Wojna na Ukrainie uświadomiła znaczenie względnie nowego rodzaju broni jaką są drony. O ile konflikt zbrojny na terenie Polski, w którym użyte mogłyby być drony wydaje się mało prawdopodobny, o tyle użycie ich podczas ataków terrorystycznych jest już o wiele bardziej realne. Potencjalne zagrożenia obiektów IK atakami z użyciem dronów, sposoby zabezpieczania się przed ich skutkami oraz działania jakie powinny być podjęte będą tematem dyskusji podczas panelu „Standardy budowania systemów antydronowych w kontekście zagrożeń dla infrastruktury krytycznej”, który będzie miał miejsce w drugim dniu VIII Konferencji „Bezpieczeństwo energetyczne – filary i perspektywa rozwoju”.
Celem takich działań mogą być zarówno obiekty energetycznej infrastruktury krytycznej na lądzie, na wybrzeżu i na morzu, jak również okręty dostarczające paliwo i surowce do Polski.
– Na Morzu Czerwonym, jednej z morskich arterii komunikacyjnych odpowiadających za dostawy gazu i ropy naftowej drony nawodne wyposażeniu jemeńskich bojowników Houthi wspieranych technologicznie przez Iran, w ramach wojny zastępczej (proxy war) atakowały tankowce a nawet okręty wojenne, czy bazy morskie państw arabskich – mówi kmdr por. dr Rafał Miętkiewicz z Akademii Marynarki Wojennej, ekspert Instytutu Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza, który będzie również prelegentem rzeszowskiej konferencji. – Z kolei drony powietrzne atakowały w tym czasie rafinerie na wybrzeżu Arabii Saudyjskiej. Dochodziło do jednoczesnych, wielokierunkowych ataków skoordynowanych co do czasu i obiektu ataku z wykorzystaniem pocisków rakietowych i dronów.
Kmdr por dr Rafał Miętkiewicz dodaje, że według ekspertów w przeciągu najbliższych trzech lat akty terroru w ramach działań podprogowych kreowane będą na terytorium UE przez inne (wrogie) państwa. Obiektami takich ataków mają być głównie elementy energetycznej infrastruktury krytycznej.
Dotyczy to nie tylko dronów powietrznych, ale również dronów nawodnych i podwodnych. Temat potencjalnego zagrożenia ich użyciem nabiera szczególnego znaczenia w perspektywie budowy na Bałtyku morskich farm wiatrowych przez PGE i Orlen.
Dr han Andrzej Majka, prof. Politechniki Rzeszowskiej (kolejny z prelegentów) zwraca uwagę, że w tej chwili w zasadzie nie ma możliwości obrony przed dronami. W warunkach wojennych można je zestrzeliwać, co obserwujemy na Ukrainie, ale problem powstałby przy sabotażu z użyciem drona. Jego fizyczna likwidacja nie była bezpieczna, a szczątki maszyny mogą spaść na tereny zamieszkane.
– Można namierzać drony, śledzić ich przelot, ale techniki ich unieszkodliwiana, np. oślepiania dopiero są testowane – mówi prof. Andrzej Majka. – W tej chwili jest pilna potrzeba rozwiązania tego problemu, bo ciągle słyszy się o bezzałogowcach pojawiających się na przykład w pobliżu lotnisk.
Wszechstronność platform bezzałogowych powoduje, że są one źródłem zagrożeń dla obiektów ważnych dla bezpieczeństwa państwa, w tym obiektów infrastruktury krytycznej, które są kluczowe dla zapewnienia ciągłości działań poszczególnych systemów tejże infrastruktury.
– Możliwości wykorzystania w działaniach militarnych, atakach terrorystycznych do sabotażu i dywersji potwierdzają niemal codziennie doniesienia prasowe – zaznacza dr Jędrzej Łukasiewicz, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa Narodowego. – Dlatego Rządowe Centrum Bezpieczeństwa opracowało „Standardy służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania infrastruktury krytycznej – dobre praktyki i rekomendacje”, będące załącznikiem do Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej.
W dokumencie tym opisano – po raz pierwszy w Polsce – metodę oceny skuteczności działania systemów detekcji i neutralizacji bezzałogowych statków powietrznych, której wdrożenie przez operatorów IK powinno podnieść poziom bezpieczeństwa chronionych obiektów.
Tematyka dronowa będzie przewijać się w różnych panelach i zapewne w różnych wypowiedziach. Zabezpieczeniu przed dronami poświęcony będzie panel „Standardy budowania systemów antydronowych w kontekście zagrożeń dla infrastruktury krytycznej”. Udział potwierdzili już eksperci z Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa Narodowego oraz Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Będą też przedstawiciele firm produkujących drony. Moderatorem będzie dr Jarosław Cymerski z PTBN.
VIII edycja Konferencji „Bezpieczeństwo energetyczne – filary i perspektywa rozwoju” odbędzie się na Politechnice Rzeszowskiej im. I. Łukasiewicza w dniach 11-12 września 2023 r.
Link do formularza rejestracyjnego: https://www.instytutpe.pl/konferencja2023/formularz-zgloszeniowy/
Źródło: Instytut Polityki Energetycznej im. Ignacego Łukasiewicza w Rzeszowie, www.instytutpe.pl (fot. Pixabay/CC0)
