Po trwających półtora roku badaniach poznaliśmy efekty pracy należącego do PGE Energia Odnawialna, z Grupy PGE, magazynu energii na górze Żar. Wyniki testów jednoznacznie pokazały, że tego typu instalacje mogą w pełni świadczyć usługi systemowe, zwiększając elastyczność pracy współpracujących z nimi obiektów oraz stabilizując i regulując pracę sieci dystrybucyjnych średniego napięcia. Projekt badawczo-rozwojowy został dofinansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.
Magazyn energii o mocy 500 kW i pojemności użytkowej 750 kWh powstał w 2021 r. obok należącej do PGE Energia Odnawialna farmy fotowoltaicznej. Składa się z dwóch kontenerów wyposażonych w układy bateryjne w technologii NMC (litowo-niklowo-magnezowo-kobaltowej) i przekształtniki AC/DC (przekształcające prąd stały w przemienny) oraz stacji transformatorowej nN/SN. Przygotowany został on do pracy bezobsługowej w ramach systemu zdalnego nadzoru i sterowania PGE Energia Odnawialna.
Głównym zadaniem instalacji na górze Żar jest przeprowadzanie badań oraz symulacji. Pozyskane w ten sposób informacje pozwolą zweryfikować wiedzę na temat funkcjonalności magazynu oraz jego potencjału do realizowania różnych usług sieciowych. Podczas trwania projektu przeprowadzano m. in.: testy współpracy magazynu ze znajdującą się na górze Żar farmą fotowoltaiczną, zbadano wpływ instalacji na parametry sieci dystrybucyjnej oraz sprawdzono na ile jest ona w stanie realizować usługi na potrzeby operatorów systemu przesyłowego i dystrybucyjnego oraz Grupy PGE.
W przyszłości magazyn energii będzie można też wykorzystać w kolejnych projektach badawczych, jako obiekt symulujący pracę innych aktywów spółki, takich jak np. elektrownia szczytowo-pompowa. Uzyskane w ten sposób dane pozwolą zoptymalizować program rozwoju magazynów energii w Grupie PGE, a infrastruktura testowa ułatwi wypracowanie rozwiązań, które zostaną wykorzystane do zarządzania pracą następnych instalacji.
Zgodnie ze strategią, Grupa PGE do 2030 r. wybuduje magazyny energii o łącznej mocy co najmniej 800 MW. Największy projekt – o mocy 205 MW – powstanie w Żarnowcu. Dodatkowo PGE Energia Odnawialna zamierza uruchomić tego typu obiekty przy swoich farmach wiatrowych. Wyniki projektu oraz infrastruktura testowa pomogą wdrożyć nowoczesne rozwiązanie jakim jest cable pooling, czyli współdzielenie infrastruktury i mocy przyłączeniowej pomiędzy aktywami OZE.
Dużym wyzwaniem dla branży będzie też wdrożenie od początku przyszłego roku II etapu reformy rynku bilansującego energii elektrycznej. Zakłada ona wprowadzenie rynku usług bilansujących, które posłużą do regulowania częstotliwości w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym.
Powstanie licznych magazynów energii w Polsce jest koniecznością m.in. ze względu na dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii. Ponieważ produkcja z wiatraków czy fotowoltaiki jest zależna od zmiennych warunków atmosferycznych, coraz bardziej niezbędne staje się dodatkowe stabilizowanie pracy sieci elektroenergetycznych. Stosowane dotychczas metody, wykorzystujące elastyczność dużych jednostek wytwórczych, są niewystarczające, a dodatkowo nie odpowiadają potrzebom lokalnym na poziomie sieci średniego i niskiego napięcia. Dlatego, aby obniżyć straty energii oraz koszty z tym związane, kluczowe okazuje się stworzenie rozwiązań, które pozwolą stabilizować generację jak najbliżej źródeł OZE oraz dostosowywać ją automatycznie do lokalnych warunków panujących w sieci.
Dzięki magazynom energii można łagodzić skutki włączania do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego źródeł odnawialnych o zmiennej dyspozycyjności, a także zwiększyć zdolności przyłączeniowe nowych wolumenów mocy z OZE i poprawić charakterystykę pracy sieci.
Źródło: PGE Energia Odnawialna S.A.
