Rozwój infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych stanowi jedno z kluczowych wyzwań w przyspieszeniu transformacji napędowej. Brak odpowiednio rozłożonej sieci przyczynić się może do spowolnienia rozwoju sektora e-mobility zarówno osobowego, jak też ciężarowego i być czynnikiem spowalniającym dynamikę wzrostu gospodarczego Polski. Przedstawiciele PSNM wskazują, że łączna moc stacji ładowania w Polsce musi wzrosnąć ponad 6-krotnie w mniej niż 7 lat, zaś do 2035 r. – w więc za niecałe 12 lat – ponad 15-krotnie[1].
Przepisy AFIR, czyli unijnego Rozporządzenia w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, zaczęły być stosowane 13 kwietnia 2024 r. Nakładają one na wszystkie państwa członkowskie bardzo ambitne, bezpośrednio wiążące obowiązki. Wśród nich jest m.in. konieczność dostosowania łącznej mocy stacji ładowania do liczby zarejestrowanych samochodów z napędem elektrycznym (1,3 kW w przypadku BEV i 0,8 kW w przypadku PHEV). Rozporządzenie przewiduje ponadto m.in. konieczność rozmieszczenia stref ładowania wysokiej mocy (zarówno przeznaczonych dla pojazdów osobowych i dostawczych, jak i ciężarówek) wzdłuż sieci TEN-T.
– W Polsce powstaje coraz więcej ogólnodostępnych punktów ładowania. W I połowie 2024 r. przybyło ich ok. 1,3 tys., czyli o 80% więcej niż w I połowie 2022 r. Mimo to Polska nadal jest bardzo daleko od wypełnienia wymogów unijnych wynikających z rozporządzenia AFIR, czego przykładem jest choćby fakt pokrycie sieci bazowej TEN-T (na lata 2025 i 2027) w zakresie stref ładowania dla pojazdów osobowych i dostawczych są aktualnie zrealizowane odpowiednio w zaledwie ok. 8% i 2%. Jeszcze gorzej jest w przypadku pokrycia stref ładowania dla pojazdów eHDV, które jest spełnione w 0%. To konsekwencja licznych barier regulacyjno-systemowych. Bez ich usunięcia jest praktycznie pewne, że celów AFIR nie będziemy w stanie zrealizować terminowo – podkreśla Aleksander Rajch, Członek Zarządu PSNM.
Konkretne wymagania
Należy przypomnieć, że państwa członkowskie mają obowiązek rozbudowy infrastruktury ładowania wzdłuż sieci bazowej TEN-T do 2025 r. W efekcie co 60 km na każdym kierunku podróży mają być rozmieszczone, przeznaczone dla samochodów osobowych i dostawczych, ogólnodostępne strefy ładowania o mocy co najmniej 400 kW. Dwa lata później (do 2027 r.) moc takich stref będzie musiała wzrosnąć do co najmniej 600 kW. Podobne wymogi dotyczą sieci kompleksowej TEN-T (z terminami granicznymi ustalonymi na lata 2027, 2030 oraz 2035). Kolejnym wymogiem jest obowiązek wyposażenia stacji ładowania w terminale płatnicze, umożliwiające rozliczenie usługi ładowania za pośrednictwem kart płatniczych. Zgodnie z zapisami AFIR, realizacja tego celu ma nastąpić po 6 miesiącach od wejścia w życie rozporządzenia (czyli od 13 kwietnia br.) i dotyczy wszystkich ogólnodostępnych punktów ładowania obsługiwanych przez operatorów stacji ładowania.
