19 września zakończyła się tegoroczna 32-ga edycja międzynarodowych energetycznych targów ENERGETAB® 2019. Podczas trzydniowych targów 724 wystawców z 24-ch krajów Europy, Azji i USA zaprezentowało pełną gamę najnowszych urządzeń, aparatów, pojazdów i technologii zarówno dla energetyki zawodowej i przemysłowej jak i drobnego prosumenta. I – podobnie jak to się zdarza od wielu już lat – urokliwie położone u stóp Dębowca i Szyndzielni ekspozycje odwiedziło kilkanaście tysięcy zwiedzających, tłumnie wypełniających halę, obszerne pawilony namiotowe czy stoiska plenerowe.
Czy i jakie wśród tych licznie eksponowanych układów automatyki, sterowania, pomiarów i diagnostyki, urządzeń rozdzielczych wysokich i niskich napięć można było zaobserwować nowe trendy? Wydaje się, że dominującą tendencją jest przekształcanie większości tych urządzeń i aparatów w urządzenia „smart.” I nie chodzi tutaj o dopisywanie do nazwy urządzenia modnego określenia lecz wyposażanie ich w elementy umożliwiające komunikowanie się z nimi personelu eksploatującego „na odległość” oraz komunikowanie się urządzeń między sobą, tworząc w ten sposób tzw. „internet rzeczy” (IoT). Ponieważ system energetyczny należy do infrastruktury krytycznej kraju, to potencjalni nabywcy tych „inteligentnych” urządzeń przed zastosowaniem ich w energetyce muszą zadać pytanie o zastosowany poziom cyberbezpieczeństwa tych urządzeń i sieci. Wagę tego problemu podkreśla pojawienie się na targach wystawców oferujących wyrafinowane urządzenia dla „bezpiecznych” systemów transmisji danych, których aplikacje nierzadko sprawdziły się już w systemach militarnych.
Kolejnym „modnym” segmentem produktów były stacje ładowania samochodów elektrycznych – od bardzo „skromnego” punktu ładowania, mieszczącego się w kompozytowym słupie oświetleniowym firmy ALUMAST (nagrodzonym zresztą piękną statuetką przez Prezydenta Bielska – Białej), po stacje o większych mocach i przeznaczonych do szybkiego ładowania. Do stacji tych wystawcy zazwyczaj podłączali samochody elektryczne i targi ENERGETAB® 2019 stały się mimowolnie targami prezentującymi gamę dostępnych na rynku samochodów elektrycznych ( niestety – jeszcze nie polskiej produkcji).
Efektywność energetyczna i oszczędność energii elektrycznej – to następne wśród dominujących tematów, rozwiązaniu których miały pomóc prezentowane na targach wyroby i technologie. Technologie te najczęściej wymagają zastosowania układów energoelektronicznych czy zastępowania tradycyjnych źródeł światła diodowymi (LED). Układy te, oprócz wielu korzyści mają też wadę – wywołują zniekształcenia przebiegów prądów i napięć. Lekarstwem na ten problem jest stosowanie coraz bardziej wyrafinowanych filtrów (także złożonych z elementów energoelektronicznych), których zadaniem jest jak najszybsze korygowanie tych zniekształconych przebiegów. W efekcie na targach mogliśmy zobaczyć wiele typów filtrów harmonicznych, urządzeń służących do kompensacji mocy biernej (zarówno pojemnościowej jak i indukcyjnej), stabilizowanych zasilaczy, regulatorów napędów o różnych poziomach mocy a także aparatów monitorujących jakość dostarczanej energii. Wśród szerokiej gamy tych urządzeń przekształtnik SVG OPTIVAR firmy ELMA ENERGIA został wyróżniony Medalem Prezesa SEP, monitor energii elektrycznej MEW-01 firmy ZAMEL otrzymał medal Brązowy PGE Energia Odnawialna a „Aktywny Filtr Harmonicznych” firmy RABBIT – Wyróżnienie Targów. Oprócz różnorodnych rozwiązań energooszczędnych źródeł światła wykorzystujących diody LED, na bielskich targach zobaczyliśmy wiele opraw przemysłowych czy miejskich wraz z różnymi podtrzymującymi je słupami oświetleniowymi – niektóre zaskakiwały wzornictwem futurystycznym, inne – jakby przeniesione z epoki latarni gazowych.
