Przy jazie na rzece Skotawie (dopływ Słupi) powstaje nowa przepławka. Dzięki temu ryby będą mogły swobodnie i bezpiecznie migrować w górę i w dół jej nurtu, zamiast trafiać do sztucznego kanału zasilającego elektrownię wodną Skarszów Dolny. To jedna z wielu prośrodowiskowych inwestycji Energi Wytwarzania z Grupy ORLEN.
Do tej pory w ramach inwestycji zrealizowano ok. 60% wszystkich prac budowlanych, w tym 90% betonowania. Obecnie w realizacji jest wykonane są konstrukcje betonowych ścian oraz płyty dennej kolejnych sekcji koryta przepławki. Prace prowadzone są w wykopie zabezpieczonym stalowymi ściankami szczelnymi. Po zakończeniu betonowania wykonane zostaną specjalne komory wewnątrz przepławki, które posłużą spowolnieniu przepływającej przez obiekt wody, aby jej pęd nie zaszkodził rybom ani nie wpłynął na samo starorzecze. Ponadto oprócz przepławki planowany jest też montaż bariery elektrycznej na wlocie do kanału derywacyjnego obiektu, która ułatwi kierowanie ryb w stronę wejścia do przepławki i dalej do starorzecza Skotawy. Zakończenie budowy przepławki planowane jest w grudniu 2023 r.
Przepławki stanowią wygodne drogi wodne budowane specjalnie dla ryb żyjących w rzekach, których wody zasilają elektrownie wodne. Pozwalają one ichtiofaunie na swobodne i bezpieczne pokonywanie stopni wodnych, zmniejszając wpływ jednostek wytwórczych na środowisko. Budowa każdej przepławki konsultowana jest z uznanymi specjalistami z dziedziny ichtiologii.
Samą elektrownię wodną Skarszów Dolny, zlokalizowaną ok. 17 km od Słupska, wybudowano w 1922 r. Powstała na fundamentach wcześniejszych działających tu zakładów, w tym dawnej papierni, która spłonęła w 1872 r. Stopień wodny, który służył jej do produkcji energii z wody, stał niewykorzystany przez pół wieku, nim wybudowano tam hydroelektrownię.
Potrzebne, ale czasochłonne
Obecnie w przepławki wyposażone jest jedenaście małych elektrowni wodnych Energi Wytwarzania: Drzeżewo, Borowo, Wojdyty, Kotowo, Łyna, Brąswałd, Braniewo, Rakowiec, Rościno, Smołdzino i Biesowice. W najbliższych latach spółka, oprócz realizowanego właśnie Skarszowa Dolnego, planuje budowę przepławek w kolejnych swoich hydroelektrowniach małej mocy, na terenie woj. zachodniopomorskiego, pomorskiego i warmińsko-mazurskiego.
Budowa przepławek to proces wymagający nie tylko znaczących nakładów finansowych, ale też przede wszystkim czasochłonny ze względu na konieczność każdorazowego pozyskiwania pełnej dokumentacji i wszystkich uzgodnień administracyjnych.
Z troską o środowisko
Wpisane w wieloletnią perspektywę rozwojową przepławki to nie jedyne działanie prośrodowiskowe Energi Wytwarzania związane z zarządzanymi przez nie małymi elektrowniami wodnymi. Spółka uczestniczy też w cyklicznym zarybianiu rzek, na których pracują jej obiekty – zmniejsza to ich wpływ na ichtiofaunę i pozwala utrzymać liczebność ryb na stałym poziomie.
Współpracuje też z organizacjami zajmującymi się odłowem ryb, pozyskaniem ikry i przeprowadzeniem sztucznego tarła w celu odbudowywania populacji ryb wędrownych. Jedną z takich organizacji jest np. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. Energa Wytwarzanie udostępnia jego przedstawicielom teren przy wybranych elektrowniach wodnych w celu odłowu troci i łososi w celu pozyskania materiału rozrodczego. Odłowione ryby są następnie wypuszczenie z powrotem do rzeki.
Historyczne, ale sprawne obiekty
Energa Wytwarzanie posiada 44 małe elektrownie wodne. Wiele z nich powstało jeszcze na początku ubiegłego wieku bądź w okresie dwudziestolecia międzywojennego – mimo to obok swojej historycznej i często estetycznej wartości zachowują również pełną sprawność produkcyjna. Energa Wytwarzanie zarządza też największa w Polsce przepływową elektrownią wodną na stopniu wodnym we Włocławku.
Łącznie hydrolelektrownie spółki dysponują mocą zainstalowaną wynoszącą 202 MW, a w pierwszym półroczu br. wyprodukowały 585 GWh energii elektrycznej – wystarczająco dużo, aby zasilić przeszło 290 tys. gospodarstw domowych.
Energa Wytwarzanie zarządza również Elektrownią Szczytowo-Pompową Żydowo o mocy 157 MW, pełniącą w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym funkcję magazynu energii.
Źródło: ENERGA SA