W ciągu najbliższych dekad krajobraz energetyczny Europy zmieni się znacząco. Osiągnięcie neutralności klimatycznej oznacza zastąpienie paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii w ciągu najbliższych 30 lat. Jednym z ważnych zasobów w tej transformacji będzie biometan, który może zastąpić wykorzystanie gazu ziemnego.
Niezbędne jest rozpoczęcie planowania racjonalnego wykorzystania zielonych gazów w gospodarce UE, ponieważ ich podaż może być niewystarczająca w stosunku do popytu. Należy mieć na uwadze, że niektóre sektory gospodarki można zdekarbonizować łatwiej i taniej poprzez elektryfikację.
Plan UE RePowerEU zakłada ambitne cele zwiększenia produkcji biometanu z 3,5 mld m³ w 2021 r. do 35 mld m³ w 2030 r., aby zmniejszyć zależność od gazu ziemnego z Rosji. Jednak przewiduje się lukę w produkcji wynoszącą 15–24 mld m³ rocznie.
Kluczowym partnerem, który może odegrać znaczącą rolę w wykorzystaniu biometanu w UE, jest Ukraina. Mimo wyzwań, takich jak trwająca wojna i bariery regulacyjne, Ukraina dysponuje znaczącym potencjałem produkcyjnym – do 1 mld m³ w 2030 r. i aż 22 mld m³ w 2050 r. Obecnie eksport opiera się na dobrowolnej certyfikacji, jednak dostosowanie ukraińskiego systemu do standardów UE jest kluczowe dla skalowania handlu.
Główne korzyści z wykorzystania biometanu obejmują redukcję emisji o 80% w porównaniu do gazu ziemnego, zwiększone bezpieczeństwo energetyczne oraz wartość ekonomiczną wynikającą z wykorzystania odpadów organicznych. Pokonanie barier regulacyjnych i rynkowych może otworzyć nowe możliwości dla biometanu, wspierając dekarbonizację i niezależność energetyczną Europy.
Raport „Harvesting Green Energy: The Potential of Ukraine-EU Biomethane Cooperation” opublikowany w ramach projektu Green Deal Ukraina, którego partnerem jest Forum Energii, bada możliwość importu biometanu z Ukrainy do UE. Analizuje również warunki konieczne do tego, aby współpraca w tej dziedzinie była korzystna dla obu stron.
Wnioski:
- Znaczący potencjał: Ukraina ma możliwość produkcji dużych ilości biometanu, które konsumenci w UE są chętni kupować, aby zmniejszyć koszty dekarbonizacji społeczeństw.
- Systemy certyfikacji: Ze względu na obecną strukturę sieci gazowej eksport biometanu będzie opierał się na solidnych systemach certyfikacji, a nie na śledzeniu poszczególnych molekuł biometanu.
- Zaufanie inwestorów: Niezawodna certyfikacja jest kluczowa dla inwestorów, ponieważ awarie systemu mogą zagrozić całemu eksportowi ukraińskiego biometanu do UE.
- Wzajemne korzyści: Ułatwienie handlu biometanem przynosi wyraźne korzyści zarówno dla UE, jak i Ukrainy, w tym zwiększone bezpieczeństwo dostaw, wyższą konkurencyjność oraz postęp w dekarbonizacji.
Raport dostępny jest wyłącznie w języku angielskim.
Źródło: Fundacja Forum Energii
