Jak prawidłowo i terminowo umarzać świadectwa pochodzenia potwierdzające wytworzenie energii z biogazu rolniczego (świadectwa „błękitne”) lub z innych odnawialnych źródeł (świadectwa „zielone”)?
Środki ze sprzedaży praw majątkowych związanych ze świadectwami pochodzenia wspierają wytwórców energii ze źródeł odnawialnych. Przedsiębiorstwa energetyczne, odbiorcy końcowi, odbiorcy przemysłowi oraz niektóre domy maklerskie mają obowiązek zakupu i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych[1].
Obowiązek umorzenia świadectw pochodzenia za dany rok można zrealizować od 1 lipca danego roku do 30 czerwca kolejnego roku. Oznacza to, że w 2025 r. rozliczane będą zobowiązania za 2024 r. (do 30 czerwca) i za 2025 r. (od 1 lipca ).
Na co warto zwrócić szczególną uwagę
Rozliczając w 2025 r. „zielone” świadectwa pochodzenia nie będzie możliwości wniesienia opłaty zastępczej – przedsiębiorstwa będą mogły jedynie przedstawić Prezesowi URE do umorzenia świadectwa pochodzenia. Natomiast w przypadku świadectw „błękitnych” o możliwości wniesienia opłaty zastępczej zadecyduje średnia miesięczna wycena praw majątkowych ogłaszana przez Towarową Giełdę Energii (TGE) w miesiącu, kiedy przedsiębiorstwo będzie chciało wypełnić ustawowy obowiązek.
Jeśli podmiotom zobowiązanym nie uda się nabyć na TGE odpowiednich świadectw pochodzenia, ustawodawca przewidział możliwość wniesienia opłaty zastępczej. Ten drugi sposób dostępny jest tylko, jeśli którakolwiek średnioważona cena praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia (tj. cena roczna lub cena miesięczna) będzie wyższa niż opłata zastępcza[2].
W styczniu każdego roku TGE publikuje średnią cenę roczną. Podstawę do jej wyliczenia stanowią dane z 12 miesięcy roku poprzedniego. Średnia cena miesięczna publikowana jest pierwszego dnia każdego miesiąca, na podstawie danych z poprzednich trzech miesięcy.
Ustawa o OZE za punkty odniesienia uznaje średnioważone ceny opublikowane w roku lub miesiącu, kiedy następuje rozliczenie[3]. Dla rozliczeń w 2025 r. (za 2024 r. i 2025 r.) będzie obowiązywać średnia roczna cena opublikowana 1 stycznia 2025 r. oraz średnia cena miesięczna opublikowana pierwszego dnia miesiąca, w którym przedsiębiorstwo zdecyduje się na rozliczenie obowiązku ustawowego.
Na podstawie danych z TGE wiadomo już, że średnia cena roczna świadectw „zielonych” jest niższa od maksymalnej wartości opłaty zastępczej (300,03 zł/MWh)[4]. Z tego powodu nie będzie możliwości uiszczania opłaty zastępczej zamiast umarzania „zielonych” świadectw pochodzenia (niezależnie od tego jaka będzie średnia miesięczna cena w momencie dokonywania rozliczeń).
W przypadku świadectw „błękitnych” średnia roczna cena za 2024 r. podana przez TGE jest natomiast wyższa niż maksymalna wartość opłaty zastępczej. Jeśli więc w momencie wypełniania zobowiązań średnia miesięczna cena świadectw także będzie wyższa od opłaty zastępczej – przedsiębiorstwa będą miały dwie możliwości: umorzyć świadectwa pochodzenia lub wnieść opłatę zastępczą.
[1] art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2024 r. poz. 1361 z późn. zm.)
[2] Tamże, art. 47 ust. 2
[3] Tamże, art. 47 ust. 4
[4] Tamże, art. 56
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
