Emisje gazów cieplarnianych w UE spadły w 2023 r. o ponad 8 proc. m.in. dzięki rosnącemu wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych.
Komisja Europejska opublikowała sprawozdanie z postępów w działaniach na rzecz klimatu za 2024 r., z którego wynika, że emisje gazów cieplarnianych netto w UE spadły w 2023 r. o 8,3 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem. Jest to największy roczny spadek od dziesięcioleci, z wyjątkiem 2020 r., kiedy to pandemia COVID-19 doprowadziła do redukcji emisji o 9,8 proc.
Emisje gazów cieplarnianych netto są obecnie o 37 proc. niższe niż w 1990 r., podczas gdy PKB wzrósł w tym samym okresie o 68 proc., co świadczy o ciągłym oddzieleniu emisji od wzrostu gospodarczego. UE jest na dobrej drodze do realizacji swojego zobowiązania do ograniczenia emisji o co najmniej 55 proc. do 2030 r.
- Emisje z instalacji energetycznych i przemysłowych objętych unijnym systemem handlu uprawnieniami doemisji odnotowały w 2023 r. rekordowy spadek o 16,5 proc. Emisje w sektorze ETS są obecnie o około 47,6 proc. niższe od poziomów z 2005 r. i są na dobrej drodze do osiągnięcia celu na 2030 r. wynoszącego -62 proc.
- W ramach EU ETS emisje z produkcji energii elektrycznej i ogrzewania zmniejszyły się o 24 proc. w porównaniu z 2022 r., co było spowodowane wzrostem odnawialnych źródeł energii, w szczególności energii wiatrowej i słonecznej, oraz odejściem od węgla. Emisje lotnicze wzrosły o 9,5 proc., kontynuując tendencję po pandemii COVID-19.
- W 2023 r. EU ETS wygenerował dochody w wysokości 43,6 mld euro na inwestycje w działania w dziedzinie klimatu. 7,4 mld euro przeznaczono na fundusz innowacyjny i fundusz modernizacyjny, a resztę środków przekazano bezpośrednio państwom członkowskim.
- Emisje z budynków, rolnictwa, transportu krajowego, drobnego przemysłu i odpadów (objęte rozporządzeniem w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego) spadły w 2023 r. o około 2 proc. Redukcje wynikały z sektora budowlanego, który zmniejszył się o około 5,5 proc.. Emisje z rolnictwa spadły o 2 proc., podczas gdy emisje z transportu spadły o mniej niż 1 proc.
- Naturalny pochłaniacz dwutlenku węgla w UE wzrósł w 2023 r. o 8,5 proc., co odwróciło tendencję spadkową zostatniej dekady w sektorze użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa (LULUCF). Konieczne są jednak dalsze wysiłki, aby osiągnąć cele na 2030 r.
Chociaż niniejsze sprawozdanie zawiera zachęcające informacje na temat redukcji emisji w UE, w ubiegłym roku odnotowano również więcej katastrofalnych wydarzeń oraz ofiar śmiertelnych i źródeł utrzymania, spowodowanych już zmieniającym się klimatem, a globalne emisje nie osiągnęły jeszcze szczytowego poziomu.
Konieczne są dalsze działania, aby zapewnić osiągnięcie przez UE jej celów na 2030 r. i skierowanie się na właściwą drogę do osiągnięcia jej przyszłego celu na 2040 r. oraz celu na 2050 r., jakim jest zeroemisyjność netto. UE musi również kontynuować swoje międzynarodowe zaangażowanie, począwszy od COP29 w przyszłym miesiącu, aby zapewnić, że nasi międzynarodowi partnerzy również podejmą niezbędne działania.
– UE przoduje w przechodzeniu na czystą gospodarkę, a w 2023 r. kolejny rok przyniesie znaczne redukcje emisji gazów cieplarnianych. UE odpowiada obecnie za 6proc. światowych emisji. Zbliżając się do COP29, po raz kolejny pokazujemy naszym międzynarodowym partnerom, że możliwe jest podjęcie działań w dziedzinie klimatu i jednoczesne inwestowanie w rozwój naszej gospodarki. Niestety sprawozdanie pokazuje również, że nasza praca musi być kontynuowana w kraju i za granicą, ponieważ widzimy szkody, jakie zmiana klimatu wyrządza naszym obywatelom – powiedział Wopke Hoekstra, Komisarz ds. Działań w Dziedzinie Klimatu
Chociaż państwa członkowskie powoli poprawiają swoje wyniki w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i budowania odporności, kluczowe znaczenie mają dalsze działania.
W 2023 r. Europa doświadczyła największych pożarów lasów, jakie kiedykolwiek odnotowano, jednego z najmokrzejszych lat w historii, poważnych morskich fal upałów, powszechnych niszczycielskich powodzi i ciągłego wzrostu temperatur. W komunikacie Komisji w sprawie zarządzania ryzykiem klimatycznym oraz w europejskiej ocenie ryzyka klimatycznego podkreślono, że narażenie na zmianę klimatu należy uwzględniać na wszystkich szczeblach sprawowania rządów przy ustalaniu priorytetów politycznych oraz we wszystkich politykach sektorowych.
W ubiegłym roku UE aktywnie zaangażowała się we współpracę z partnerami międzynarodowymi w celu zintensyfikowania działań w dziedzinie klimatu, w szczególności podczas COP28 w Dubaju. Na COP28 strony zakończyły pierwszy globalny przegląd w ramach porozumienia paryskiego, podejmując decyzje w sprawie przyspieszenia działań do 2030 r. i później, w tym odejścia od paliw kopalnych, potrojenia zdolności w zakresie energii ze źródeł odnawialnych na całym świecie i podwojenia globalnego średniego rocznego wskaźnika poprawy efektywności energetycznej do 2030 r. UE, jej państwa członkowskie i instytucje finansowe, wspólnie znane jako Drużyna Europy, nadal wnoszą największy wkład w pomoc rozwojową i największy na świecie wkład w finansowanie działań związanych ze zmianą klimatu, odpowiadając za około jedną trzecią światowego publicznego finansowania działań związanych ze zmianą klimatu.
Kontekst
Sprawozdanie z postępu prac w zakresie działań na rzecz klimatu uzupełnia roczne sprawozdanie na temat stanu unii energetycznej. Przedstawiono w nim postępy w realizacji celów UE w zakresie redukcji emisji zgodnie z wymogami rozporządzenia w sprawie zarządzania unią energetyczną. W sprawozdaniu przedstawiono również najważniejsze osiągnięcia i ostatnie wydarzenia w walce ze zmianą klimatu. Obejmuje on rzeczywiste (historyczne) emisje i prognozowane przyszłe emisje dla każdego państwa członkowskiego oraz informacje na temat polityk i środków UE, finansowania działań w związku ze zmianą klimatu i przystosowania się do niej.
Aby uzyskać więcej informacji
- Sprawozdanie z postępów działań w dziedzinie klimatu za 2024 r.
- Sprawozdanie na temat stanu unii energetycznej na 2024 r.
- Komunikat prasowy – Sprawozdanie na temat stanu unii energetycznej na 2024 r.
- Krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu
- Realizacja Europejskiego Zielonego Ładu
Tekst jest tłumaczeniem maszynowym.
Źródło: Przedstawicielstwo w Polsce
