, PKEE wzywa do utrzymania uzgodnionych już przepisów, które zapewniają państwom członkowskim możliwość elastycznej realizacji krajowych celów dotyczących efektywności energetycznej (w obszarze równoważnego traktowania systemów zobowiązujących do efektywności energetycznej i środków alternatywnych), jak również przepisów dotyczących definicji efektywnych systemów ciepłowniczych i chłodniczych.
Korzyści muszą przewyższać koszty
Coraz większe ilości energii będą potrzebne zwłaszcza w kontekście odbudowy gospodarek po pandemii COVID-19, a Europejski Zielony Ład zakłada istotny wzrost elektryfikacji wielu sektorów. PKEE z zadowoleniem przyjmuje starania Komisji Europejskiej zmierzające do znalezienia optymalnej drogi osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych UE. Należy jednak zaznaczyć, że korzyści płynące z oszczędności energii muszą przewyższać koszty. Z tego względu, działania powinny koncentrować się na sektorach z najwyższym potencjałem oszczędności energii. Na przykład w sektorze transportu, pojazdy elektryczne zużywają tylko 25% energii wykorzystywanej przez tradycyjne pojazdy spalinowe [3]. Z kolei w przemyśle, uważanym za sektor, którego dekarbonizacja jest trudniejsza, niewykorzystany do tej pory potencjał elektryfikacji może przynieść oszczędności energii końcowej i zmniejszyć zużycie energii pierwotnej w procesach niskotemperaturowych. W energetyce technologią istotną z punktu widzenia efektywności wytwarzania jest kogeneracja. Elektrociepłownie są w stanie osiągnąć sprawność na poziomie około 90%[4], zmniejszając zużycie energii pierwotnej i jednocześnie znacząco przyczyniając się do tworzenia efektywnych systemów ogrzewania i chłodzenia dostarczających czyste ciepło sieciowe do wielu odbiorców końcowych.
[1] Według oceny Komisji Europejskiej, przekazane plany wskazują na lukę wynoszącą 2,8 pp. w zakresie celu dla energii pierwotnej i 3,1 pp. w zakresie celu dla energii finalnej.
[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej wraz ze zmianami wprowadzonymi dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r.
[3] Informacje z raportu “Decarbonisation Pathways” (Eurelectric), dostępnego pod adresem: https://cdn.eurelectric.org/media/3457/decarbonisation-pathwaysh-5A25D8D1.pdf
[4] Informacje ze strony Komisji Europejskiej: https://ec.europa.eu/energy/topics/energy-efficiency/cogeneration-heat-and-power_en?redir=1
Źródło: Polski Komitet Energii Elektrycznej