Najbardziej znaczącymi dla targów ENERGETAB® są jednak urządzenia i technologie dla energetyki zawodowej, dostarczającej energię nie tylko z coraz mniej tolerowanych źródeł opartych o spalanie węgla ale też ze źródeł odnawialnych. Urządzenia i systemy wspomagające niezawodne dostarczanie energii elektrycznej i bezpieczną eksploatację tych urządzeń czy szybkie usuwanie awarii dominowały wśród ekspozycji targowych.
Wśród takich urządzeń należy wymienić rozłączniki do pracy w sieci napowietrznej, sterowane drogą radiową a będące istotnymi elementami systemów FDIR, służących do szybkiego wyizolowania uszkodzonego fragmentu sieci i przywrócenia zasilania obszaru nie objętego awarią. Najnowszy taki rozłącznik o wyśrubowanych parametrach a opracowany i produkowany przez Zakład Doświadczalny Instytutu Energetyki został wyróżniony w konkursie targowym Pucharem Ministra Energii, natomiast rozłącznik typu RU-V dobrze znanej w energetyce firmy JM TRONIK otrzymał Medal Brązowy Targów. Podstawowe znaczenie dla prowadzenia ruchu rozległych i skomplikowanych systemów elektroenergetycznych mają (prezentowane na targach) systemy nadzorowania i sterowania SCADA. Dla ich prawidłowego działania niezbędne są szybkie i precyzyjne informacje o aktualnych (szybko zmiennych) wartościach napięcia i prądu oraz topologii sieci a także wyrafinowane oprogramowanie. Na tegorocznych targach można było spotkać wielu dostawców czujników czy sensorów, będących źródłami informacji dla urządzeń cyfrowych. Wśród nich – innowacyjny przekładnik napięciowy UR-56 instalowany w konektorowych mufach kablowych SN, będący bardzo precyzyjnym rezystancyjnym dzielnikiem napięcia, został wyróżniony Srebrnym Medalem Targów.
Nie tylko lekarze uważają, że najważniejsza dla utrzymania dobrego stanu zdrowia jest prewencja – podobnie jest w systemach elektroenergetycznych – zdecydowanie lepiej jest wcześniej dowiadywać się o drobnych uszkodzeniach czy pogorszeniu parametrów technicznych urządzeń niż czekać aż dojdzie do awarii. Takie też pewnie było uzasadnienie decyzji komisji konkursowej przyznającej Złoty Medal PSE S.A. firmie ABB za układ monitoringu stanu urządzeń i systemów SWICOM. Ta międzynarodowa firma została też wyróżniona za przedstawione zabezpieczenie i sterownik polowy REX640.
Natomiast Złotym Medalem PGE Energia Odnawialna zostało wyróżnione innowacyjne rozwiązanie firmy ZPUE S.A. o nazwie „Inteligentna stacja transformatorowa SPS,” integrujące w sobie funkcje zdalnie zarządzanej stacji transformatorowej SN/nN, magazynu energii z dołączonych OZE i sieci elektroenergetycznej, stabilizatora parametrów sieci, UPS-a oraz stacji ładowanie pojazdów EV.
Na tegorocznych targach ENERGETAB® pojawiło się wiele projektów związanych z budownictwem linii elektroenergetycznych – wśród nich niektóre zostały wyróżnione przez komisję konkursową, jak na przykład obszerny katalog projektów słupów kratowych dla linii 110 kV, opracowany przez firmę ENERGA INVEST otrzymał Puchar PTPiREE a Złotym Medalem Targów wyróżniono ENERGOPROJEKT Kraków za serię prefabrykowanych fundamentów dla słupów wąskotrzonowych 110 kV. Podobnie jak to jest od wielu już lat, wiele miejsca na stoiskach plenerowych zajmowały podnośniki i pojazdy specjalistyczne dla energetyki, wiertnice, przeciski (krety), koparki i inne urządzenia czy narzędzia usprawniające prace budowlano – montażowe w trudnych niekiedy warunkach terenowych. Wielu też wystawców oferowało stosowane przy pracach elektromontażowych mierniki i testery – wśród nich należy wymienić wyróżniony przez PIGE najnowszy „analizator jakości izolacji MIC-15k1” firmy SONEL, obchodzącej na targach swoje 25-lecie czy nagrodzony „Złotym Lwem im. Kazimierza Szpotańskiego” tester przekładników prądowych typu miniTP bardzo zasłużonej dla polskiej energetyki firmy ENERGOPOMIAR-ELEKTRYKA.
