AFIR, czyli unijne rozporządzenie ws. rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, zostało w opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 22 września 2023 r. Oznacza to, że nowe przepisy wejdą w życie już 13 kwietnia 2024 r. a Polska ma coraz mniej czasu na wdrożenie zmian, które przyspieszą rozwój sieci stacji ładowania. – Branża zrównoważonego transportu zaczyna odliczać dni w ramach 6-miesięcznego okresu do rozpoczęcia obowiązywania rozporządzenia – zapowiada PSPA.
AFIR (z ang. Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure – AFIR), zastępuje Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych. Przepisy AFIR zaczną obowiązywać 6 miesięcy od upływu 20. dnia po opublikowaniu nowego aktu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej tj. 13 kwietnia 2024 r. W odróżnieniu do wspomnianej dyrektywy, AFIR będzie obowiązywał bezpośrednio w każdym państwie członkowskim – również w Polsce – bez potrzeby implementacji.
– Konieczność podnoszenia łącznej mocy stacji ładowania na każdy zarejestrowany samochód z napędem elektrycznym (1,3 kW w przypadku BEV i 0,8 kW w przypadku PHEV), do 2025 r. obowiązek rozmieszczenie maksymalnie co 60 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T stref ładowania (każda o łącznej mocy co najmniej 400 kW, a do 2027 r. co najmniej 600 kW) na każdym kierunku podróży czy konieczność wyposażania ładowarek w możliwość płatności ad-hoc to tylko niektóre z bardzo ambitnych wymogów przewidzianych przez AFIR. Poza tym rozporządzenie wyznacza cele w obszarze infrastruktury dla elektrycznych pojazdów ciężkich. Do końca 2027 r. – a więc już za ok. 4 lata – wzdłuż połowy sieci bazowej TEN-T będą musiały funkcjonować przeznaczone dla eHDV strefy ładowania o mocy co najmniej 2800 kW każda. Dla przypomnienia – obecnie w Polsce nie funkcjonuje ani jedna stacja dedykowana zeroemisyjnym ciężarówkom – mówi Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.
PSPA podkreśla, że obecne tempo rozwoju rynku infrastruktury ładowania w Polsce nie pozwoli na wypełnienie celów rozporządzenia. Przyrost sieci ogólnodostępnych ładowarek (o 197% w latach 2019-2023) jest ponad 4-krotnie mniejszy niż wzrost liczby samochodów z napędem elektrycznym (o 882% w latach 2019-2023). Mimo starań operatorów tempo rozbudowy stacji jest wciąż opóźniane przez liczne bariery systemowe, w tym bardzo długi czas budowy przyłączy, niekorzystne warunki przyłączeniowe, przenoszenie na operatorów kosztów budowy stacji transformatorowych i budowy długich przyłączy energetycznych do sieci średniego napięcia, czy też brak przygotowania infrastruktury energetycznej przy autostradach i drogach szybkiego ruchu pod kątem odpowiedniej mocy.
– Ambitne wymogi wyznaczone przez AFIR sprawiają, że rynek infrastruktury musi zdecydowanie przyspieszyć. Wiodący operatorzy w Polsce są gotowi by zrealizować kolejne inwestycje, ale aby tak się stało, muszą funkcjonować w otoczeniu regulacyjnym zdecydowanie bardziej przyjaznym niż do tej pory. W odpowiedzi na te wyzwania PSPA we współpracy z liderami branży przygotowało w ramach projektu „Biała Księga Nowej Mobilności” kilkadziesiąt skonkretyzowanych propozycji zmian przepisów w obszarze infrastruktury. Przedstawimy je już w dniach od 26 do 28 września podczas Kongresu Nowej Mobilności 2023, który zgromadzi kluczowych interesariuszy sektora zrównoważonego transportu z całego świata. Liczymy na pozytywny odbiór naszych postulatów ze strony administracji centralnej. Niedalekie wejście AFIR w życie powoduje, że ich możliwie szybkie uwzględnienie w procesie legislacyjnym stało się pilną koniecznością – mówi Aleksander Rajch, Dyrektor ds. Relacji Zewnętrznych PSPA.
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych
