W Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, należącej do spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna z Grupy PGE, rozpoczął się kolejny etap formowania linii brzegowej przyszłych jezior, które powstaną na terenie kopalni po zakończeniu wydobycia. Dzięki nowo wybudowanym taśmociągom możliwe będzie ukształtowanie zboczy stałych oraz dna przyszłego zbiornika wodnego. Docelowo w dwóch polach wydobywczych bełchatowskiej kopalni powstaną dwa najgłębsze w Polsce jeziora, które połączą się w jedno w końcowej fazie napełniania ich wodą. Prowadzone działania są jednym z elementów transformacji regionu bełchatowskiego.
– W Polu Bełchatów – jednym z dwóch pól wydobywczych Kopalni Bełchatów, już od kilku lat prowadzone są prace mające na celu przygotowanie terenu kopalni do jego docelowej rekultywacji w kierunku wodnym. W Kompleksie Bełchatów tereny pogórnicze kształtowane są z myślą o stworzeniu tu w przyszłości dwóch, najgłębszych w Polsce jezior, które na końcowym etapie rekultywacji połączone zostaną w jeden duży zbiornik. Lustro wody bełchatowskiego jeziora będzie miało powierzchnię ok. 4000 hektarów, a jego maksymalna głębokość wyniesie ok. 170 m. czyli o ok. 70 m więcej niż głębokość jeziora Hańcza – podkreśla Sławomir Podkówka, Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych reprezentujący zarząd spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna.
Kopalnia Bełchatów uruchomiła na swoim terenie nowy układ przenośników taśmowych, który skróci czas transportu mas nadkładu z Pola Szczerców do Pola Bełchatów i umożliwi zwałowarce właściwe ukształtowanie zachodniego zbocza wyrobiska górniczego Pola Bełchatów oraz dna przyszłego zbiornika wodnego.
Do tej pory Kopalnia Bełchatów w ramach przygotowań wyrobisk do rekultywacji w kierunku wodnym, zakończyła już formowanie II, III i IV poziomu zwałowiska wewnętrznego Pola Bełchatów a wykonane prace pozwoliły uformować wschodnią część docelowej linii brzegowej przyszłych jezior.
– Prowadzone obecnie prace na zwałowisku wewnętrznym Pola Bełchatów polegają na przemieszczaniu ogromnych ilości mas nadkładowych w celu nadania pożądanego kształtu dna i skarp docelowych zbiorników wodnych. Wypełnianie wyrobisk wodą realizowane będzie w sposób w pełni kontrolowany, a stateczność skarp będzie na bieżąco monitorowana. Zwierciadło wody w górotworze będzie podnoszone do odpowiedniego poziomu do czasu przygotowania drugiego wyrobiska – Pola Szczerców do napełniania wodą – wyjaśnia Krzysztof Rośniak, Dyrektor Kopalni Bełchatów.
Pełne napełnianie zbiorników wodą realizowane będzie po 2050 r., kiedy to w Polu Szczerców zakończone zostaną wszelkie prace górnicze, przygotowujące wyrobisko do napełniania wodą. Poziom lustra wody będzie stopniowo podnoszony zarówno w Polu Bełchatów jak i w Polu Szczerców a napełnianie wodami głębinowymi oraz powierzchniowymi potrwa około 20 lat.
Bełchatowskie jezioro nie będzie pierwszym zbiornikiem utworzonym w miejscu po odkrywkowej eksploatacji górniczej. Od 2010 r. na terenie byłej kopalni odkrywkowej siarki w Tarnobrzegu funkcjonuje Jezioro Tarnobrzeskie, a w Niemczech w okolicy Görlitz, tuż przy polskiej granicy, można korzystać z jeziora Berzdorfer See, które powstało po zalaniu jednej z niemieckich kopalni węgla brunatnego. Również w zagłębiu konińskim można korzystać z jezior powstałych po wypełnieniu wodą byłych odkrywek węgla brunatnego: Morzysław, Gosławice, Pątnów, Kazimierz, Lubstów, Jóźwin II B, Drzewce i Tomisławice, o łącznej powierzchni przekraczającej 2650 ha.
Koncepcja stworzenia jeziora na terenie odkrywki Bełchatów wpisuje się w prowadzone na bieżąco działania rekultywacyjne. Kopalnia Bełchatów posiada w tym zakresie kilkudziesięcioletnie doświadczenie. Innowacyjne rozwiązania techniczne oraz technologiczne są przyjazne naturze, a przede wszystkim pozwalają w znacznym stopniu ograniczyć środowiskowe skutki wydobywania węgla. Rekultywacja w bełchatowskim kompleksie energetycznym prowadzona jest na ogromną skalę. Zrekultywowanych zostało już ponad 2400 ha terenów poeksploatacyjnych, z czego ponad 1700 ha zalesionych gruntów kopalnia przekazała Lasom Państwowym. Sztandarowym przykładem takich terenów jest Góra Kamieńsk, która jako zwałowisko zewnętrzne bełchatowskiej odkrywki, jest obecnie najwyższym wzniesieniem w środkowej Polsce o wysokości maksymalnej 407 m n.p.m. Jej rekultywacja polegała m.in. na zainicjowaniu procesu glebotwórczego i posadzeniu lasu, który dzisiaj jest ostoją dla wielu gatunków zwierząt. Zimą miejsce to staje się centrum sportów narciarskich, a w cieplejszych okresach roku zalesione wzgórze jest miejscem turystyki rowerowej i pieszej.
W 2019 r. zakończono formowanie drugiego zwałowiska zewnętrznego Kopalni Bełchatów – bliźniaczej góry dla Góry Kamieńsk, która w przyszłości zostanie w całości obudowana biologicznie w ramach prac rekultywacyjnych i będzie mogła zapewnić turystom wiele ciekawych atrakcji. Do tej pory na terenach Kopalni Bełchatów posadzono około 25 mln drzew.
Źródło: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A.