– Celem Visa jest opracowywanie produktów i rozwiązań, które pomagają ludziom i firmom przejść na zrównoważoną konsumpcję. Europa jest obecnie wiodącym i najszybciej rozwijającym się rynkiem usług ładowania pojazdów elektrycznych, który szybko ewoluuje, a firmy poszukują coraz lepszych rozwiązań dla flot. Opracowaliśmy zaawansowane rozwiązanie mobilne Visa Fleet 2.0., którego celem jest uproszczenie płatności biznesowych poprzez lepsze zarządzanie wydatkami, kontrolę kosztów paliwa i utrzymania flot. Połączenie tej innowacyjnej technologii płatności z siecią akceptacji kart Visa pozwala nam znacznie uprościć procesy, które były niegdyś bardzo uciążliwe. Cieszymy się, że w ten sposób możemy przesuwać granice tego, co jest możliwe w obszarze płatności flotowych i mobilnych – mówi Katarzyna Zubrzycka, Dyrektorka Działu detalistów i agentów rozliczeniowych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, Visa.
Konieczne pilne działania
Brak realizacji celów AFIR może przyczynić się do niewystarczającego tempa rozbudowy infrastruktury ładowania w Polsce. To właśnie brak odpowiedniej liczby stacji ładowania jest jednym z głównych powodów bardzo niskiego udziału BEV w sprzedaży nowych samochodów osobowych w Polsce (zaledwie ok. 4%). Średnia unijna jest ponad 3-krotnie wyższa.
– Zbyt małe tempo zmian w zakresie infrastruktury ładowania to przede wszystkim wynik przeszkód o charakterze regulacyjnym i systemowym. Do najważniejszych zalicza się m.in. wskazywanie miejsca przyłączenia w znacznej odległości od planowanej lokalizacji stacji ładowania (granicy nieruchomości), co oznacza bardzo wysokie koszty budowy przyłączy (często o długości kilku kilometrów) po stronie operatorów, w wielu przypadkach uniemożliwiające (z przyczyn finansowych oraz operacyjnych) realizację inwestycji infrastrukturalnych. Dodatkowo, rozwój sieci stacji ładowania utrudniają również odległe (proponowane przez OSD) terminy budowy przyłączy, wykraczające poza terminy określone w AFIR. Skutkują one najdłuższym w UE czasem uruchamiania stacji ładowania, który w przypadku wielopunktowych hubów wysokiej mocy często wynosi nawet 3 lata – podkreśla Jan Wiśniewski, Dyrektor Centrum Badań i Analiz PSNM.
AFIR podczas KNM 2024
Wypełnienie wymogów Rozporządzenia AFIR powinno stanowić jedno z kluczowych działań w zakresie rozwoju elektromobilności. Aby przyspieszyć działania w tym zakresie podczas tegorocznego, jubileuszowego Kongresu Nowej Mobilności, który będzie miał miejsce 24-26 września w EXPO Łódź, przedstawiciele władz centralnych i branży, operatorzy oraz eksperci rynkowi będą rozmawiać jak najszybciej wdrożyć prawnie rozwiązania rozwiązujące główne przeszkody w rozwoju elektromobilności w ramch ścieżki tematycznej Poland Drivers e-Mobilty, Urban New Mobility Summit czy eHDV Forum. Ponadto dyskuje dotyczące infrastruktury obejmą również tematykę związaną z prywatną infrastrukturą ładowania dla flot (w ramach panelu Private Infrastructure for e-Fleets – A Strategy Based on Experience), miejską infrastrukturę ładowania (w ramach panelu Charging Infrastructure for Cities of the Future) czy dalszy rozwój sieci ładowania pojazdów eHDV (w ramach panelu Next Steps After Subsidies for the eHDV Charging Infrastructure).
Ostatnia szansa na zakup biletu!
Osoby zainteresowane uczestnictwem w tegorocznej edycji Kongresu Nowej Mobilności 2024 wciąż mogą nabywać bilety. W sprzedaży są wejściówki „Conference & EXPO pass” (dostęp do wszystkich scen konferencyjnych i przestrzeni networkingowych) oraz „EXPO ticket” (dostęp trzeciego dnia do części targowej). Bilety są oferowane w cenach „Final Call”: 2690 zł netto – „Conference & EXPO pass” oraz 290 zł netto – „EXPO ticket”.
Bilety można nabyć na stronie: www.kongresnowejmobilnosci.pl
[1] Polish EV Outlook 2024. Opracowanie PSNM.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności
