Operatorzy systemów elektroenergetycznych zainwestowali w 2024 r. rekordową kwotę ponad 14 mld zł w modernizację sieci, przyłączanie nowych odbiorców i dynamicznie rozwijających się źródeł odnawialnych – wynika z raportu Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE). Energa-Operator, która jest członkiem PTPiREE i współautorem raportu przeznaczyła na ten cel przeszło 2,8 mld zł.
Jak wskazuje w raporcie Paulina Henning-Kloska, Minister Klimatu i Środowiska, dzięki rozbudowie i renowacji sieci przesyłowych i dystrybucyjnych możliwe jest przekształcenie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego w organizm odpowiadający na współczesne wyzwania.
Tegoroczny raport PTPiREE, przygotowany we współpracy z czołowymi spółkami sektora (Enea Operator, Energa-Operator, PGE Dystrybucja, PGE Energetyka Kolejowa, Stoen Operator, TAURON Dystrybucja i Polskie Sieci Elektroenergetyczne), szczegółowo prezentuje kompleksową analizę nie tylko rekordowych inwestycji, ale także szerokiego spektrum działań i wyzwań w budowie nowoczesnej energetyki.
W minionym roku infrastruktura sieciowa w Polsce znacząco się rozwinęła, powiększając się o ponad 2,9 tys. nowych stacji elektroenergetycznych (przede wszystkim SN/nn) oraz ponad 10 tys. km linii. Na wyróżnienie zasługuje przyłączenie 230 tys. nowych odbiorców, co pozwoliło przekroczyć poziom 19 milionów obsługiwanych klientów.
Energa-Operator w 2024 r. wybudowała i zmodernizowała blisko 3,1 tys. km linii WN, SN i nn oraz prawie 600 km przyłączy na terenie swojego działania, a także przyłączyła do sieci ponad 62 tys. nowych odbiorców.
Spółka przeprowadziła szereg zadań dotyczących sieci WN. Objęły one m.in. budowę dwóch nowych stacji, GPZ Miączyn oraz GPZ Aleksandrów Kujawski. Zakończona została również kompleksowa przebudowa GPZ Witkowo i rozbudowa 6 innych GPZ-tów oraz przebudowa kilkunastu odcinków linii 110 kV.
W 2024 r. do sieci spółki przyłączonych zostało również ponad 27 tys. mikroinstalacji, a ich łączna liczba wyniosła na koniec roku przeszło 295 tys.
W skali kraju w ubiegłym roku przyłączono niemal 140 tys. nowych mikroinstalacji – przełożyło się to na 1,5 GW dodatkowej mocy zainstalowanej. Całkowita moc zainstalowana mikroinstalacji na koniec 2024 r. wyniosła 12,7 GW, podkreślając rosnącą rolę energetyki rozproszonej. Łączna liczba mikroinstalacji przekroczyła tym samym 1,5 mln.
– W 2024 r. nasza działalność koncentrowała się na kluczowych obszarach istotnych dla przyszłości sektora elektroenergetycznego – rozwoju infrastruktury sieciowej, dalszej integracji odnawialnych źródeł energii i magazynów energii, cyfryzacji procesów oraz dostosowywaniu systemu dystrybucyjnego do rosnących potrzeb i oczekiwań odbiorców. Aktywnie uczestniczyliśmy w wypracowywaniu rozwiązań technicznych i regulacyjnych, wspieraliśmy realizację inwestycji oraz skutecznie reprezentowaliśmy interesy operatorów w dialogu z administracją publiczną, organizacjami branżowymi i uczestnikami rynku – podkreśla Maciej Mróz, Prezes Zarządu PTPiREE.
Rekordowy poziom inwestycji OSD
Raport PTPiREE wskazuje, że inwestycje w sektorze dystrybucji osiągnęły rekordowy poziom 12,5 mld zł, co stanowi wzrost o 800 mln zł w porównaniu z 2023 r. Dotyczyły one zarówno przyłączeń nowych odbiorców i nowych źródeł, w tym budowy nowych sieci, jak i modernizacji oraz odtworzenia istniejącego majątku. Działania modernizacyjne podejmowane przez OSD wspierane były m.in. środkami z funduszy UE, w tym KPO. Z kolei łączne nakłady poniesione w ramach realizacji zadań i zamierzeń inwestycyjnych PSE wyniosły ponad 2 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 167 mln zł w porównaniu do roku poprzedniego.
Jak podkreśla w raporcie Paulina Hennig-Kloska, Minister Klimatu i Środowiska, planowana jest kontynuacja działań na rzecz modernizacji infrastruktury energetycznej tak, by odblokowany został pełen potencjał przyłączeniowy sieci. Przed rynkiem kompleksowa reforma, która pozwoli na zwiększenie transparentności procesu przyłączeniowego.
Cytowany w raporcie Rafał Gawin, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, zaznacza, że bez sprawnej i wydajnej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej wyprodukowana energia byłaby bezużyteczna dla społeczeństwa i rynku. Dlatego tak istotnym wyzwaniem dla sektora energetycznego, zwłaszcza w kontekście trwającego procesu transformacji, była i jest konieczność zidentyfikowania potrzeb inwestycyjnych w zakresie przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej. Chodzi zarówno o finansowanie nowych projektów, jak i modernizację tej części infrastruktury, która pracuje od kilku dekad.
Rosnąca moc OZE i historyczny rozwój linii kablowych
Pod koniec grudnia 2024 r. całkowita moc zainstalowana źródeł OZE przyłączonych do sieci pięciu największych operatorów dystrybucyjnych wyniosła niemal 32 GW, z czego większość stanowiły źródła zlokalizowane na poziomie niskiego i średniego napięcia.
Całkowita długość linii elektroenergetycznych w Polsce, łącznie z przyłączami, przekroczyła 1 mln km. W 2024 r. wybudowano 4 tys. km nowych linii kablowych sieci średniego napięcia (SN), co stanowi rekordowy wynik. Przełożyło się to na wzrost udziału linii kablowych w sieci SN o 1,08 punktu procentowego – również na najlepszy wynik w historii. Na koniec 2024 r. udział linii kablowych w sieci SN wyniósł 31,6%.
Pełna wersja raportu: https://ptpiree.pl/raport-ptpiree/
***
Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej obchodzi w tym roku jubileusz 35-lecia powstania stowarzyszenia. PTPiREE zrzesza sześciu operatorów systemów dystrybucyjnych: Enea Operator, Energa-Operator, PGE Dystrybucja, Tauron Dystrybucja, Stoen Operator oraz PGE Energetyka Kolejowa. Stowarzyszenie tworzy standardy, prowadzi analizy, organizuje szkolenia i konferencje oraz doradztwo dla sektora elektroenergetycznego.
Źródło: Energa-Operator S.A.