Z takiego dofinansowania mogą korzystać odbiorcy w gospodarstwach domowych, odbiorcy biznesowi, a także jednostki sektora finansów publicznych.
Środki te mogą być przeznaczone na wymianę urządzeń oraz instalacji służących do ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody na urządzenia charakteryzujące się wyższą klasą efektywności energetycznej[1], a także na przyłączenie do sieci ciepłowniczej.
Program bezzwrotnych dofinansowań został wprowadzony w znowelizowanej w 2021 r. ustawie o efektywności energetycznej jako alternatywna forma rozliczania obowiązku oszczędzania energii przez podmioty zobowiązane[2], którymi są m.in. wybrane przedsiębiorstwa energetyczne. Przepisy te umożliwiają współfinansowanie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorców końcowych, a następnie zaliczenie uzyskanych oszczędności energii finalnej do realizacji obowiązku efektywnościowego.
Programy bezzwrotnych dofinansowań coraz bardziej popularne
W 2024 r. programy bezzwrotnych dofinansowań na poprawę efektywności energetycznej oferuje 38 podmiotów zobowiązanych, podczas gdy w 2023 r. oferowało je 31 podmiotów. Największą grupę stanowią przedsiębiorstwa ciepłownicze, ale z tej formy realizacji obowiązku uzyskania oszczędności energii korzystają również sprzedawcy energii elektrycznej oraz firmy z sektora paliw gazowych.
Większość programów zgłoszonych na 2024 r. ma zasięg lokalny lub regionalny, jednak są też programy, które obejmują obszar całej Polski. Lokalizacje przedsiębiorstw oferujących dofinansowania prezentuje poniższa mapa.
Rys. 1. Lokalizacja podmiotów, które realizują programy bezzwrotnych dofinansowań w 2024 r.
Lista podmiotów realizujących ww. programy zawiera również adresy stron internetowych, pod którymi są lub mają zostać opublikowane regulaminy programów oraz dokumenty niezbędne do uczestnictwa w nich. Odbiorcy końcowi znajdą tam również informacje o zakresie wsparcia oferowanym przez dany program.
W przypadku wątpliwości związanych z możliwością skorzystania z dofinansowania należy kontaktować się bezpośrednio z przedsiębiorstwem oferującym wybrany program bezzwrotnych dofinansowań.
***
- Zgodnie z ustawą o efektywności energetycznej3 podmioty zobowiązane do uzyskania oszczędności energii mogą zrealizować ten obowiązek nie tylko przez realizację przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej u odbiorcy końcowego, uzyskanie i przedstawienie do umorzenia świadectw efektywności energetycznej oraz uiszczenie opłaty zastępczej, ale także w formie programów bezzwrotnych dofinansowań, które umożliwiają współfinansowanie przedsięwzięć u odbiorców końcowych, co z kolei ma zoptymalizować zużycie energii.
- Podmiotami zobowiązanymi do uzyskania oszczędności energii są głównie przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu lub obrocie energią elektryczną, ciepłem lub gazem ziemnym, które sprzedają energię elektryczną, ciepło lub gaz odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [4].
- Aby skorzystać z możliwości realizacji obowiązku efektywnościowego w ramach programu bezzwrotnych dofinansowań, podmiot zobowiązany, do 15 grudnia roku poprzedzającego rok realizacji programu, sporządza i składa Prezesowi URE regulamin programu.
- Wprowadzone przez ustawodawcę programy bezzwrotnego dofinansowania inwestycji na rzecz poprawy efektywności energetycznej mają na celu przyspieszenie procesu modernizacji indywidualnych źródeł ciepła, które są jedną z przyczyn zanieczyszczenia powietrza w Polsce.
[1] Informację o minimalnych klasach energetycznych urządzeń grzewczych, które mogą zostać objęte programem dofinansowań, można znaleźć na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
[2] Art. 10 ust. 1 ustawy z 16 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 831 z późn. zm.).
[3] Art. 15a ustawy o efektywności energetycznej.
[4] Wykaz podmiotów zobowiązanych zawiera art. 10 ust. 2 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o efektywności energetycznej.
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki