W dniu 30 września 2025 r. Robert Jeszke, Kierownik Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami, zabrał głos w artykule Szymona Majewskiego opublikowanym w Business Insider Polska, dotyczącym wpływu nowego systemu EU ETS2 na Polskę i całą Unię Europejską. W artykule Robert Jeszke podzielił się swoimi spostrzeżeniami na temat potencjalnych skutków i uwarunkowań związanych z włączeniem do systemu emisji sektorów transportu drogowego, budynków i małych zakładów przemysłowych.
Cały artykuł jest dostępny tutaj: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/ets2-jak-nowe-oplaty-za-emisje-co2-wplyna-na-polske-i-europe/g5mec75
Poniżej kilka kluczowych wniosków z wypowiedzi Roberta Jeszke:
- Nadal około 20% gospodarstw domowych wykorzystuje węgiel kamienny do ogrzewania, często w starych, nieefektywnych piecach, a polska struktura energetyczna różni się od reszty UE. Równocześnie transport opiera się w dużej mierze na samochodach indywidualnych, a w małych miastach i na wsiach transport publiczny bywa niewystarczający. W takich realiach jednolita cena CO2 w Europie będzie szczególnie obciążająca właśnie dla Polski.
- System ETS2 może wzmocnić nierówności społeczne i gospodarcze, dlatego niezbędne są mechanizmy kompensacyjne i wsparcie dla najbardziej narażonych gospodarstw i sektorów.
- 16 państw członkowskich UE, w tym Polska, apeluje o wprowadzenie reform łagodzących impuls cenowy w ETS2 – w tym wzmocnienie rezerwy stabilności rynkowej (ang. Market Stability Reserve), a także rozważenie powołania nowej instytucji – Europejskiego Centralnego Banku Węglowego (ang. European Central Carbon Bank, ECCB), jako instrumentu stabilizującego ceny.
- Mimo wyzwań, ETS2 stanowi silny impuls modernizacyjny – przyspieszy dekarbonizację transportu i budynków, co w długiej perspektywie może ograniczyć koszty energii.
- Sama polityka cenowa nie będzie wystarczająca – potrzebne są działania wspierające: poprawa efektywności energetycznej, modernizacja budynków, rozwój niskoemisyjnego transportu i zmiany w trendach społecznych.
- Tylko połączenie instrumentów rynkowych (takich jak ETS2) ze środkami wspierającymi (dotacje, programy technologiczne, edukacja) pozwoli przeprowadzić transformację w sposób sprawiedliwy i skuteczny.
Źródło: Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami
