Rola państwa w realizacji projektów związanych z energetyką jądrową, bezpieczeństwo energetyczne oraz dywersyfikacja łańcucha dostaw dla energetyki jądrowej to główne tematy konferencji „Roadmap to new nuclear” organizowanej przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Wydarzenie, w którym uczestniczyła Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa, odbyło się 28 września 2023 r. w Paryżu.
Szefowa Resortu Klimatu i Środowiska zwróciła uwagę, że przez ostatnie 2 lata wszyscy stoimy w obliczu dramatycznych zmian rynkowych i geopolitycznych w związku z niesprowokowaną agresją Rosji na Ukrainę, powodującą bezprecedensowy wzrost cen paliw i energii.
– Walka niestety trwa. Sytuacja w pełni potwierdziła znaczenie bezpieczeństwa energetycznego, suwerenności energetycznej oraz utrzymania pełnego uniezależnienia się od dostaw surowców energetycznych z państw reżimowych, które używają szantażu energetycznego jako broni w walce o swoje wpływy – zauważyła.
Jak zaznaczyła, Polska pozostaje w pełni zaangażowana w transformację swojego sektora energetycznego w kierunku czystego i bezpiecznego systemu i zobowiązuje się do osiągnięcia tego przy pomocy energetyki jądrowej.
– Wczoraj została podpisana kluczowa umowa wdrożeniowa na zaprojektowanie pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. Rośnie też zainteresowanie polskich firm technologiami SMR. W 2040 r. będziemy mieć min. 20% udział energetyki jądrowej w polskim miksie energetycznym, co pomoże nam w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego – wyjaśniła.
Anna Moskwa, Minister Klimatu i Środowiska, dodała również, że Rząd postrzega budowę elektrowni jądrowych w Polsce jako kluczowe, a jednocześnie złożone zadanie inwestycyjne, które będzie miało istotny wpływ dla krajowego przemysłu.
– Polskie przedsiębiorstwa od wielu lat wykonują prace i usługi na rzecz światowej energetyki jądrowej. Tylko w ciągu ostatnich 10 lat blisko 80 polskich firm zaangażowało się w realizację prac dla tej branży. Kolejna grupa – ok. 250 firm – ma potencjał, aby stosunkowo szybko włączyć się w łańcuchy dostaw sektora – poinformowała.
Minister podczas międzynarodowej konferencji OECD wskazała także, że istnieje potrzeba dużej roli państwa w realizacji projektów związanych z energetyką jądrową. Jak dodała, państwo odpowiada nie tylko za akty prawne i kierunki polityki strategicznej, ale za całe środowisko podejmowania projektów budowy nowych elektrowni.
– Zaangażowanie budżetu państwa pozwala na znaczne ograniczenie ryzyka projektu, a także wpływa na akceptację społeczną dla energetyki jądrowej. Jak wynika z badania, przeprowadzonego w listopadzie 2022 r., aż 86% obywateli popiera budowę elektrowni jądrowych w Polsce – powiedziała.
Spotkania dwustronne
Podczas wizyty w stolicy Francji Minister Anna Moskwa odbyła również szereg spotkań bilateralnych. Jednym z nich było spotkanie z dr Fatihem Birolem, Dyrektorem Wykonawczym IEA. Jak zaznaczyła Minister od 2008 r., kiedy Polska przystąpiła do MAE, aktywnie uczestniczy w działaniach agencji. Rok 2023 r. jest doskonałą okazją do podkreślenia roli Polski w Agencji, a ostatnie 15 lat członkostwa stały się dowodem na zwiększenie roli naszego kraju w globalnych strukturach mających fundamentalny wpływ na kształtowanie światowego bezpieczeństwa energetycznego.
