Przed polskim ciepłownictwem stoi ogromne wyzwanie związane z procesem transformacji i finansowaniem inwestycji dekarbonizacyjnych. Wychodząc naprzeciw potrzebom branży, Prezes URE dopuścił możliwość składania przez podmioty eksploatujące jednostki kogeneracji, dwóch odrębnych wniosków o zatwierdzenie taryfy z zastosowaniem wybranej metodologii kalkulacji cen: uproszczonej lub kosztowej.
1 października 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o OZE[1], która zmieniła ustawę Prawo energetyczne[2] poprzez dodanie art. 47 ust. 2f1. Przed wprowadzeniem zmian, przedsiębiorstwa eksploatujące jednostki kogeneracji, co do zasady kalkulowały ceny z wytwarzania ciepła metodą uproszczoną[3]. Od października ub. roku przedsiębiorstwa mają natomiast możliwość zmiany sposobu kalkulacji cen dla danej jednostki kogeneracji, z metody uproszczonej, na metodę kosztową[4]. Przy czym mogą dokonać takiej zmiany tylko jeden raz dla danej jednostki kogeneracji, bez możliwości zmiany metody w kolejnych taryfach.
Regulator wielokrotnie sygnalizował potrzebę wsparcia sektora ciepłownictwa oraz promowania produkcji ciepła i energii elektrycznej w skojarzeniu, a także ogromne potrzeby sektora związane z transformacją klimatyczno-energetyczną. Prezes URE podjął wiele działań wychodzących naprzeciw tym potrzebom. Kolejnym takim krokiem jest wprowadzenie możliwości składania przez przedsiębiorstwo posiadające więcej niż jedną jednostkę kogeneracji, dwóch odrębnych wniosków o zatwierdzenie taryfy dla ciepła, obejmujących jednostki kogeneracji, dla których ceny z wytwarzania ciepła są kalkulowane na podstawie:
- § 13 rozporządzenia taryfowego[3], tj. metody uproszczonej kalkulacji cen,
- § 14 rozporządzenia taryfowego, tj. metody kosztowej kalkulacji cen.
Działania Prezesa URE na rzecz ciepłownictwa
W minionych pięciu latach przed branżą ciepłowniczą pojawiły się niespotykane dotąd wyzwania związane z unijną polityką klimatyczną, a także z kryzysem surowcowym. Prezes URE podejmował liczne działania mające na celu równoważenie interesów wytwórców, przedsiębiorstw ciepłowniczych i odbiorców ciepła systemowego, które prowadzone były m.in. w ramach powołanego przez Regulatora w 2020 r. Zespołu ds. Ciepłownictwa. Również w 2020 r. opublikowane zostały przygotowane w ramach Zespołu wytyczne dla przedsiębiorców wnioskujących o zatwierdzenie taryfy dla ciepła, których celem było usprawnienie procesu taryfowego.
Rok później, w celu zdynamizowania działań na rzecz dostosowania sektora ciepłowniczego do polityki klimatyczno-energetycznej UE, Prezes URE zmienił model regulacyjny dla ciepłownictwa. W nowym modelu wprowadzono regulację, która miała premiować inwestycje przedsiębiorstw ciepłowniczych w dekarbonizację i efektywność energetyczną.
Regulator wielokrotnie podkreślał potrzebę stworzenia modelu centralnego finansowania modernizacji ciepłownictwa, a także podjęcia przez przedsiębiorstwa energetyczne wysiłków na rzecz poszukiwania zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji, w tym dostępnych funduszy unijnych i krajowych, a także środków komercyjnych i prywatnych. W okresie dynamicznych wzrostów cen paliw, Prezes URE podjął współpracę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, który uruchomił kredyty na utrzymanie płynności finansowej przedsiębiorstw ciepłowniczych. Co ważne, koszty obsługi tych kredytów są uwzględniane przez Regulatora w taryfach dla ciepła.
W 2024 r. w URE zainicjowano działania na rzecz dialogu pomiędzy sektorem elektroenergetycznym a ciepłowniczym, które są prowadzone m.in. w ramach Karty Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki. W ich rezultacie przedstawiciele obu sektorów zobowiązali się do rozpoczęcia rozmów dotyczących współpracy w kwestii wyzwań związanych z unijną polityką klimatyczną i transformacją ciepłownictwa, w tym rozwoju technologii „power to heat” oraz magazynowania ciepła, a także dostosowania sieci do nowych potrzeb ciepłownictwa systemowego.
[1] Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1762).
[2] Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 266 z późn. zm.).
[3] O której mowa w art. 47 ust. 2f ustawy – Prawo energetyczne oraz w § 13 rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 7 kwietnia 2020 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz. U. z 2020 r. poz. 718 z późn. zm.).
[4] O której mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1, 1b i 3 ustawy – Prawo energetyczne oraz w § 14 rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 7 kwietnia 2020 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki