Rynki energii na świecie wciąż walczą z globalnymi skutkami trwającej od ponad roku zbrojnej agresji Rosji na Ukrainę, jednocześnie w ramach instytucji Unii Europejskiej dokonane zostały niemal finalne rozstrzygnięcia pakietu „Fit for 55” w zakresie determinującym kierunek i tempo transformacji sektora ciepłownictwa systemowego. Regulacje te będą miały znacznie większy wpływ na Polskę niż na inne państwa członkowskie ze względu na to, że jest jednym z największych terytorialnie i najludniejszych państw Wspólnoty z równocześnie z bardzo zmiennymi i często trudnymi warunkami klimatycznymi, co wpływa na duże zapotrzebowanie na ciepło.
Pomimo tego, że część postulatów Polski w zakresie kierunku transformacji sektora zostało uwzględnionych, zmieniane regulacje dyrektyw EED, EPBD, RED i ETS wciąż nie uwzględniają specyfiki poszczególnych rynków ciepła, co powoduje nierównomierne obciążenie kosztami transformacji. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowe zidentyfikowało technologie, które umożliwią realizację kolejnych kamieni milowych na drodze do dekarbonizacji sektora ciepłownictwa systemowego zgodnie z unijnymi regulacjami oraz w sposób jak najbardziej uzasadniony ekonomicznie. Niezbędne jest teraz podjęcie działań legislacyjnych pozwalających na ułatwienie prowadzenia inwestycji w jednostki wytwórcze oraz zapewnienie ich właściwego funkcjonowania w sposób jak najmniej obciążający dla odbiorców końcowych. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych popiera działania prowadzące do dekarbonizacji systemów ciepłowniczych, jednak w sposób zrównoważony, biorąc pod uwagę lokalne uwarunkowania oraz wykorzystując zarówno ciepło wytworzone w oparciu o odnawialne źródła energii i ciepło odpadowe, jak i ciepło z wysokosprawnej kogeneracji.
Wysokosprawna kogeneracja jest technologią, która wpływa na bezpieczeństwo energetyczne zarówno dostaw ciepła odbiorcom końcowym przyłączonym do systemach ciepłowniczych, jak i krajowego systemu elektroenergetycznego. Unijne regulacje mogą spowodować jednak w dalszej perspektywie czasowej stopniowe odchodzenie od budowy i użytkowania jednostek kogeneracji na rzecz instalacji OZE wytwarzających wyłącznie ciepło, a także, w dużej mierze, dodatkowo pobierających energię elektryczną – zamiast ją produkować. Kluczowym jest, aby wprowadzić odpowiednie mechanizmy pozwalające na utrzymanie dyspozycyjności jednostek kogeneracji w odniesieniu do obu systemów i w sposób zapewniający pokrycie kosztów funkcjonowania tych jednostek. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych jest gotowe na opracowanie i przedstawienie rozwiązań legislacyjnych, które pomogą osiągnąć te cele.
Kluczowym zadaniem stojącym przed Polską będzie odpowiednia implementacja dokumentów pakietu „Fit for 55” po zakończeniu prac nad nimi. Stoimy na stanowisku, że niezbędnym jest, aby prace koncepcyjne nad tymi rozwiązaniami rozpoczęły się jak najszybciej, żeby branża mogła jak najszybciej korzystać z narzędzi i mechanizmów pozwalających na sprawniejsze zazielenienie sektora ciepłownictwa systemowego.
Czynnikiem, który zadecyduje o skuteczności procesu transformacji tego sektora, jest finansowanie. Kluczowym aspektem, poza samym zapewnieniem jego źródła, jest to, żeby ceny ciepła i energii elektrycznej dla mieszkańców Polski były na akceptowalnym poziomie. Aby tak się stało, konieczne jest:
- stosowanie przez instytucje finansujące maksymalnych poziomów dofinansowania określonych w unijnych przepisach o pomocy publicznej oraz równocześnie
- zwiększenie maksymalnego poziomu intensywności pomocy publicznej w unijnym rozporządzeniu GBER z poziomu 30-45% kosztów kwalifikowanych obecnie, do co najmniej 60%. Niezbędne jest wystąpienie w tym zakresie do Komisji Europejskiej z inicjatywą zmiany.
RAPORT zaprezentowany w trakcie Kongresu do pobrania na stronie: https://ptez.pl/raporty/ocena-wplywu-rozstrzygniec-unijnego-pakietu-fit-for-55-na-transformacje-sektora-cieplownictwa-systemowego-w-polsce
RELACJA z prezentacji Raportu na: https://www.youtube.com/watch?v=V2wNe0Rp1Co
Źródło: Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych
