27 października w obecności inspektorów dozoru jądrowego PAA reaktor badawczy MARIA został po raz pierwszy od września 2022 r. uruchomiony na mocy nominalnej. Zgodę na uruchomienie reaktora po zakończonych pracach modernizacyjnych wydał Prezes Państwowej Agencji Atomistyki Andrzej Głowacki.
Trwające od września 2022 r. prace modernizacyjne reaktora badawczego MARIA dotyczyły pulpitów sterowniczych oraz tablic mnemotechnicznych w sterowni reaktora, rozdzielni głównych, układów progowych oraz separatorów zasilaczy współpracujących z torami pomiarowymi reaktora. Objęte pracami modernizacyjnymi były również m.in. zbiorniki zrzutowe oraz przetworniki pomiaru przepływu wody. Po zakończeniu modernizacji Narodowe Centrum Badań Jądrowych, na terenie którego znajduje się reaktor badawczy MARIA, przeprowadziło próby i testy funkcjonowania poszczególnych systemów. W celu potwierdzenia prawidłowego i bezpiecznego działania reaktora dokonano też próbnego uruchomienia reaktora na mocy minimalnej, czyli 500 kW.
Każdy modernizowany element reaktora objęty był odrębnym postępowaniem administracyjnym. Ustawa – Prawo atomowe wymaga pisemnej zgody Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki zarówno na modernizację systemu, elementu konstrukcji lub wyposażenia obiektu jądrowego mającego znaczenie ze względu na bezpieczeństwo jądrowe i ochronę radiologiczną, jak i na uruchomienie reaktora po przerwie na taką modernizację.
Wydane 27 października decyzje Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki kończą sześć toczących się równolegle postępowań administracyjnych w przedmiocie uruchomienia reaktora MARIA po przerwie na modernizację. W ramach tych postępowań specjaliści PAA szczegółowo zweryfikowali przeprowadzoną przez NCBJ ocenę wpływu danej modernizacji na bezpieczeństwo jądrowe, ochronę radiologiczną i ochronę fizyczną podczas pracy reaktora w warunkach normalnej eksploatacji, jak również w trakcie warunków awaryjnych.
Prezes Państwowej Agencji Atomistyki dokonał jednocześnie zmiany udzielonego NCBJ w 2015 r. zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z narażeniem, polegającej na eksploatacji reaktora badawczego MARIA, tak, by uwzględniało przeprowadzone modernizacje.
Źródło: Państwowa Agencja Atomistyki
