PKEE apeluje o ograniczenie obciążeń administracyjnych utrudniających inwestycje energetyczne. Postuluje m.in. uproszczenie procedur i wydawania pozwoleń oraz raportowania, integrację danych w jednym portalu, jaśniejsze wytyczne dla organów egzekwujących przepisy oraz priorytetyzację inwestycji sieciowych. Wskazuje też na potrzebę usunięcia nakładających się obowiązków w Dyrektywie IED oraz uznania w Dyrektywie Siedliskowej bezpieczeństwa energetycznego za nadrzędny interes publiczny.
PKEE Energy Day 2025
Już 14 października, w Concert Noble w Brukseli, odbędzie się PKEE Energy Day 2025. Wydarzenie ma na celu ocenę postępów, jakie Unia poczyniła od ogłoszenia Raportu Draghiego, zwłaszcza w obszarach bezpieczeństwa energetycznego, konkurencyjności i czystej energii. Dyskusje będą koncentrować się na 3 kluczowych obszarach: bezpieczeństwie dostaw, konkurencyjności gospodarki i przyspieszeniu transformacji w kierunku czystej energii. Partnerem medialnym wydarzenia jest Euractiv – rejestracja trwa.
Unijne negocjacje klimatyczne – przesunięte decyzje i tymczasowy kompromis
Francja i Niemcy, wraz z dużą grupą innych krajów UE, zablokowały ostatecznie przyjęcie 18 września, na Radzie ds. Środowiska, celów redukcji emisji gazów cieplarnianych na 2035 i 2040 r. Decyzja przesunięta została na szczyt Rady Europejskiej w październiku. Duńska Prezydencja zaproponowała jednocześnie przesłanie do ONZ, zamiast pełnego planu, „listu intencyjnego”, zawierającego tymczasowy zakres redukcji emisji na 2035 r. od 66,3 do 72,5% w stosunku do poziomów z 1990 r. 18 września unijni ministrowie ds. środowiska przyjęli wspólne oświadczenie, zobowiązując się przedstawić finalny cel przed konferencją COP30 w Brazylii. UE nie dotrzyma więc wrześniowego terminu, wyznaczonego przez ONZ w ramach Porozumienia Paryskiego – na szczycie klimatycznym w Nowym Jorku zaprezentuje list intencyjny, sygnalizujący kierunek działań. Ostateczne ustalenia będą zależały od wyników październikowej RE, która omawiać ma również cel na 2040 r.
Raport Mario Draghi’ego – rok po publikacji
16 września przewodnicząca KE, Ursula von der Leyen, otworzyła konferencję nt. „One Year After the Draghi Report”. Podkreśliła, że raport ten stał się punktem odniesienia dla działań Unii, wyznaczając 3 kluczowe obszary: innowacje, wspólny plan dekarbonizacji i konkurencyjności oraz ograniczanie zależności od dostaw z zewnątrz. Szefowa KE wskazała na pewne sukcesy – m.in. wzrost udziału niskoemisyjnych źródeł w miksie energetycznym UE (ponad 70%) oraz inwestycje w sieci przesyłowe i OZE. Zwróciła jednak uwagę na utrzymujące się wysokie ceny energii, bariery na wspólnym rynku i ryzyko utraty – wobec konkurencji globalnej – przewagi w kluczowych sektorach przemysłu. Zapowiedziała m.in. powstanie Funduszu Konkurencyjności, dalsze uproszczenia regulacyjne oraz większe inwestycje w czyste technologie, surowce krytyczne i obronność. Sam M. Draghi, oceniając w minionym tygodniu postępy Unii w realizacji zaleceń jego raportu zaznaczył, że choć KE przygotowała wartościowe propozycje (np. w ramach Affordable Energy Action Plan), to kluczowe pozostaje ich pełne wdrożenie. To samo potwierdza think-tank Bruegel w swojej najnowszej analizie.
