Botanicy, mykolodzy i entomolodzy pracują w miejscu, w którym powstanie pierwsza polska elektrownia jądrowa. W ramach projektu realizowanego przez spółkę Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) przeprowadzono prace minimalizujące wpływ inwestycji na środowisko naturalne, w tym przeniesiono rośliny, grzyby i owady oraz wykonano prace kompensujące wpływ inwestycji na siedliska ptaków i nietoperzy.
– Elektrownia jądrowa Lubiatowo-Kopalino to projekt, który znacząco wspomoże transformację energetyczną kraju i walkę ze zmianami klimatu. Pamiętając o korzyściach na skalę całego kraju, nie zapominamy również o sprawach lokalnych i sąsiedztwie naszej inwestycji – podkreśla Kamil Krysiuk, Kierownik Działu Ochrony Środowiska w PEJ.
– Minimalizując wpływ projektu na otoczenie i wypełniając zapisy decyzji środowiskowej wykorzystano zarówno nowoczesne technologie, na przykład drony z systemem LiDAR czy kamerą multispektralną, jak i wiedzę doświadczonych ekspertów, tak aby realizowane prace w minimalny sposób wpływały na środowisko naturalne – dodaje.
Budki dla ptaków, skrzynki dla nietoperzy i przeprowadzka mrówek
W ramach ochrony cennych gatunków, w maju zakończyło się przenoszenie mrowisk mrówki rudnicy i mrówki ćmawej. Translokacja odbywała się pod okiem entomologa i tylko w odpowiednich warunkach – przy temperaturze powyżej 10°C i głównie w godzinach porannych, gdy większość owadów znajdowała się wewnątrz gniazda. Mrówki trafiły do nowych miejsc na terenach leśnych, poza obszarem realizacji inwestycji, które są odpowiednio nasłonecznione i gdzie łatwiej o materiał do budowy kopca oraz pożywienie.
Wcześniej, w sąsiedztwie przyszłej elektrowni, PEJ wdrożyły szereg innych działań mających na celu ochronę lokalnej przyrody. Spółka m.in. zamontowała ponad tysiąc budek lęgowych dla ptaków i blisko sto skrzynek dla nietoperzy. W okolicznych lasach powstały również nowe specjalne schronienia dla gadów.
Po zakończeniu prowadzonych działań minimalizujących oraz zakończeniu monitoringów powykonawczych, PEJ przekażą sprawozdania z ich realizacji do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku. Obecnie nasi wykonawcy, kontynuują nadzór środowiskowy i prowadzą monitoring przeprowadzonych działań. Ma on na celu kontrolę skuteczności działań minimalizujących z myślą o dobrostanie przeniesionych gatunków roślin. O zabiegach, jakie wykonano w ramach nadzoru środowiskowego, PEJ co roku będą informowały Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.
Rośliny i grzyby w nowym środowisku
Ochrona przyrody w sąsiedztwie planowanej elektrowni obejmuje nie tylko zwierzęta, lecz również rośliny i grzyby. Wraz z nastaniem wiosny PEJ przeprowadziły pod nadzorem botanika i mykologa tzw. metaplantacje, czyli translokacje wskazanych w decyzji środowiskowej gatunków flory i grzybów w odpowiednie siedliskowo miejsca poza obszarem inwestycji. Wśród przesadzonych gatunków roślin znalazły się woskownica europejska, wrzosiec bagienny, bażyna czarna i tajęża jednostronna. Natomiast wśród przeniesionych rzadkich gatunków grzybów wymienić można jamkówkę kurczliwą i jamkówkę białobrązową.
Nowe lokalizacje wytypowano przy współpracy z Nadleśnictwem Choczewo i ekspertami środowiskowymi. Pomogły w tym zebrane dane kartograficzne i dane spektralne z drona, który wsparł działania związane z wytypowaniem miejsc o odpowiedniej wilgotności i dobrej kondycji roślinności. Przenoszone organizmy zabezpieczono i poddano zabiegom pielęgnacyjnym, a ich stan będzie monitorowany przez całą fazę prac przygotowawczych i budowę elektrowni.
W trosce o dziedzictwo kulturowe
Na terenie planowanej elektrowni jądrowej kontynuowane są także badania archeologiczne. Zgodnie z wytycznymi Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, ich celem jest zabezpieczenie ewentualnych znalezisk archeologicznych w trakcie prowadzenia prac przygotowawczych, a następnie budowy obiektu jądrowego na Pomorzu.
Zgodnie z wytycznymi, PEJ przebadały teren inwestycji przy użyciu dronów wyposażonych w technologię LiDAR, czyli laserowe skanowanie terenu, pozwalające tworzyć precyzyjne trójwymiarowe modele otoczenia. Uzyskane dane szczegółowo przeanalizowano i porównano z zasobami Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Na podstawie wyników przeprowadzonych analiz wytypowano miejsca, w których od czerwca 2024 r. prowadzone były powierzchniowe badania archeologiczne. Ich efektem było wskazanie lokalizacji wymagających tzw. badań sondażowych, które ruszą w drugiej połowie roku i będą polegały na zbadaniu reprezentatywnej powierzchni potencjalnego stanowiska archeologicznego. To działanie będzie miało na celu weryfikację czy w danym miejscu występują znaleziska archeologiczne i czy należy przeprowadzić szerokopłaszczyznowe badania. Równolegle PEJ zapewnia stały nadzór archeologiczny nad wszystkimi pracami ziemnymi prowadzonymi na pozostałym obszarze realizacji inwestycji.
Źródło: Polskie Elektrownie Jądrowe sp. z o.o.
