Prawie 29,3 mld euro, z czego 24,2 mld euro z funduszy UE przeznaczymy na inwestycje i przedsięwzięcia w programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko. Pieniądze przeznaczymy m.in. na rozwój gospodarki niskoemisyjnej, budowę dróg, rozwój kolei, ochronę środowiska i zdrowia oraz kulturę. Podczas konferencji inaugurującej realizację programu zaprezentowane zostały priorytety programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) oraz informacje na temat naborów w poszczególnych sektorach objętych programem. Podczas wydarzenia przedstawiciel Komisji Europejskiej wręczył ministrowi funduszy i polityki regionalnej decyzje zatwierdzające program. Odbyło się to w obecności ministrów i wiceministrów Rządu RP oraz beneficjentów funduszy unijnych.
– Inauguracja programu to z jednej strony zwieńczenie wielu miesięcy pracy nad dokumentami programowymi, z drugiej – początek realizacji programu, który przyniesie wiele ciekawych projektów – rozpoczął Minister Grzegorz Puda.
Program uwzględnia nowe wyzwania i priorytety, przed którymi stoi cała Europa, wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu. Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko skupi się na realizacji wybranych celów Polityki Spójności, dotyczących bardziej ekologicznej, lepiej połączonej i bardziej społecznej Europy.
– To wielki zaszczyt i przyjemność uczestniczyć w inauguracji nowego programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Jest to największy program inwestycyjny w Unii Europejskiej, który przeznaczy ponad 24 miliardy euro z budżetu UE na ochronę środowiska i klimatu, zachowanie bioróżnorodności, czystą energię i transport, podniesienie jakości opieki zdrowotnej oraz ochronę dziedzictwa kulturowego w Polsce. Program ten będzie szansą na stworzenie nowych, atrakcyjnych miejsc pracy, rozwoju przedsiębiorczości i podniesienie poziomu życia polskich obywateli i tym samym stanowić będzie znaczący impuls dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Przede wszystkim jednak program ten jest kolejnym wyrazem solidarności i współdziałania państw Unii Europejskiej na rzecz umocnienia pokoju w Europie, ochrony jej wartości i zapewnienia dobrobytu jej narodów – powiedział Normunds Popens, pełniący obowiązki Dyrektora Generalnego Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej.
Celem programu jest poprawa warunków dla zrównoważonego rozwoju kraju. Będzie się to działo poprzez budowę nowoczesnej infrastruktury technicznej i społecznej. FEnIKS jest największym w Polsce i Unii Europejskiej programem wdrażanym z pieniędzy unijnych. Fundusze będziemy inwestować w projekty środowiskowe, energetyczne, transportowe, ale będziemy wspierać także kulturę i ochronę zdrowia. Program obejmie zatem wiele obszarów. Przy realizacji programu FEnIKS będziemy czerpać z dotychczasowych doświadczeń z realizacji Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
– Wsparcie FEnIKS obejmie 5 kluczowych obszarów – energetykę, środowisko, transport, zdrowie i kulturę. Najwięcej środków przeznaczymy na transport i energetykę. Inwestycje wspierane z programu będą realizowane między innymi przez przedsiębiorstwa, samorządy terytorialne, zarządców dróg krajowych i linii kolejowych, służby ratownicze, organizacji pozarządowe, instytucje ochrony zdrowia czy instytucje kultury – mówił Minister Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorz Puda.
Realizacja programu FEnIKS pozwoli na zwiększenie efektywności energetycznej mieszkalnictwa, budynków użyteczności publicznej i przedsiębiorstw. Plany obejmują poszerzenie udziału zielonej energii z odnawialnych źródeł energii w końcowym jej zużyciu. Inwestycje w infrastrukturę energetyczną mają przynieść poprawę jakości i bezpieczeństwa funkcjonowania sieci elektroenergetycznych oraz rozwój inteligentnych sieci gazowych.
FEnIKS to także rozwój transportu, dostępność komunikacji zbiorowej, inwestycje w porty morskie, drogi wodne śródlądowe i przewozy intermodalne.
– Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko wesprze proces modernizacji infrastrukturalnej kraju oraz pozwoli na realizację niezbędnych inwestycji. Będziemy się koncentrować na budowie nowych i modernizacji istniejących linii kolejowych oraz sieci dróg ekspresowych oraz dróg krajowych, w tym obwodnic miast – zaznaczył Szef MFiPR.
– Ambitne cele rozbudowy polskiej infrastruktury wymagają odważnych decyzji finansowych. Od blisko ośmiu lat realizujemy inwestycje zmieniające oblicze polskich dróg i kolei. Dzieje się tak dzięki środkom pochodzącym z różnych źródeł: krajowych, w tym zarówno państwowych, jak i samorządowych oraz źródeł unijnych. Aby móc nadal realizować kluczowe dla rozwoju Polski projekty, potrzebne są źródła finansowania. Z pewnością w nowej perspektywie unijnej zrealizujemy wiele inwestycji z udziałem dofinansowania unijnego – mówił Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Planowane inwestycje w sektorze środowiska powinny przyczynić się do większej odporności na zmiany klimatu oraz ochrony bioróżnorodności. Będą inwestycje w poprawę gospodarowania wodą pitną oraz ściekami i odpadami komunalnymi.
