Rozwój elektromobilności w Polsce to wyzwanie, ale też szansa na dekarbonizację transportu. Potrzebna jest lepsza infrastruktura, wsparcie ze strony państwa i dialog z lokalnymi społecznościami. Dopiero wtedy elektromobilność stanie się realną alternatywą, nie tylko w dużych miastach, ale i na terenach pozametropolitalnych.
Zapraszamy do lektury najnowszego raportu WiseEuropa pt. Kręta droga, w którym eksperci Krzysztof Fal, Maciej Giers, Krzysztof Krawiec i Michał Wierzbowski przedstawiają rekomendacje dla rozwoju elektromobilności w małych miastach i miejscowościach.
Dlaczego elektromobilność rozwija się wolniej poza dużymi miastami?
Najwięcej stacji ładowania powstaje w dużych miastach i wzdłuż głównych tras, takich jak europejskie szlaki tranzytowe. Tam rozwój sieci ładowania napędzany jest potencjałem biznesowym. Natomiast obszary pozametropolitalne są często pomijane w planach rozwojowych, a stacje ładowania są na nich nierównomiernie rozmieszczone.
Brak odpowiedniej infrastruktury ładowania jest istotną barierą, która utrudnia korzystanie z pojazdów elektrycznych w małych miastach i miejscowościach. Ponadto, w zakresie rozwoju elektromobilności mamy istotną lukę legislacyjną, ponieważ ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych odnosi się tylko do jednostek samorządu terytorialnego z ponad 50 000 mieszkańców. To ogranicza zainteresowanie rozwojem elektromobilności w mniejszych gminach. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.
Postulaty ekspertów WiseEuropa dla rozwoju elektromobilności
Aby elektromobilność rozwijała się również poza miastami, niezbędne są konkretne działania, obejmujące m.in.:
- Uproszenie i przyspieszenie procedur budowy stacji ładowania.
Obecnie stosowane procedury (koordynacja z operatorem systemu dystrybucyjnego, spełnienie wymagań techniczno-budowlanych oraz tych wynikających z Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych), wydłużają ten proces nawet do 3 lat, co zwiększa ryzyka inwestycyjne dla inwestorów i może ich odstraszać. - Tworzenie regulacji sprzyjających rozwojowi elektromobilności.
„Rozwój elektromobilności na szerszą skalę nie wydarzy się bez wspierającego miksu polityk publicznych. Przyjazna polityka państwa dla nowych form mobilności może być pozytywnym sygnałem dla rynku motoryzacyjnego, administracji samorządowej i mieszkańców. Będzie również spójna z celami klimatycznymi Unii Europejskiej”, podkreślają autorzy raportu. - Wsparcie domowego ładowania.
Dopłaty do domowych ładowarek oraz specjalne taryfy za energię elektryczną, wykorzystywaną do ładowania pojazdów, stanowiłyby dodatkową zachętę dla mieszkańców. - Rozpoczęcie rozmów administracji centralnej, samorządów oraz biznesu w sprawie wprowadzenia bardziej efektywnych mechanizmów risk sharing.
Budowa i rozwój infrastruktury w mniejszych ośrodkach miejskich oraz pozamiejskich wiąże się z większym ryzykiem dla inwestora, m.in. przez brak osiągnięcia efektu skali. Efektywnych mechanizm dzielenia ryzyka pomiędzy władze centralne, samorządowe oraz biznes może pozwolić je ograniczyć, w taki sposób by inwestor nie ponosił dodatkowego ryzyka w związku z rozpoczęciem inwestycji w ośrodkach zamieszkałych przez mniej niż 50 000 mieszkańców.
Dialog i współpraca zamiast dodatkowych obciążeń dla obywateli
Dopłaty do nowych, a zwłaszcza używanych samochodów elektrycznych nie są rekomendowanym instrumentem wsparcia rozwoju elektromobilności na obszarach pozametropolitalnych.
„Realizacja celów polityki klimatycznej przez wprowadzanie dodatkowych obciążeń dla obywateli nie jest najefektywniejsza, a co więcej – może prowadzić do zmniejszenia społecznej akceptacji dla przemian. Wprowadzenie efektywnych mechanizmów zachęt, połączonych z dialogiem z biznesem w zakresie racjonalizacji ryzyk związanych z inwestycjami w dedykowaną infrastrukturę, jest kluczowa. W polityce klimatycznej musi zastąpić system przymusów i nakazów dialogiem włączającym wszystkich interesariuszy. Przeprowadzone w ramach projektu warsztaty pokazały, że istnieje duży potencjał porozumienia się tych interesariuszy, o ile zapewni się im platformę do rozmów i wesprze w poszukiwaniu rozwiązań”, argumentuje Krzysztof Fal, Dyrektor Rozwoju Programów WiseEuropa.
Kluczowe staje się zatem zwiększanie świadomości korzyści płynących z elektromobilności oraz ułatwienie współpracy między administracją a firmami zajmującymi się stacjami ładowania. Nowe sieci ładowania powinny odpowiadać na potrzeby lokalnych społeczności, aby były używane efektywnie.
W raporcie wykorzystano wnioski z warsztatów WiseEuropa o infrastrukturze dla pojazdów elektrycznych w małych miastach i miejscowościach, z udziałem przedstawicieli samorządów i biznesu. Autorzy raportu dziękują Polskiemu Stowarzyszeniu Nowej Mobilności za współpracę i umożliwienie przeprowadzenia warsztatów podczas Kongresu Nowej Mobilności, który odbywał się w Łodzi w dniach 24-26 września 2024 r.
Źródło: http://wise-europa.eu/