– Najlepszym przykładem pozytywnych zmian jest obszar bezpieczeństwa energetycznego – kiedyś 94% importu ropy i ponad 80% gazu pochodziło z Rosji, dziś jesteśmy całkowicie niezależni od rosyjskich surowców energetycznych – powiedziała. – Polska zamierza nadal wspierać Agencję w wysiłkach na rzecz rozwoju nowych technologii czystej energii, jako podstawowego filaru światowego bezpieczeństwa energetycznego – dodała.
Anna Moskwa odbyła także rozmowę z Jennifer Granholm, Sekretarz Energii USA. Jak podkreśliła Minister, Polska postrzega inwestycje w cywilną energię jądrową jako wybór prawdziwie strategiczny, mający szerokie implikacje dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i Europy Środkowo-Wschodniej, wzrostu gospodarczego i postępu technologicznego.
– Wczoraj spółka Polskie Elektrownie Jądrowe podpisała z konsorcjum Westinghouse-Bechtel umowę na zaprojektowanie pierwszej polskiej elektrowni jądrowej, która ma powstać na Pomorzu. Dziś w Paryżu omawiamy kolejne kroki realizacji tej kluczowej inwestycji dla polskiego bezpieczeństwa energetycznego. To znaczący krok w kierunku zapewnienia Polsce czystej, niezawodnej i bezemisyjnej energii, a także ogromne wzmocnienie polsko-amerykańskich relacji – zauważyła.
Z kolei polsko-rumuńska współpraca w zakresie energetyki jądrowej to jeden z tematów rozmowy Minister Anny Moskwy z Sebastianem Burdują, Ministrem Energii Rumunii. Minister zaznaczyła, że Polska pozostaje w pełni zaangażowana w transformację swojego sektora energetycznego i dąży do osiągnięcia tego przy pomocy energetyki jądrowej. – Energetyka jądrowa odgrywa ważną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Europy, a jej dalszy rozwój pozwoli nam uniezależnić się od importu rosyjskich surowców energetycznych – wskazała.
Z Ministrem Energii Bułgarii Rumenem Radevem Szefowa Resortu rozmawiała nt. doświadczeń dot. realizacji projektu budowy elektrowni jądrowej oraz dobrych praktyk w zakresie wyzwań związanych z regionami węglowymi w fazie transformacji w obu krajach.
Minister Anna Moskwa spotkała się też z Yasutoshi Nishimura, Ministrem Gospodarki, Handlu i Przemysłu Japonii. – Wysoko cenimy partnerstwo polsko-japońskie w dziedzinie energetyki jądrowej i liczymy na jego kontynuację, a nawet wzmocnienie dialogu – powiedziała.
Wiceminister Piotr Dziadzio na konferencji MAE dot. minerałów krytycznych i czystej energii
Również w Paryżu odbył się szczyt dotyczący minerałów krytycznych i czystej energii, organizowany przez Międzynarodową Agencję Energetyczną, a także konferencja okazji 15-lecia członkostwa Polski w MAE „Energy security and climate policy in the wake of the biggest energy crisis – lessons drawn and the way forward for the Central and Eastern Europe”, przygotowana przez Stałe Przedstawicielstwo RP przy OECD. W wydarzeniach wziął udział Piotr Dziadzio, Wiceminister Klimatu i Środowiska, Główny Geolog Kraju.
– Dziękuję Międzynarodowej Agencji Energetycznej za podjęcie tematu surowców krytycznych, a w szczególności za analizę ich roli w transformacji. Doceniam utworzenie przez Agencję Grupy Krytycznych Minerałów, która będzie pomocna rządom i przedsiębiorstwom w zarządzaniu tą ważną kwestią – powiedział Wiceminister Piotr Dziadzio.
– Wysokie i zmienne ceny materiałów krytycznych oraz skoncentrowane łańcuchy dostaw mogą opóźnić transformację energetyczną i uczynić ją bardziej kosztowną. Mogą też zagrozić planom zwiększenia niezależności energetycznej w wielu krajach. Aby uporać się z tym problemem, Polska aktywnie działa w ramach przyjętej w marcu 2022 r. Polityki Surowcowej Państwa – dodał Wiceminister.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
