SPEO wystąpiło do Ministerstwa Klimatu i Środowiska ze stanowiskiem dotyczącym zasad kwalifikowania ciepła odzyskiwanego z Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów. Zwracamy się z prośbą o prowadzenie dialogu na poziomie Unii Europejskiej, aby taka energia uzyskała status ciepła odpadowego.
W wyniku prowadzenia procesu przetwarzania odpadów w spalarniach odpadów w Polsce odzyskiwana jest energia w ilości ponad 4,5 mln GJ rocznie2. Znacząca część energii wytwarzanej w ITPOK, której źródłem są ulegające biodegradacji części odpadów komunalnych kwalifikowana jest jako pochodząca z odnawialnych źródeł energii (OZE). Pozostała część energii odzyskiwanej w ITPOK, jak również cała energia cieplna odzyskiwana w ITPON, na mocy definicji zawartej w Ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (t. j. Dz.U. 2024 poz. 266) może – i powinna – być kwalifikowana jako tzw. ciepło odpadowe.
Realne wsparcie dla systemów ciepłowniczych
Dzięki przyjęciu takiej kwalifikacji ciepła odzyskiwanego w instalacjach termicznego przekształcania odpadów realne staje się wsparcie lokalnych systemów ciepłowniczych w dążeniu do osiągnięcia i utrzymania statusu efektywnego systemu ciepłowniczego, zgodnie z wymaganiami nowej Dyrektywy o efektywności energetycznej (EED)3, przyjętej w dniu 13 września 2023 r. Już za kilka lat to właśnie legitymowanie się przez daną sieć ciepłowniczą statusem efektywnego systemu ciepłowniczego będzie warunkował możliwość jego finansowania ze środków publicznych dla tej sieci (systemy nieposiadające tego statusu nie będą mogły liczyć na finansowanie), przyłączania się nowych odbiorców oraz prawa do odłączania się odbiorców w przypadku utraty tego statusu przez system ciepłowniczy.
Podejście, zgodnie z którym ciepło odzyskiwane w spalarniach odpadów uzyskuje status ciepła odpadowego (w zakresie w jakim nie jest kwalifikowane jako ciepło z OZE), jest już szeroko stosowane w niektórych krajach Unii Europejskiej.
Niepokojące wiadomości z Unii Europejskiej
Branża spalania odpadów jest jednak zaniepokojona pracami Komisji Europejskiej i Dyrekcji Generalnej ds. Energii zajmujących się opracowaniem wytycznych, które miałyby określać potencjalnie źródła ciepła odpadowego. Według informacji posiadanych przez Stowarzyszenie wytyczne Komisji Europejskiej miałby wykluczać możliwość zaliczenia części odzyskanego ciepła ze spalania odpadów pochodzenia kopalnego jako ciepła odpadowego. Kierunek ten jest niezgodny z dotychczasowymi założeniami Ministerstwa Klimatu i Środowiska. W dokumencie przygotowanym przez MKiŚ na podstawie wymagań art. 14 poprzednio obowiązującej Dyrektywy o Efektywności Energetycznej, pn. “Ocena potencjału efektywności w zakresie ogrzewania i chłodzenia w Polsce”, przyjęta została hierarchia źródeł ciepła, według której cały strumień ciepła pochodzącego z instalacji termicznego przekształcania odpadów będzie wykorzystywany na potrzeby zaopatrzenia systemu ciepłowniczego w ciepło.
Brak możliwości zakwalifikowania ciepła pochodzącego z procesu termicznego przekształcania odpadów jako ciepła odpadowego, może prowadzić do odmowy zakupu tego strumienia ciepła przez przedsiębiorstwo ciepłownicze zajmującego się w obszarze danej sieci ciepłowniczej obrotem ciepłem lub wytwarzaniem ciepła i jego sprzedażą odbiorcom końcowym. Te problemy zostały w ostatnim czasie zasygnalizowane przez członków stowarzyszenia CEWEP (Confederation of European Waste-to-Energy Plants).
Prośba do Ministerstwa o dialog w sprawie statusu ciepła z ITPO
Jako Stowarzyszenie Producentów Energii z Odpadów zrzeszające krajowe instalacje termicznego przekształcania odpadów, zwracamy uwagę na potencjalne ryzyko wynikające z opracowania wytycznych i prowadzeniu przez Komisję Europejską działań zmierzających do zawężania stosowalności definicji ciepła odpadowego. Uważamy za celowe, aby prawo UE jednoznacznie uznawało ciepło pochodzące z procesu termicznego przekształcania odpadów za ciepło odpadowe.
Z tego powodu zwracamy się z uprzejmą prośbą o rozpoczęcie dialogu z Dyrekcją Generalną ds. Energii, jak również o kontynuowanie przez Rząd RP odpowiednich działań zmierzających do uzyskania korzystnych rozwiązań legislacyjnych na poziomie UE.
Pełna treść pisma w załączniku poniżej.
Pobierz – Pismo do MKiŚ w sprawie ciepła odpadowego
Źródło: Stowarzyszenie Producentów Energii z Odpadów