– Program FEnIKS to największy pod względem finansowym oraz liczby obszarów wsparcia program krajowy w całej Unii Europejskiej. Należy podkreślić, że to ciężka praca wielu środowisk społecznych, gospodarczych, naukowych i administracji, dzięki której udało nam się wynegocjować ponad 24 mld euro, w tym aż 9 mld euro na energię i środowisko. Dzięki tym środkom z nowego programu będziemy mogli realizować ważne dla gospodarki i środowiska inwestycje. Środki te będą wspierały m.in. poprawę efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych, redukcję gazów cieplarnianych, rozwój sieci ciepłowniczych i magazynów energii, a także adaptację do zmian klimatycznych oraz zapobieganie ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i katastrofami. Przed nami więc nowe wyzwania i priorytety, które przyczynią się do szybszego rozwoju nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarki – mówiła Wiceminister Klimatu i Środowiska Małgorzata Golińska.
W perspektywie finansowej na lata 2021-2027 wśród priorytetów pozostaje inwestowanie funduszy europejskich w system ochrony zdrowia. Zaplanowane są inwestycje w kluczowych obszarach systemu ochrony zdrowia, które przyczynią się do wzrostu jakości usług zdrowotnych oraz większej ich dostępności i skuteczności. Obszarem wymagającym szczególnego wsparcia ze środków FEnIKS jest psychiatria dzieci, młodzieży i dorosłych. Adresatem działań będą wszystkie poziomy opieki zgodnie z reformą psychiatrii.
– W ramach programu FEnIKS ministerstwo zdrowia będzie odpowiadać za wdrażanie działań infrastrukturalnych z zakresu ochrony zdrowia. Ministerstwo dysponuje ok. 815 mln euro (wkład UE – 650 mln euro, środki krajowe – 165 mln euro). Te pieniądze przeznaczymy na wzmocnienie Podstawowej Opieki Zdrowotnej, poprawę infrastruktury Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej w szpitalach ponadregionalnych, wsparcie ratownictwa medycznego i reformę psychiatrii. Naszym głównym celem jest zapewnienie pacjentom równego dostępu do świadczeń w ramach POZ, AOS oraz opieki psychiatrycznej – mówił Wiceministra Zdrowia Piotr Bromber.
W sektorze kultury środki zostaną przeznaczone głównie na zwiększenie atrakcyjności infrastruktury kultury oraz atrakcyjności turystycznej miejsc dziedzictwa historycznego.
– W obydwu obszarach objętych programem będą realizowane także kryteria transformacji ekologicznej i cyfrowej. Planujemy działania mające na celu ochronę zabytków o światowym i krajowym znaczeniu – zarówno ruchomych, jak i nieruchomych. Jednocześnie będziemy rozwijać instytucje kultury oraz wspierać ich adaptację do nowych funkcji kulturalnych i społecznych – powiedział Minister Funduszy i Polityki Regionalnej Grzegorz Puda.
W wydarzeniu wzięli udział Andrzej Adamczyk – Minister Infrastruktury, Małgorzata Golińska – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Marcin Horała – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, Piotr Bromber – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Normunds Popens – pełniący obowiązki Dyrektora Generalnego Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej, Marzenna Guz-Vetter – pełniąca obowiązki Dyrektora Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Warszawie, Elisabetta Falcetti – Dyrektor Regionalna na Europę Centralną i Kraje Bałtyckie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, Robert Bartold – Dyrektor Generalny Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Jarosław Orliński – Dyrektor Departamentu Programów Infrastrukturalnych w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.
Wśród uczestników inauguracji FEnIKS byli także przedstawiciele Komisji Europejskiej, ministerstw oraz Centrum Unijnych Projektów Transportowych, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A, Urzędu Transportu Kolejowego, Państwowej Straży Pożarnej, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Państwowego Muzeum Archeologicznego oraz beneficjenci Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 i potencjalni beneficjenci programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, a także członkowie Komitetu Monitorującego FEnIKS oraz partnerzy społeczni i gospodarczy.
Podczas uroczystej inauguracji uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z efektami realizacji poprzednika programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, czyli Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Na terenie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej pokazane zostały projekty związane z bezpieczeństwem. Był z nami Rogatek – bohater kampanii Kolejowe ABC, Państwowa Straż Pożarna prezentująca sprzęt kupiony dzięki dofinansowaniu z POIiŚ, a PKP PLK S.A. zaprezentowała kampanię społeczną „Bezpieczny przejazd”. Zaprezentowane zostały zdjęcia i eksponaty na wystawie „POIiŚ o przeszłości”.
Źródło: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
