14 października 2024 r. rząd przyjął dwa projekty ustaw przygotowane w Ministerstwie Klimatu i Środowiska: nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (UD36) zwane “prawem wodorowym” oraz nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (UD41).
– Prezent na rocznicę wyborów 15 października? Dla mnie to dwa ważne projekty ustaw przyjęte właśnie na posiedzeniu rządu, które napisaliśmy w Ministerstwie. To projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii, który między innymi wspiera prosumentów dając im lepsze warunki rozliczeń domowych instalacji fotowoltaicznych, skraca terminy wydawania zezwoleń i decyzji, by przyspieszyć inwestycje w OZE i wprowadza ulgi dla przemysłu energochłonnego. A także projekt ustawy wodorowej, który daje możliwości zastosowania w Polsce wodoru jako paliwa. Tworzymy więc zupełnie nową gałąź gospodarki! – napisała Ministra Klimatu i Środowiska, Paulina Hennig-Kloska.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (UD41)
Projekt ustawy przewiduje rozwój energetyki prosumenckiej oraz dostosowanie polskich przepisów do rozporządzeń i wytycznych Komisji Europejskiej. Przyjęte rozwiązania pozwolą na dalszy rozwój instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym objętych systemami wsparcia.
Obecne przepisy nie zapewniają pełnej zgodności z nowymi dokumentami europejskimi, które odnoszą się do zakresu udzielanej pomocy publicznej w systemach wsparcia odnawialnych źródeł energii (OZE) czy ulg dla odbiorców energochłonnych.
Najważniejsze rozwiązania
- Ulgi dla odbiorców energochłonnych zostaną dostosowane do unijnych wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz cele związane z energią. Zaktualizowana zostanie także lista sektorów objętych systemem wsparcia.
- Kontynuacja programów wsparcia dla wytwórców energii elektrycznej w instalacjach OZE do 1 MW w formule zgodnej z przepisami UE:
- Od 1 stycznia 2026 r., prawo do gwarantowanego odbioru energii przez sprzedawcę zobowiązanego oraz zwolnienie z obciążeń dotyczących bilansowania handlowego będzie dotyczyło wytwórców w instalacjach o mocy poniżej 200 kW.
- W okresie przejściowym, czyli od wejścia w życie nowych przepisów do 31 grudnia 2025 r., takie prawo będzie przysługiwało wytwórcom w instalacjach o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 400 kW.
- Przyspieszenie procesu inwestycyjnego dla OZE.
- Skrócenie terminów wydawania zezwoleń i decyzji, ze szczególnym uwzględnieniem instalacji OZE wykorzystujących energię promieniowania słonecznego, magazynów energii elektrycznej, pomp ciepła, urządzeń i instalacji niezbędnych do przyłączenia instalacji OZE do sieci, a także nadbudowy, rozbudowy, przebudowy lub remontu instalacji OZE.
- Docelowo, łączny czas trwania procedur inwestycyjnych ma się zmniejszyć z 356-416 dni do 149 dni.
- Wprowadzenie rozwiązań zwiększających opłacalność inwestycji dla prosumentów, rozliczających się w systemie net-billing.
- Aktualizacja depozytu prosumenckiego o współczynnik 1,23.
- Przywrócenie możliwości korzystania z rozliczeń po cenach miesięcznych dla prosumentów objętych tym sposobem rozliczeń, wraz z premią za pozostanie w rozliczeniach opartych na cenach dynamicznych.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (UD36)
Projekt wprowadza ramy prawne dotyczące możliwości zastosowania wodoru w Polsce. Zaproponowane zostały też regulacje ułatwiające rozwój potrzeby gospodarki wodorowej. W szczególności określono rolę poszczególnych podmiotów na rynku, zgodnie z przepisami europejskiego pakietu gazowo-wodorowego.
Wodór został uznany za jeden z priorytetów realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, którego głównym celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej Europy do 2050 r. Znaczenie roli wodoru w transformacji energetycznej wynika z jego wszechstronnych właściwości. Może on stanowić surowiec, paliwo, nośnik lub magazyn energii. Znajduje także szerokie zastosowanie w sektorach energii, transportu i przemysłu.
Najważniejsze rozwiązania w projekcie ustawy:
- Wprowadzane zmiany zapewnią stabilność prawa dla podmiotów z sektora publicznego i prywatnego, które działają w obszarze wodoru oraz przyczynią się do pełnego wykorzystania potencjału tego nośnika energii. Przyjęte rozwiązania dadzą również pewność regulacyjną inwestorom.
- Nowe przepisy dotyczą uregulowania rynku wodoru w Polsce, w zakresie, w jakim nie będzie on przesyłany siecią gazową.
- Przesyłanie wodoru siecią gazową nadal będzie podlegało regulacjom przewidzianym dla paliw gazowych.
- Wprowadzone zostaną definicje poszczególnych rodzajów wodoru:
- wodoru niskoemisyjnego;
- wodoru odnawialnego pochodzenia niebiologicznego;
- wodoru odnawialnego.
- Aby sprawanie zarządzać rynkiem wodorowym, powołane zostaną instytucje:
- operatora systemu przesyłowego wodorowego – zajmującego się przesyłaniem wodoru, odpowiedzialnego za ruch sieciowy w sieci przesyłowej wodorowej, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tej sieci, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej wodorowej, w tym połączeń z innymi systemami wodorowymi;
- operatora systemu dystrybucyjnego wodorowego – zajmującego się dystrybucją wodoru, odpowiedzialnego za ruch w sieci dystrybucyjnej wodorowej, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tej sieci, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej wodorowej, w tym połączeń z innymi systemami wodorowymi;
- operatora systemu magazynowania wodoru – zajmującego się magazynowaniem wodoru, odpowiedzialnego za eksploatację instalacji magazynowej wodoru;
- operatora systemu połączonego wodorowego – zarządzającego sieciami połączonymi wodorowymi, w tym siecią przesyłową wodorową, siecią dystrybucyjną wodorową lub systemem magazynowania wodoru.
- Określony został zakres obowiązków i kompetencji każdego z operatorów, w tym jeśli chodzi o zasady certyfikacji i sposób ich wyznaczania.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