Jak co roku, targom towarzyszyły konferencje organizowane przez izby i stowarzyszenia patronujące targom. I tak pierwszego dnia targów PTPiREE zorganizowało warsztaty na temat wdrażania kodeksów sieciowych w OSP i OSD a Bielsko-Bialski Oddział SEP – okolicznościową konferencję związaną z obchodzonym w tym roku 100-leciem Stowarzyszenia. Natomiast drugiego dnia Polskie Stowarzyszenie Branży Elektroenergetycznej zaprosiło na interesująca debatę na temat roli polskich firm w realizacji nadchodzącej transformacji energetycznej w Polsce, intrygująco zatytułowaną „Liderzy czy statyści?”.
Szczególnym zainteresowaniem cieszyła się także konferencja na temat jakości dostaw wyrobów i robót w procesach realizacji inwestycji sieciowych, której organizatorem wraz ze ZIAD-em była Rada Firm Przemysłu Elektrotechnicznego i Energetyki SEP. W interesującej debacie wzięli udział – odpowiedzialni za standaryzację produktów i prekwalifikację wykonawców przedstawiciele PSE S.A. i TAURON Dystrybucji S.A. wraz z przedstawicielami Instytutu Energetyki, przeprowadzającego badania jakościowe i certyfikacje wyrobów. Zastanawiali się oni, jak zapobiegać przypadkom niedotrzymywania parametrów jakościowych przez montowane w sieciach elektroenergetycznych urządzenia i aparaty oraz jak zapobiegać niskiej jakości pracom budowlano – montażowym i to już na etapie przygotowania procesu inwestycyjnego, prowadzonego zgodnie z obowiązującym prawem zamówień publicznych.
Temat jakości elektrycznych aparatów instalowanych w sieciach niskiego napięcia został także poruszony na równolegle odbywającej się konferencji zorganizowanej przez Stowarzyszenie Producentów Aparatury Elektrycznej KIGEiT wraz z PIGE, Pol-lighting i SHE. Dowiedziono na niej, że pomimo sporego wysiłku organizacyjnego i finansowego wielu instytucji, na rynku produktów elektroinstalacyjnych nie ubywa wadliwych czy wręcz niebezpiecznych produktów, szczególnie wśród tanich produktów sprzedawanych często przez internet.
Po raz pierwszy podczas ENERGETAB-u zostały też zorganizowane praktyczne pokazy zastosowania innowacyjnych narzędzi i technologii na poligonie szkoleniowym Ośrodka Szkoleniowego ZIAD-u.
Kilkanaście firm zaznaczyło na targach obchodzone w 2019 roku swoje jubileusze. Na przykład biura projektowe: ENERGOPROJEKT Kraków i ENERGOPROJEKT Poznań obchodziły swoje 70-lecia, Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei – 20-lecie działalności a Polsko-Szwajcarska Izba Gospodarcza – 10-lecie organizowania „Pawilonu Szwajcarskiego” na targach ENERGETAB®. Także ZIAD Bielsko-Biała SA ogłosił 45-lecie działalności, ukazując w krótkim filmie swoje osiągnięcia, w tym w organizacji szkoleń energetyków i oczywiście – organizacji po raz 32-gi targów ENERGETAB®.
Przed ogłoszeniem werdyktu Komisji Konkursowej reprezentujący Ministra Energii p. Igor Lange wręczył medal „Za zasługi dla energetyki” wieloletniemu prezesowi ZIAD – p. Januszowi Kisielowi. Gratulacje odchodzącemu na emeryturę Prezesowi złożył też niedawno wybrany Prezydent Bielska-Białej – p. Jarosław Klimaszewski. Dziękując za to wyróżnienie prezes Janusz Kisiel zaapelował do zebranych na sali wystawców słowami:
„To są Wasze targi, przyjeżdżajcie i czujcie się jak u siebie. Bo jesteście u siebie!”
A przyszłoroczne targi ENERGETAB® odbędą się w dniach od 15-17 września 2020 r.
Źródło: ZIAD Bielsko-Biała SA
