6 sierpnia 2024 r. na zlecenie Urzędu Miasta Główny Instytut Górnictwa – Państwowy Instytut Badawczy przeprowadził badania na terenach pogórniczych w Wałbrzychu, dotyczące potencjalnego zagrożenia metanowego. Badania były związane z tajemniczym wybuchem, który miał miejsce w lipcu.
22 lipca 2024 r. po godzinie dwudziestej trzeciej przy ulicy Batorego w Wałbrzychu doszło do głośnej eksplozji. Pojawiło się wiele głosów, że mogło dojść do wybuchu metanu, który miałby się wydostawać przez szyb Chwalibóg. UM Wałbrzych zwrócił się do GIG-PIB o zbadanie, czy w okolicy licznych starych, zlikwidowanych wyrobisk nie wydobywa się metan lub inne gazy, które mogłyby stanowić zagrożenie dla ludności.
Pracownicy Zakładu Geologii, Geofizyki i Ochrony Powierzchni oraz Zakładu Akustyki, Elektroniki i Rozwiązań IT GIG-PIB wykonali 6 sierpnia br. w Wałbrzychu pomiary stężeń gazów w Lisiej Sztolni, w rejonie szybu Chwalibóg, sztolni Friedrich Wilhelm oraz przy jej ujściu do rzeki Pełcznica. Pomiary zrealizowano wykorzystując nowoczesne zaplecze aparaturowe, takie jak: miernik do badań atmogeochemicznych, polegających na określeniu w powietrzu gruntowym stężeń dwutlenku węgla, metanu i sumy węglowodorów, oraz mobilny, zamontowany na dronie, system detekcji, pomiaru i mapowania stężenia gazów, zanieczyszczeń oraz związków chemicznych w powietrzu atmosferycznym.
Do analizy wykorzystano też wyniki pomiarów realizowanych przez GIG-PIB w ramach projektu PoMHaz, który zajmuje się kompleksową oceną zagrożeń na terenach pogórniczych, takich właśnie jak migracja gazów, ale też osiadanie powierzchni i problemy hydrologiczne. Na terenie Wałbrzycha monitoring gazów prowadzony jest od lutego 2024 r.
Przeprowadzone badania przez zespół specjalistów GIG-PIB, pozwoliły na następujące stwierdzenia:
- Wybuch z dnia 22.07.2024 r. nie ma związku z infrastrukturą pogórniczą.
- Nie stwierdzono podwyższonych stężeń metanu w powietrzu atmosferycznym badanych rejonów. Nie występuje zagrożenie gazowe na powierzchni. Jakość powietrza jest analogiczna jak poza terenem górniczym, wyniki są w zbliżone do średnich wyników mierzonych w Polsce.
- Z uwagi na stwierdzone podwyższone stężenia CO2 w wyrobiskach górniczych (Lisia Sztolnia) oraz w gruncie nad wyrobiskami górniczymi proponuje się, aby nowe inwestycje na powierzchni w rejonie starych wyrobisk górniczych w Wałbrzychu (wylotów sztolni oraz szybów) poprzedzone były oceną zagrożenia gazowego.
- Zaleca się wykonywanie okresowych, kontrolnych pomiarów gazów w obszarach starych wyrobisk mających połączenie z powierzchnią oraz w strefach uskokowych na terenie pogórniczym.
Należy pamiętać jednak, że emisja niekontrolowanych gazów będzie stanowić problem na terenach pogórniczych, również w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. W pierwszym etapie likwidacji kopalń przez zawodnienie wyrobisk górniczych i podnoszenie się zwierciadła wody w kierunku powierzchni, może również wystąpić problem niekontrolowanej emisji metanu.
Źródło: Główny Instytut Górnictwa – Państwowy Instytut Badawczy