19. pakiet sankcji wobec Rosji
KE zaproponowała 19. pakiet sankcji wobec Rosji, wprowadzający embargo na import rosyjskiego LNG (od 2027 r.). Planowane są również szersze ograniczenia dotyczące sektora bankowego, kryptowalut i energetycznego – m.in. firm z Chin i Indii, które importują rosyjską ropę. Dotychczasowa skuteczność działań w tych obszarach była różna, a eksperci podkreślają, że bez wsparcia USA nowe środki także teraz mogą mieć ograniczony wpływ. Przyjęcie pakietu wymaga też jednomyślności państw UE, a Słowacja i Węgry już zapowiedziały sprzeciw wobec jakichkolwiek nowych sankcji na produkty z Rosji.
Raport monitorujący transformację energetyczną Niemiec
Plan korekty niemieckiej polityki energetycznej – zaprezentowany 15 września przez Minister ds. Gospodarki, Katherinę Reiche – wskazuje, że kraj może nie osiągnąć celów dotyczących lądowej i morskiej energetyki wiatrowej do 2030 r., a produkcja 10 GW zielonego wodoru w tym terminie będzie „ledwie osiągalna”. Wśród 10 najważniejszych rekomendacji dokumentu, jest m.in. dostosowanie rozwoju źródeł wytwórczych do uwarunkowań sieciowych, co pozwoli unikać nadwyżek mocy i nadmiernej rozbudowy sieci. Zlikwidowane zostaną dopłaty do przydomowych instalacji fotowoltaicznych; duże instalacje będą zarabiać na PPA lub CfD zamiast na taryfach gwarantowanych, a w godzinach ujemnych cen – mają w ogóle nie otrzymywać subsydiów. Do 2027 r. Niemcy utworzyć mają neutralny technologicznie rynek mocy – analizowanych jest obecnie 5 jego modeli; ostateczny kształt zależeć będzie m.in. od tempa wycofywania elektrowni węglowych z systemu i rozmiaru luki mocowej.
Europejski Sojusz Przemysłowy ds. SMR przedstawia plan działania
15 września Sojusz opublikował 5-letni plan strategiczny, który ma ułatwić wdrożenie w UE na początku lat 30-tych małych modułowych reaktorów jądrowych. Plan zawiera 10 działań, dotyczących m.in. poszerzenia rynku dla SMR poza wytwarzanie energii elektrycznej, odblokowania finansowania oraz uproszczenia ram regulacyjnych. Sojusz, powołany w lutym 2024 r., skupia ponad 350 podmiotów sektora SMR, a jego prace koordynują Komisja Europejska, NuclearEurope i platforma SNETP.
Problem z egzekwowaniem zasad dotyczących wodoru w UE
Nowy raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) ostrzega, że unijne ambicje wodorowe słabną z powodu braku wdrażania przepisów dyrektywy REDIII przez państwa UE. Choć cel Unii to produkcja i import 20 mln ton wodoru do 2030 r., wiele projektów zostało opóźnionych lub anulowanych. Jednocześnie jedynie Dania w pełni wdrożyła niezbędne regulacje, co zmusiło KE do wszczęcia procedur naruszeniowych. Brak wyraźnego sygnału popytowego podważa inwestycje i wiarygodność unijnego sektora wodorowego.
Raport EMBER: rozwój elektryfikacji i sytuacja w sektorze paliw kopalnych
Zgodnie z nowym raportem Ember, rozwój elektryfikacji – określany jako „rewolucja elektrotechnologii” – przyczynia się do zwiększenia efektywności, obniżenia kosztów oraz stopniowego zastępowania importowanych paliw kopalnych, co może doprowadzić do spadku globalnego popytu na nie do 2030 r. Równolegle MAE zwraca uwagę na narastające trudności w utrzymaniu produkcji ropy i gazu – niemal 90% inwestycji w sektorze wydobywczym przeznacza się obecnie na kompensację spadków produkcji. Jednocześnie utrzymanie obecnych poziomów wymagałoby znacznych nowych zasobów do 2050 r.
Źródło: Polski Komitet Energii Elektrycznej