Odbiorca nie musi już wybierać sprzedawcy rezerwowego. Od 1 lipca tę rolę pełni sprzedawca, który na obszarze dystrybutora, do sieci którego przyłączony jest dany odbiorca, pełni funkcję sprzedawcy zobowiązanego[1]. Informacja o sprzedawcy rezerwowym właściwym dla obszaru danego dystrybutora znajduje się na stronie internetowej dystrybutora.
Jeśli sprzedawca, o którym mowa wyżej, nie może realizować obowiązków sprzedawcy rezerwowego, jego rolę pełni sprzedawca zobowiązany wyznaczony dla obszaru działania operatora systemu przesyłowego. Jest to „zapasowy” sprzedawca rezerwowy dla wszystkich odbiorców, niezależnie od tego, do sieci którego dystrybutora są przyłączeni.
W grudniu 2024 r. Prezes URE wyznaczył 181 sprzedawców zobowiązanych działających na obszarach poszczególnych dystrybutorów energii elektrycznej oraz jednego sprzedawcę zobowiązanego na obszarze działania operatora systemu przesyłowego (Polskie Sieci Elektroenergetyczne). Lista sprzedawców zobowiązanych, będących jednocześnie sprzedawcami rezerwowymi publikowana jest raz w roku na stronie internetowej URE (pod tym linkiem lista na rok 2025).
W Polsce funkcjonuje pięciu głównych operatorów systemów dystrybucyjnych, każdy z nich obsługuje określony region kraju (Tauron Dystrybucja, Energa Operator, Enea Operator, PGE Dystrybucja, Stoen Operator).
Rys. 1. Obszar działania operatorów sieci dystrybucyjnej
Z chwilą uruchomienia sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, z przyczyn leżących po stronie dotychczasowego sprzedawcy, obowiązująca umowa sprzedaży energii elektrycznej albo umowa kompleksowa ulega rozwiązaniu z mocy prawa, bez konieczności ponoszenia przez odbiorcę dodatkowych kosztów lub opłat.
Umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowe zawierające postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, zawarte przed 1 lipca 2025 r. na podstawie dotychczasowych przepisów, pozostają w mocy.
W jakich sytuacjach uruchamiana jest sprzedaż rezerwowa?
Sprzedaż rezerwowa uruchamiana jest w przypadku powzięcia informacji przez dystrybutora, że dla danego odbiorcy końcowego energii elektrycznej przyłączonego do jego sieci nie jest realizowana umowa sprzedaży energii elektrycznej lub umowa kompleksowa, w szczególności w związku z:
- uzyskaniem informacji o konieczności zaprzestania sprzedaży energii elektrycznej przez dotychczasowego sprzedawcę, z przyczyn leżących po stronie tego sprzedawcy,
- w przypadku wygaśnięcia umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej z dotychczasowym sprzedawcą energii elektrycznej, jeżeli dystrybutor nie powziął informacji o zawarciu umowy z innym sprzedawcą, w ramach procedury zmiany sprzedawcy,
- gdy sprzedawca wybrany przez odbiorcę nie podjął sprzedaży energii elektrycznej.
Zawarcie umowy sprzedaży rezerwowej następuje z mocy prawa, co oznacza, że dostarczanie energii elektrycznej jest zapewnione bez żadnych działań ze strony odbiorcy.
Skąd odbiorca dowie się, że została dla niego uruchomiona sprzedaż rezerwowa?
Dystrybutor informuje odbiorcę przyłączonego do jego sieci o zawarciu z mocy prawa umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, dacie uruchomienia sprzedaży rezerwowej, podstawie prawnej jej uruchomienia, jak również przyczynach jej uruchomienia, danych teleadresowych sprzedawcy rezerwowego oraz miejscu opublikowania przez sprzedawcę rezerwowego warunków umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, w terminie 5 dni od dnia jej uruchomienia.
Natomiast sprzedawca rezerwowy przekazuje odbiorcy jeden egzemplarz umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, w terminie 30 dni od dnia otrzymania od dystrybutora informacji o zawarciu z mocy prawa umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej oraz informuje o prawie odbiorcy do wypowiedzenia tej umowy
Ponadto sprzedawca rezerwowy dołącza do każdego rozliczenia za energię elektryczną z odbiorcą korzystającym ze sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej informację:
- prawie do wyboru nowego sprzedawcy,
- że z chwilą rozpoczęcia realizacji sprzedaży energii elektrycznej na podstawie umowy z nowym sprzedawcą, umowa sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowa kompleksowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ulega rozwiązaniu, bez konieczności jej wypowiadania.
Cena energii elektrycznej w ramach sprzedaży rezerwowej określana jest przez sprzedawcę rezerwowego (który publikuje ją na stronie internetowej) i nie może przekroczyć trzykrotności tzw. ceny na rynku konkurencyjnym za poprzedni kwartał. Ceny w umowach sprzedaży rezerwowej mogą być dużo wyższe niż w taryfach zatwierdzonych przez Prezesa URE i w ofertach wolnorynkowych. Dlatego odbiorca, dla którego uruchomiono sprzedaż rezerwową powinien niezwłocznie dokonać porównania cen w sprzedaży rezerwowej z dostępnymi ofertami sprzedaży energii i rozważyć zawarcie nowej, „zwykłej” umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej.
Zmiany w sprzedaży rezerwowej związane z uruchomieniem CSIRE
1 lipca 2025 r. został uruchomiony Centralny System Informacji Rynku Energii, który ma ułatwić i przyspieszyć wymianę informacji między dystrybutorem, sprzedawcą i odbiorcą energii elektrycznej. Podmiotem zarządzającym CSIRE, tzw. Operatorem Informacji Rynku Energii (OIRE) są Polskie Sieci Elektroenergetyczne.
Do CSIRE OSD będą przystępować etapowo. Kolejne podmioty będą do niego dołączać zgodnie z przygotowanym harmonogramem. Zakończenie wdrażania systemu zaplanowane jest na 19 października 2026 r.
Zmiany w mechanizmie sprzedaży rezerwowej obejmują podmioty, które dołączą do CSIRE i wyglądają następująco:
- informację do sprzedawcy rezerwowego o konieczności uruchomienia sprzedaży rezerwowej będzie przekazywał OIRE, a nie jak dotychczas OSD,
- informację do odbiorcy o uruchomieniu sprzedaży rezerwowej przekaże nie OSD, a sprzedawca energii wraz z odpowiednim pakietem informacji,
- skróceniu do 14 dni ulega czas na dostarczenie przez sprzedawcę umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej dla odbiorców w gospodarstwach domowych,
- dla pozostałych odbiorców sprzedawca rezerwowy będzie przekazywał umowę sprzedaży na dotychczasowych warunkach, w ciągu 30 dni.
***
Na stronie internetowej URE, w dziale Często Zadawane Pytania, dostępna jest szczegółowa informacja wyjaśniająca zasady funkcjonowania sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, oraz zmiany w tym mechanizmie związane z uruchomieniem CSIRE.
[1] Sprzedawca zobowiązany wyznaczany jest zgodnie z art. 40 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2024 r. poz. 1361 z późn. zm).
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
